YENİDÜZEN, ‘sağlıkta sistem tartışmaları’na yönelik farklı kesimlerin görüşlerini yansıtmaya devam ediyor. Dr. Ceyhun Birinci, sağlıkta yaşanan tartışmalara ve sorunlara yönelik önemli açıklamalarda bulundu, mevcut sistemin bir an önce değişmesi gerektiğini vurguladı

• “Full time sisteme geçilmeli, doğrusu bu. Fakat buna geçilirken, bir kere alt yapı ve hekimlerin özlük hakları belirlenmelidir. Hekimin kafası rahat olmalı, para düşünmemeli.”

•  “Bana göre bir hekimin hem içerde hem dışarıda çalışması verimliliğini düşürmektedir. Bir yerde çalışarak çok daha iyi hizmet verebilir. Ama uygun şartlarda…”

• “Uygun bir maaş politikası olur. Ancak bir hekim tatmin olmaz, özelde daha çok kazanacağını düşünürse de, o durumda bu sistemden ayrılır, tercih kendisinin olur, özelde çalışır.”

•  “Örneğin hekimin mesaisi 8-15 olacaksa, kliniği olmayacak sadece hastane hekimi olacak, belki yine devlet hastanesi içerisinde öğleden sonraları randevulu hasta bakma gibi sistemler konabilir”

• “Benim sadece sabah mesai saatleri içerisinde devlette çalışıp öğleden sonra evde oturmam mümkün değil. Bu sistem buna elverdiği için ben de özel bir yerde çalışmak zorundayım.”

•  “Şu anki şartlara göre devlette çalışan hekimlerin çoğunluğu yeterli hizmeti veriyor. Eğer bunu yapmayan hekimler varsa sorumluları hastane yönetimleri ve hükümetlerdir.”

• “Hekimlerin aldığı ücret konusu suiistimal edilmektedir. Bir hastayı hayata döndürüp yaşatmanın maliyetini bize söyleyecek olan varsa çıksın bunu ortaya koysun.”

Fayka Arseven KİŞİ

Doktor Ceyhun Birinci, sağlıktaki tartışmaları yorumladı, “Hem içeride hem dışarıda çalışmak verimliği düşürür” dedi.

Hem kamuda hem de özelde çalışan Dr. Birinci, “neden klinik” sorusuna ise, “Sistem bunu gerektiriyor. Benim sadece sabah mesai saatleri içerisinde devlette çalışıp öğleden sonra evde oturmam mümkün değil. Bu sistem buna elverdiği için bende özel bir yerde çalışmak zorundayım” açıklamasında bulundu.

Sistemin, full time sisteme geçilerek düzelebileceğini kaydeden Dr. Birinci, “Bu sisteme geçerken, gerekli alt yapı yapılmalı, doktorların maaşları ve özlük hakları da belirlenmelidir” dedi.

YENİDÜZEN, ‘sağlıkta sistem tartışmaları’na yönelik farklı kesimlerin görüşlerini yansıtmaya devam ediyor. Dr. Ceyhun Birinci, sağlıkta yaşanan tartışmalara ve sorunlara yönelik önemli açıklamalarda bulundu, mevcut sistemin bir an önce değişmesi gerektiğini vurguladı

YENiDÜZEN: Hem devlette hem de özelde çalışan bir hekimsiniz. Sağlıktaki tartışmaları nasıl yorumluyorsunuz?
Ceyhun BİRİNCİ: Bir sistem getirilmesi şart. Bu sistem çok tartışıldı yıllardır. Belki de 40 yıldır  ‘tam gün sistemi uygun mudur değil  midir?’ diye tartışılıyor. Bu konuda aslında gerekli irade gösterilemedi. Bugüne kadar gelmiş geçmiş hükümetler bu konuyla ilgili tavrını ve iradesini ortaya koyamadı. Bugüne kadar kamuda çalışan hekimler, hem özelde hem hastanede çalışmaya devam etti. Son Eşref Vaiz Bey’in bakanlığı döneminde bir yasa hazırlandı. O da bildiğiniz gibi Anayasa Mahkemesi’nden geri döndü.

Bu ülkede artık hekimlik mesleği ve hekimler çok zor şartlar altında görev yapmaktadır. Sadece kamu hastanelerinde çalışan hekimler olarak değil, özelde çalışan hekimlerinde aynı sorunları var. Bir kere sisteme güven kalmadı. Hizmeti satın alan halk yönünden bakacak olursak, birçok sorun var. Hekim açısından ise kutsal diye tabir ettiğimiz bu meslek artık çok zor şartlar altında yapılmakta ve gerçekten hak etmediği eleştirilere ve hakaretlere varacak olaylara maruz kalmaktadır.

Bu konuda hekimler suçludur demek yanlıştır. Özellikle hekimlerin aldığı ücret konusu maaş konusu su istimal edilmektedir. Para konusuna hekimlerle ilgili yapılan değerlendirmelerde çok dikkat edilmesi gerekir. Çünkü gerçekten bir hekimin kurtardığı hayat, gece ve gündüz verdiği hizmet düşünüldüğü zaman, özveri ile yaptığı bu meslekte bence paranın hesabı söz konusu olamaz. Diğer meslek gruplarıyla kıyaslanamaz.

