Güney Kıbrıs’ta enerjiyle ilgili çeşitli alanlarda yeni gelişmelerin kaydedildiği haber verildi.

Alithia gazetesi “Enerji’de Yeni Sahne... Total Terminale Giriyor... KRETİK’e Son, EİK Geliyor... Ara Çözüm İçin İki Seçenek Daha” başlıklarıyla manşetten verdiği ve iç sayfalarında aktarmaya devam ettiği haberinde, enerji alanında yaşanan gelişmeleri okuyucularıyla paylaştı.

Total de terminale dahil oluyor

Gazete öncelikle, Kıbrıs Rum Bakanlar Kurulu’nun önceki gün Total şirketinin, doğal gaz sıvılaştırma terminalinin inşasına katılması konusunda karşılıklı anlayış memorandumunun imzalanmasına onay verdiğini yazdı.
Gazete buna paralel olarak ENI şirketinin de terminale ilgi gösterdiğini kaydetti.

Politis gazetesi ise Kıbrıs Rum hükümetinin, Vasiliko’ya doğal gaz sıvılaştırma terminalinin inşasıyla ilgili nihai anlaşmaya ilişkin Noble Energy, Delek Drilling ve Avner Oil şirketleriyle var olan müzakerelerine, çok yakında, eşit müzakereci olarak Total’in de dahil edildiğini yazdı.

10 ve 11’inci parsellerin ruhsatını alan Fransız devinin, terminal yatırımına katılmak üzere önümüzdeki günlerde Kıbrıs Rum hükümetiyle karşılıklı anlayış memorandumu imzalanacağını belirten gazete, benzer –aynı değil- memorandumun Noble ve İsrailli ortaklarıyla da imzalandığını anımsattı.

Gazete ayrıca 2, 3 ve 9’uncu parsellerin ruhsatını alan İtalyan ENI ve Güney Kore Ko-Gas’ın da terminalle ilgili memoranduma imza atmaya çağrılacağını belirtti.

Elde ettiği bilgilere göre Total ile olan memorandumun daha az net ve bağlayıcı olduğunu belirten gazete, Fransızların, Noble’da olduğu gibi başarılı bir araştırma sondajı gerçekleştirmediğine dikkat çekti.

Gazete, Fransız şirketin imzalayacağı metinde bazı noktalarda ihtiyatlar ve önkoşulların bulunduğunu; zira Total’in terminaldeki rolünün, 10 ve 11’inci parsellerde gerçekleştireceği sondajların sonucuna bağlı olacağını da aktardı.

Gazete ayrıca Total gibi bir şirketin Kıbrıs Rum hükümetiyle Vasiliko’da terminal inşasına ilişkin karşılıklı anlayış memorandumu imzalamasının, Kıbrıs Rum hükümetinin yurtdışındaki konumunu güçlendireceğini ve sıvılaştırılmış doğal gaz ticaretiyle ilgili planlamalarını daha itibarlı kılacağını savundu.

Fileleftheros gazetesi de Fransız şirketin üst düzey heyetiyle Rum Enerji Bakanlığı ve müzakere grubunun Pazartesi günü bir araya gelerek, diğer unsurların yanı sıra memoranduma imza atılacak tarihi belirleyeceklerini yazdı.

“Ara çözüm” seçenekleri

Bu arada Kıbrıs Rum Enerji Bakanlığı’nın elektrik üretiminde kullanılmak üzere Güney Kıbrıs’a doğal gaz nakliyle ilgili iki yeni seçeneği incelediğini aktaran Simerini gazetesi, seçeneklerden birinin, menfaatlere uygunluğunun saptanması için üzerinde teknik-ekonomik çalışmaların yapıldığı Noble’ın Afrodit yatağından doğal gaz nakli önerisiyle, diğerinin de İsrail Tamar’ından doğal gaz nakliyle ilgili olduğunu aktardı.

Habere göre bakanlar kurulu toplantısının ardından açıklamada bulunan Kıbrıs Rum Enerji, Ticaret, Sanayi ve Turizm Bakanı Yorgos Lakkotripis, bu konunun (Tamar’dan doğal gaz) İsrail temaslarında da ele alındığını belirterek, İsrail’in olumlu yaklaşım sergilediğini ve görüşmelerin devam edeceğini bildirdi.

Ara çözüm için İsrail’den Güney Kıbrıs’a doğal gaz tedarikiyle ilgili tek seçeneğin, İsrail’de elektrik üretimi amacıyla gün boyunca (gündüz vakitleri) yüzde yüz kullanılan Tamar yatağı olduğunu söyleyen Lakkotripis, gereken ön çalışmanın mevcut olduğunu ifade etti.
Lakkotripis, İsrail’in, bazı önkoşullar altında olumlu olduğunu belirterek, İsrail’in her şeyden önce elektrik üretiminde kendine yetecek miktarı güvence altına almak istediğini kaydetti.

İsrail temasları

İsrail’de temaslarının gündeminde üç temel konunun bulunduğunu söyleyen Lakkotripis, birincisinin, İsrail’den ihracatlar konusu ile hükümetin düşünceleri ve oradaki mahkeme sürecinin hangi aşamada bulunduğu olduğunu aktardı.

İkincisinin “ara çözüm” olarak bilinen konuyla ilgili olarak elektrik üretimi için Güney Kıbrıs’a olası doğal gaz tedariki olduğunu söyleyen Lakkotripis, üçüncüsünün de muhtemelen iki ülkenin “Münhasır Ekonomik Bölgeleriyle” sınırı yataklardan birlikte yararlanılmasıyla ilgili anlaşma olduğunu belirtti.

Ara çözüm konusundaki bir soruya verdiği yanıtta, Noble Başkan Yardımcısı’nın da söylediği üzere Afrodit’ten doğal gaz tedarikiyle ilgili olasılığın da bulunduğundan söz eden Lakkotripis, bu konu üzerinde de incelemelerde bulunduklarını söyledi.

Lakkotripis, Noble’ın masaya bazı fikirler attığını, kendilerinin de teknolojik-ekonomik açından incelemelerde bulunduklarını ifade etti.
Bir başka soruya yanıt veren Lakkotripis, iki gün önce Avrupa Komisyonu’nun, Güney Kıbrıs’la ilgili ortak ilgi alanı üç çalışmayı onayladığını anımsattı.

Bunlardan birinin, Güney Kıbrıs’tan Yunanistan’a bir doğal gaz boru hattının fizibilite çalışması olduğunu söyleyen Lakkotripis, bu çerçevede önceki hafta Yunan heyeti İsrail’e gittiğinde bir görüşme gerçekleştirildiğini belirtti. Lakkotripis, geçen Pazartesi günü de kendilerinin konuyu İsraillilerle görüştüklerini, ancak kendi tekno-ekonomik çalışmalarına göre doğal gaz sıvılaştırma terminalinin stratejileri olmaya devam ettiğini de vurguladıklarını anlattı.

Lakkotripis, bu iki çalışmanın -terminal ve boru hattı- paralel olarak faaliyet gösterip gösteremeyeceği sorusuna olumlu yanıt vererek, bunun teknik olarak mümkün olup olmadığı, ne kadar sürdürülebilir olduğu gibi soruların bulunduğundan söz etti.
TAK