Emekli Trafik Başmüfettişi Hasan Çerkezoğlu, YENİDÜZEN’e konuştu, trafikle ilgili önemli tespitler yaptı
 

“Girne Güzelyurt yolu ölüm yolu”
“Hayatımız, ufak bir vida üzerinde”
“Kazalar, milli ekonomimizi yutuyor”
“Trafik kazaları, fakirleşmemizin nedeni”

Ayşe GÜLER

Emekli Trafik Başmüfettişi Hasan Çerkezoğlu, trafikte güvenliğin sağlanması adına motorlu araçların, yayaların, şoför okullarına yönelik denetimlerin yapılması gerektiğini belirterek, amaca uygun yasal düzenlemelerin de yapılmasının şart olduğunu vurguladı.
Çerkezoğlu, trafik eğitiminin iyileştirilmesi ve yaygınlaştırılmasının kazaların azalmasına etkin rol üsteleneceğini ifade ederek, ülkemizde ölümlü trafik kazalarının meydana geldiği noktaların tespit edilerek, bu noktalarda gerekli önlemlerin alınması gerektiğini savundu.
Çerkezoğlu, trafik kazalarının nedenlerini ve alınması gereken tedbirleri YENİDÜZEN’e değerlendirdi.

“Modern muayene sistemi getirilmelidir”

• Son dönemlerde ülkemizde meydana gelen trafik kazalarında ciddi bir artış yaşanıyor. Bunun nedeni nedir?
• Ülkemizde mekanik arızalar nedeniyle meydana gelen trafik kazalarını kimse sorgulamıyor. Özellikle modeli eski motorlu araçların büyük bir bölümünün fren, ön düzen, lastik, ışık ayarı ve benzeri hayati donanımları trafiğe çıkacak düzeyde değildir. Polis Genel Müdürlüğü’ne bağlı Araç Muayene Şubesi tarafından yapılan denetimler tatminden uzaktır. Gerçek anlamda bilgisayarla donatılmış modern muayene sisteminin getirilmesi gerekmektedir. Öte yandan karayollarında yük taşıyan tırların büyük bir bölümü haddinden fazla yükleme yapmaktadır. Ağırlık kontrolü yok denecek kadar azdır. Yollarda seyreden araçların yükleri tartılıyor mu bilmiyorum. Bununla birlikte kazalara hava koşulları da neden oluyor. Örneğin, sisli ve yağmurlu havalar, buzlu yollar kazalara davetiye çıkarıyor. Bu tip hava şartlarda araç kullanmak farklıdır. Gözün gündüz ve gece görme mesafesi çok farklıdır. Aydınlık yerden karanlık bir yere gittiğinizde kısa bir süre için bir şey görmezsiniz. Daha sonra, gözünüz alışmaya başlar. Geçtiğimiz hafta meydana gelen ölümlü trafik kazası saat 17.30’da oldu. Yani gündüz ve gece arasındaki kararma saatine denk geliyor. Bu faktörler gece kazalarında ciddi önem arz eder.

• Araçlardaki mekanik bozukluklardan bahsettiniz. Toplum olarak bu konularda ne kadar  bilinçliyiz?
• Araçlarımızı 3 senede bir muayeneye götürüyoruz. Halbuki araçlara yollarda da muayenesi yapılması gerekiyor. Yollarda muayene yapıldıktan sonra araçlardaki aksaklıklar not edilerek, kayda alınmalıdır. 3 senelik dönemler daha da kısaltılmalıdır. Bir araba yeni alındığında başkadır, 10 senelik olduğunda farklıdır. İlk alındığında belki 100 km’ye kadar sürebilirsiniz ama yıllar geçtikçe 70 km’yi geçemezsiniz. Bu konuda bilinçli olmak gerekiyor. Örneğin, sizin ayağınız altındaki pedal bozukluk gösterir takılı kalır. O zaman sürat yaparsınız ve kazaya neden olursunuz. Eski araçlarda bu olur. Araçların servisleri düzenli yapılmalıdır. Devlet tarafından onaylanan garajlarda yapılması gerekiyor. Bunlar ne yazık ki ülkemizde sorgulanmıyor.

“Hayatımız, ufak bir vida üzerinde”

• Ehliyet sisteminde eksiklikler var mıdır? Bu konuda neler yapılabilir?
• Sürücüler ehliyet alırken, sürdükleri aracın nasıl çalıştığını bilmiyor. Aracın parçalarını tanımıyor. Bunlar bilinse, hayatlarının ufak bir vida üzerinde gittiğini anlayacak. Ehliyet verilirken bu durum göz ardı ediliyor. Örneğin bir aracın lastiklerine gereğinden daha fazla hava koyarsan dengesini kaybeder,  devrilir. Direksiyon kayıpları bu yüzdendir.