YENiDÜZEN: Sizce bu sorunların çözümü ne olmalıdır?
Ceyhun BİRİNCİ: Full time sisteme geçilmeli, geçilmesi de daha doğru olur. Fakat buna geçilirken, bir kere alt yapı ve hekimlerin özlük hakları belirlenmelidir. Bu konuda arzulanan hayatını hekim olarak sürdürebileceği ücret önemlidir. Bu konuda çok ciddi talepler yoktur. Ama şu anda içinde bulunduğumuz şartlarla devam edelim ve dışarıda hiç çalışma olmasın sadece hastanede çalışılsın denirse eğer bana göre sorunlar yaşanacaktır. Full time da derken şunu kastediyoruz; hem hastanede hem de mesaisinde sonra özelde çalışılmasını kastetmiyoruz. Full time sadece kamu hastanelerinde çalışacak, ayrıca dışarıda muayenehanesi olmayacak o kast ediliyor.

Bu konuda sadece irade gerekir. Bildiğiniz gibi geçmişte Türkiye’de uygulandı, Güney Kıbrıs’ta uygulanmaktadır. Benim de kanaatim bir hekimin belli bir yerde hizmet vermesi verimliliğini artıracaktır. Oraya olan ilgisini artıracaktır. Ama tekrar söylüyorum; hekimi para ile muhatap etmesinler. Hekim halka çok para isteyen kişi olarak lanse edilmesin.

Geçtiğimiz Pazartesi günü uyarı grevi yapıldı. Bu grevde de aynı mesajlar verildi. Başbakan ve Sağlık Bakanlığı da Meclis’te bir sağlık komitesi oluşmasını sağladı. Kısa süre bir içerisinde umarım çözüm bulunur. Aksi takdirde bu şekilde devam etmesi çok daha büyük ve ciddi sorunlara yol açar. Çok hızlı bir şekilde bu konuyla ilgili bir formül üretilmesi lazım. Bence üretilebilir. Kaynak konusu hiçbir zaman engel olmaması lazım. Özellikle sağlık konusunda…

‘Öğleden sonra evde oturmak mümkün değil’

YENiDÜZEN: Devlette çalışıyorsunuz ayrıca özel kliniğinizde… Neydi sizi klinik açmaya iten neden?
Ceyhun BİRİNCİ: Sistem bunu gerektiriyor. Benim sadece sabah mesai saatleri içerisinde devlette çalışıp öğleden sonra evde oturmam mümkün değil. Bu sistem buna elverdiği için bende özel bir yerde çalışmak zorundayım. Hem halka hizmet açısından hem de ek gelir olarak düşünülmüştür genel olarak. Fakat dediğim gibi bana göre bir hekimin hem içerde hem dışarıda çalışması verimliliğini düşürmektedir. Çok daha iyi, hizmet verebilir. Ama uygun şartlarda… Uygun şartları açacak olursak, alt yapı, donanım, uygun ücret…  Ben rakam telaffuz etmek istemem ama bir hekimin verdiği hizmeti yaptığı işin bilincine vararak, kesinlikle diğer mesleklerle hiçbir zaman kıyaslama yapılmadan bir alt yapı oluşturularak bu sisteme geçilmesi uygun olur diye düşünüyorum.

YENiDÜZEN: Devlette bir mesai sistemi var.  Saat 08.00-15.30 mesai saatini doktorlar suiistimal ediyor mu? Yoksa bu sistem bunu da mı gerektiriyor?
Ceyhun BİRİNCİ: Şu andaki şartlara göre devlette çalışan hekimlerin çoğunluğu gerekli yeterli hizmeti veriyor. Eğer bu sistem içerisinde bunun gereğini yapmayan hekimler varsa yine bunun sorumluları gerek hastane iradeleridir gerekse hükümetler, bakanlıklardır. Yani bunu denetleyecek olan yine belli merciler, idarecilerdir. Kesinlikle şunu söyleyebilirim; hekimlerin büyük çoğunluğu gecesini gündüzünü düşünmeden, kendi sosyal hayatından feragat ederek çalışıyor. Bazı branşlar ise 365 gün on call’dur, bu pozisyonda çalışan hekimlerin ve hatta sendikaların da zaman zaman dile getirdiği gibi, alt yapıda o kadar eksiklikler vardır ki belli konularda gerçekten hekimler maksimum bir efor ile çalışılmaktadır.

Tabi ki sistem buna uygun olmadığı için gerek hizmeti veren gerek hizmeti alan çok ciddi sorunlar yaşamaktadır. Bir dahiliye uzmanı bu süre içerisinde saat 8-15 arası eğer bir poliklinikte 30-40 hasta ve bunun yanında sadece poliklinik değil, on call, nöbet ve benzeri hizmetleri götürmeye çalışabiliyorsa tabi ki yeteri kadar hizmet veriyor demek doğru olmaz.

