Meltem SONAY

Yerel Seçimlerle birlikte, 29 Haziran’da referanduma sunulacak Anayasa değişiklikleri arasında, Anayasa’ya girmesi hedeflenen ‘Çocuk Hakları’na ilişkin yeni madde, çocukların korunmasına ‘Anayasal Güvence’, sağlıklı gelişiminde devlete sorumluluk ve yükümlülük veriyor.
Değişiklik, hapis cezası alan suça itilen çocukların, cezalarını, kuruluşu çocukların ihtiyaçları dikkate alınarak yasayla düzenlenen, ‘rehabilitasyon amaçlı’, özel çocuk ıslahevlerinde çekmelerini öngörüyor.

Çocuklar yurttaş… Çocuklar devlet koruması altında…

Anayasa’nın ilgili maddesi, ’18 yaşını doldurmamış her insanın çocuk sayıldığı’ tanımını yapıyor.
Madde çocukların, Çocuk Hakları Sözleşmesi ve çocuk haklarını düzenleyen diğer uluslararası sözleşmeler ışığında, özel olarak korunması ve tüm insan haklarından, hiçbir ayrım gözetilmeksizin yararlandırılmasını öngörüyor.

Anayasa’ya girecek madde ile Devlet, çocuğun, ekonomik sömürüye ve her türlü tehlikeli ya da eğitimine zarar verecek ya da sağlığı veya bedensel, zihinsel, ruhsal, etik ve sosyal gelişmesi için zararlı olabilecek nitelikte işte çalıştırılmasına karşı korunması için gerekli önlemlerini almakla yükümlü hale geliyor.

Çocuk Mahkemesi’nde yargılanma… Islahevinde ceza….

Değişiklik, suça itilen çocuklar tarafından işlendiği iddia edilen suçlarla ilgili soruşturma ve kovuşturmalarda, bu konuda uzman kolluk kuvvetlerinin, çocuk hakları ve çocuk psikolojisi alanında uzman olan kişilerden yardım alarak görev yapmasını öngörüyor.

Değişiklik uyarınca, suça itilen çocuklar tarafından işlenen suçlarla ilgili davalara, bu konuda uzman yargıçlardan oluşan ve çocuk hakları ve çocuk psikolojisi alanında uzman olan kişilerin uzmanlıklarından yararlanan, yasayla düzenlenen çocuk mahkemelerinde bakılacak.  Çocuklar bu davalarında, avukat yardımından yararlandırılacaklar.

Mahkeme kararıyla hapis cezası alan çocuklar, cezalarını, kuruluşu çocukların ihtiyaçları dikkate alınarak yasayla düzenlenen, rehabilitasyon amaçlı, özel çocuk ceza infaz kurumlarında çekecekler.

----------------------------------------------------------------

Sosyal Hizmetler Uzmanı Başel: “Çocuklar ‘Yurttaş’ oluyor!.. İlgili maddeye tam destek…”

Anayasa’nın ilgili maddesiyle, bugüne kadar bir ‘Birey’ olarak görülmeyen çocukların, ‘Yurttaş’ olarak tanımlandığına işaret eden Sosyal Hizmetler Uzmanı Barış Başel, çocukların her açıdan sağlıklı gelişimiyle ilgili sorumluluk ve yükümlüğün de devlete geçtiğine dikkat çekti.

Hapis cezası alan çocukların, cezaları nedeniyle cezaevi yerine ‘Islah okulu’na girmelerine ilişkin düzenlemenin çok olumlu bir düzenleme olduğuna vurgu yapan Başel, yasayla birlikte bu anlamdaki kurumsallaşma eksikliklerinin de giderilmesi gerekliliğine işaret etti.

Çocukların her hak ihlalinin korunmasının, ıslah okulu, çocuk yetiştirme yurtları gibi kurulmasal eksikliklerin tamamlanması gerekliliğini yineleyen Başel, bu eksiklikler giderilmediği takdirde, yasada yapılan değişikliğin bir şey ifade etmeyeceğini belirtti.