• Bu yollarda nasıl bir iyileştirme yapılabilir?
• Girne Güzelyurt yolu üzerine trafik gözetleme noktaları kurulmalıdır. Türkiye’de kullanılan mobese kameraları konulmalıdır. Bu kameralar yolda seyreden araçların sürat yapıp yapmadığını tespit eden kameralardır. Çok basit bir sistemdir ve bir an evvel hayata geçmesi gerekmektedir. Bununla birlikte ölümlü kazaların önüne geçilebilmesi için mevcut olan karakolların anayollar üzerine aktarılması gerekiyor. Herkesin geçtiği yol olan Haspolat bölgesinde polis karakolu yoktur. Burada bir karakol ya da gözetleme noktası olmalıdır. Öte yandan sabit kameraların işe yaramadığı ortaya çıkmıştır. Söz konusu kameralar trafik ışığının olduğu yerlere konularak, kırmızı ışıkta geçenler tespit edilmelidir. Güney’deki sistem budur. Girne Güzelyurt yolunda 8 tane kamera vardır. Bu kazalar kameraların yanında oldu.

• Ölümlü trafik kazalarında artış ürkütücü boyuta ulaştı. Nüfusa baktığımızda bu oran fazla değil mi?
• Kuzey Kıbrıs’ta her yıl trafik kazaları nedeniyle ortalama 45 ile 50 kişi hayatını kaybetmektedir.  Nüfusa göre bu oran oldukça fazladır. 300 bin kişilik nüfus olduğumuzu düşünürsek, 30 kişiyi aşmamız gerekiyor.

• Ölümlü trafik kazalarında dikkat çeken bir nokta ise özellikle 18-35 yaş arasındaki genç sürücülerin bu kazalara neden olmasıdır. İzlenecek yol ne olmalıdır?
• Gençlerde sürat yapma tutkusu vardır. O kişinin psikolojik yapısından gelen bir istektir. Bu yaşlardaki sürücülerin süratli araç kullanmalarına kesinlikle izin verilmemelidir. Bununla birlikte bu yaş grubundaki kişilerin kullandıkları araçlara mekanik sürat sınırlaması getirilmelidir. Eğer süratten ölüyorsak sürati kısıtlayıcı tedbir getirmemiz gerekiyor. Kimse, kendi keyfine bırakılmamalıdır. Sürat yapan araçların yollarda kullanılmasına izin verilmemesi gerekiyor.
Trafik kazaları sadece insanların canını almıyor. Milli ekonomimizi de yutuyor. Bizim fakirleşmemizin nedeni trafik kazalarıdır. Çünkü kazalar milli ekonomiye büyük zarar veriyor. Kimsenin gözünün yaşına bakmadan bir ya da iki kez kaza yapan sürücünün ehliyetine el koymak gerekiyor. Kaza yapan sürücüler yeniden sınava girmeli, eksiklerini gidermelidir. Bizdeki sistem kabul edilemez.

• Cezalar ne kadar yeterli ve caydırıcıdır?
• Trafikte sigortasız, tehlikeli, dikkatsiz araç sürenler mutlaka mahkemeye gitmelidir. Bu suçları siciline işlenmelidir.  Bu durum otokontrol sistemini getirecektir. Ancak bizde dikkatsiz sürüşle kaza yapanlara ceza kesilir. Herkes para cezasını rahatlıkla öder. Hapislik gerekmektedir. Ölümle ve sakatlıkla sonuçlanan trafik kazalarında kişinin ömür boyu ehliyeti alınmalıdır. Cezası da hapislik cezası olmalıdır. Hiçbir zaman bu cezalar da para cezasına dönüştürülmemelidir.

• Özellikle son yaşanan trafik kazasına ciddi tepki geldi, eylemler yapıldı. Bu konuda ne düşüyorsunuz?
• Trafikte örgütlenmek iyi bir şeydir. Örgütleneceğiz ama toplumu bilinçlendireceğiz, eksikleri ortaya koyacağız. Kaza olduktan sonra bir gün ya da iki gün eylem yapmak bir şey değiştirmez. Trafik tek bir çatı altında toplandı. Kazaların önlenmesi için 4 çark vardır. Eğitim, yollardaki hataların düzeltilmesi, yasal tedbirlerin alınması ve ilk ile acil yardım konusu trafik kazalarının önlenmesinde çok önemlidir. Bu birimleri kendi aralarında koordine ederek, bir araya getirmek gerekiyor. Trafikte alınacak tedbirlerle ilgili birimler bir araya toplanmalıdır.  Bunlardan bir tanesi çalışmazsa sistem bozulur.