Kısacası hizmeti veren de alan da memnun değil. Bu konuların hepsi masaya yatırılması lazım. ‘Doktor çalışıyor, çalışmaz çalıştıramıyoruz’ gibi yorumlar olur zaman zaman idarelerden. Ben buna çok katılmıyorum. Belli bir sistem oluşturulabilirse, belli bir takım özendirici veya motive edici uygulamalar ortaya konulabilirse ben bütün hekimlerin hizmet verebileceğine inanıyorum.

YENiDÜZEN: Doktorlar arası maaş ayarlaması nasıl olacak?
Ceyhun BİRİNCİ: Bir uzman hekim devlette başlıyor, maaşının belli olması lazım. Onun dışında pratisyen hekimin ona göre maaşı olur, senelere göre de bir kıdem farkı olabilir. Bunlar yapılabilir, ciddi sorun teşkil etmez. Bu sistemin geçmemesinin sebebi şu; ‘biz hekimlere belli bir rakamın üzerinden veremeyiz. Çünkü mesleklere ters düşer, ya da kamu görevlileri yasasına göre şu bareme ters düşer gibi.’ O yüzden hekimlerle ilgili ayrı bir yasa hazırlandı. Bir maaş verilir, bunun yanında neler getirilebilir? Örneğin hekimin mesaisi 8-15 olacaksa, kliniği olmayacak sadece hastane hekimi olacak belki yine devlet hastanesi içerisinde öğleden sonraları randevulu hasta bakma gibi sistemler konabilir. Bunlardan hekimin göstereceği performansa göre ya döner sermayeden ya da ayrı bir primlendirmeden ek olabilir. Hekim yaptığı işin bir miktar karşılığını alabiliyorsa onun sorgulamasını yapacağını düşünmüyorum.

Hekimin kafasının rahat olması lazım… Parayı düşünmemesi gerekir. Esas sıkıntı burada.
Uygun bir rakam verilir. Ama diyelim ki şuan da hem devlette hem özelde çalışan hekimler var. Özelde çok daha fazla para kazanmaktadır. O zaman tercih kendisinin olur.  O zaman derki; bu paraya tatmin değilim ben devletten ayrılacağım bu sistemden çıkacağım özelde çalışacağım. O kendi vereceği bir karardır. Söylemek istediğim hekim için uygun bir rakamın belirlenmesi lazım.

Sendika hekimler arasında bir anket yapmaktadır. Ve bazı rakamlar şekilleniyor. Sendika da bunu önerecektir ilgili bakanlıklara ve bu tartışılan rakamlar çok yüksek rakamlar değildir. Bu kaynak çok büyük bir kaynak değildir.

YENiDÜZEN: İstenilen rakamlar yüksek değil madem, bu sorun bugüne kadar neden çözülmedi?
Ceyhun BİRİNCİ: İrade konmadı, artı ilgili partiler içerisinde farklı görüşler var. İlgili partilerdeki milletvekili doktorlar içerisinde de farklı görüşler var. Bugüne kadar şuan ki sistemin devam etmesi görüşü ağırlık kazandı. O yüzden bu sistem bugüne kadar devam etti. Şu görüşte olan hekimler de var; biz 3’e kadar hastanede çalışalım 3’ten sonra kliniğimize devam edelim. Çünkü biz gerekli hizmeti hem orda hem klinikte verebiliyoruz görüşü de var.

YENiDÜZEN: Vatandaşın ise şikayet ettiği nokta doktorların 8-15 mesaine uymamaları ve gerekli hizmeti mesai saatleri içerisinde almamasıdır. 
Ceyhun BİRİNCİ: Bence ilgili birimlerin bunları önleyebilmesi gerekir. Yine tekrarlıyorum hekimin dışarıdaki kliniğini kapatmadan bu sorunların çözüleceğine inanmıyorum. Ama yanlış algılanmasın; yeni bir uzman hekim 3 bin TL civarında maaş alıyor. Bu hekime yakışan bir ücret değildir. Bunların düzeltilmesi, alt yapının düzeltilmesi ile hizmet verecek yerlerin uygun hale getirilmesi halinde bu yapılabilir. Mevcut sistem ile hem halkın güveni sarsılmıştır hem de hekimler hak etmediği olaylara maruz kalmaktadır. Birçok hekim de bunu hak etmiyor.

İlgili komite ilgili yasaları ele alınıp hızlı bir şekilde sorunu çözmeli ve yeni sisteme geçiş sağlanmalıdır. 3-5 yıl daha beklemek olmaz. Kaynaksa problem hükümet çözmelidir. Çözmediği noktada ise sorunlar artarak devam edecek. Para konusu gündeme gelirse yine bir hastayı hayata döndürüp yaşatmanın maliyetini bize söyleyecek olan varsa çıksın bunun maliyetini ortaya koysun.