• Eğitim konusunda neler yapılabilir?
• Trafik kazalarında eğitim yalnızca okullarda yapılmaz. Trafik polislerin, sürücülerin, ebeveynlerin ve halkın eğitilmesi gerekiyor.

• Yolların kalitesi ne durumdadır?
• Ülkemizde kaliteli yol yoktur. Bütün yolların 7 yılda bir üst kaplama yapılması gerekmektedir.  Biz ne yazık ki bunu yapmıyoruz. Böylelikle yollar zaman içerisinde çökme yapıyor. Bu çökmelerden dolayı da direksiyon hakimiyeti kaybedilir ve kazalar meydana gelir.  Yol yapımı demek sadece asfalt dökmek değildir. Bu yolun üzerindeki köprü, istinaf duvarı, banketlerin yıllık bakımları yapılmalıdır. Gerekli bakımları yapmıyoruz. Örneğin Girne Lefkoşa anayolu Ciklos yakınlarında 7 yıldan beridir bordür taşları sökük bir şekilde duruyor. Kimse bu taşları tamir etmedi. Bir trafik kazası sonucu bordür taşları sökülmüştür. Yollar rutin olarak yılda 2 kez elden geçmelidir. Bununla birlikte yolların kodlanması gerekiyor.

“Trafikte Türkiye’den çok gerideyiz”

• Güney Kıbrıs’ta ve Türkiye’deki ehliyet sistemi nedir?
• Güney Kıbrıs’ta ehliyet almak isteyenler motor bölümünden de sözlü sınava girer. Aracın aksamları eski bir motor üzerinde gösterilir. Türkiye’de ise bu durum daha da gelişmiştir. Önce sözlü sınavlar yapılır. Ardından da yasalar ile ilgili sınava girilir. 20 sene önce trafikte Türkiye’den çok ileriydik. Ancak şu an biz Türkiye’nin çok gerisindeyiz. Biz ileri adım atmadık.

• “İleri adımlar” nelerdi? Trafikte ne yapılması gerekiyordu?
• Trafikte yalnızca kuralları öğretmek yetmiyor. Sürücülerin kuralları bilmesi, denetlemesi ve savunması gerekiyor. Bir sürücü ehliyet alırken, hep iyi bir sürücü olacak, hem kurallara uyacak, hem de denetleyecek. Özellikle kamu aracı süren devlet memurları bu işlemleri daha iyi yapmalıdır. Kamu görevlilerinin fahri trafik müfettişi görevi yapması gerekiyor. Polise yardımcı olarak, koordine etmeleri gerekiyor. Fakat bizim ülkemizde böyle bir koordinasyon yoktur.

• Ülkemizde günden güne trafikteki araç sayısında ciddi artış yaşanıyor. Yollar bu kadar aracı kaldırabiliyor mu?
• Vergisini ödeyip de kullanılan araç sayısı zannedilen kadar fazla değildir. Günlük seyir halindeki araç sayısı önemlidir. Şu anda 100 bin araç kullanılıyor. Her aileye bir araba düşer savı doğru değildir.

“Girne Güzelyurt yolu ölüm yolu”

• PGM’nin yayınladığı istatistiklerde kazaların özellikle Girne ve Güzelyurt yolunda meydana geldiği  görülüyor. Bu konuda gerekli tedbirler neden alınmıyor?
• 2013 yılında 49 kişinin trafik kazalarında hayatlarını kaybettiği açıklandı. Kazaların meydana geldiği bölgelere bakıldığında Girne-Güzelyurt anayolu üzerinde 17 ölümlü trafik kazasında 19 kişi yaşamını yitirmiştir. Lefkoşa ve çevresinde 17 ölümlü kazada 17 kişi, Mağusa’da ise 8 ölümlü kazada 9 kişi hayatını kaybetti. Bu durumda trafik kazalarının fazla Girne ve Güzelyurt anayolunda olduğunu gösteriyor. Eğer söz konusu yollarda gerekli önlemler alınsaydı, bugün birçok vatandaşımız hayatta olacaktı. Yalnız Girne ve Güzelyurt yolunda ciddi tedbir alınmış olsaydı 17 vatandaşımız aramızda olacaktı.