“Anayasa değişikliğindeki çocuklarla ilgili maddeye tam destek” diyen Başel, sığınmacılar, hak ve özgürlüklerle ilgili maddelerin de netleştirilmesi ve topluma net bir şekilde anlatılması gerektiği görüşünü belirtti.

Yurttaşların, ‘evet’ mi, ‘hayır’ mı kararı vermeden ve reaksiyondan önce ‘mantık analizi’ yapmasının önemine işaret eden Başel, “Bu değişiklikler için gerçekten çok çalışıldı ve önemli bir fırsat… İnsanların okuyup anlaması, araştırıp analiz edebilmesi için de çalışılmalı, aksi halde büyük bir bilgi kirliliği oluşur” şeklinde konuştu.

---------------------------------------------------------------

Cezaevi’nde onlarca çocuk!..
2012’de 97, 2013’te 94 çocuk mahkum oldu!

Mahkemeler’in yıllık raporlarına yansıyan ‘Genç Suçlular’a ilişikin rakamlar, her yıl onlarca çocuğun cezaevine girdiğini ortaya koyuyor. 2012 yılında 97, 2013 yılında 97 çocuk mahkum olurken, bunlar arasında ‘hapislik’le mahkum edilen onlarcası da cezaevine girdi.
Mahkemeler’in yıllık raporunda ’16 yaşından aşağı olan genç suçlular’ olarak yer alan çocukların sayısı gittikçe de artıyor.

Rapora göre, 2012 yılında dava açılan 97 çocuğun tümü mahkum edildi. 2012 yılında mahkemelerde 93 çocukla ilgili dava görüldü, bir önceki yıldan askıda kalanlarla birlikte, 88’i erkek, 9’u kız olmak üzere toplam 97 çocuk mahkum oldu.

2013 yılında da çocuk suçlularla ilgili rakam düşmedi… 2013 yılında da 66 davada çeşitli suçlarla yargılanan 16 yaşından küçük 94 çocuk mahkum edildi.

Cezaevi Müdürü Metin Bilmem, şu anda cezaevinde 16 yaşından küçük ‘genç suçlu’ bulunmadığını ifade ederken, bu genç suçluların da diğer mahkumlardan ayrı bölümde tutulduğunu belirtti.

--------------------------------------------------------------

CTP-BG Milletvekili Özdenefe: “Devlet koruması, Anayasal Zorunluluk”

Anayasa Değişiklikleri’nde, ‘Çocuk Hakları’na ilişkin maddenin önemine işaret eden CTP-BG Milletvekili, Avukat Fazilet Özdenefe, çocuk hakları, devletin sorumlulukları, suça itilen çocukların yargılanması ve topluma kazandırılmasına ilişkin süreçlere kazandırılacak ‘Anayasal zorunluluğun’ ardından, bu düzenlemelere ilişkin çalışmaların da süratle başlayacağını ifade etti.

Çocukların, Çocuk Hakları Sözleşmesi ışığında, insan haklarından ayrım gözetmeksizin yararlandırılacağına işaret eden Özdenefe, 18 yaşından küçük çocukların, kendilerine zarar verecek işlerde çalışmamalarının, devlet tarafından korunmasının anayasal zorunluluk olacağına dikkat çekti.

“Eğitimli polisler, psikoloji uzmanları…”

Değişikliğin, suça itilen çocukların sorgulanmasının, ‘bu konuda eğitim almış polisler’ tarafından, çocuk psikolojisi uzmanlarının eşliğinde yapılmasını ‘Anayasal zorunluluk’ kıldığının altını çizen Özdenefe, yargılanma sürecinde de ‘uzman yargıçlar’dan oluşacak ‘Çocuk Mahkemeleri’nin zorunlu hale geleceğine işaret etti.

Çocuk Mahkemeleri için gerekli çalışmaların da değişikliğin hemen ardından başlayacağını belirten Fazilet Özdenefe, özellikle davalarında çocukların ‘avukat yardımından yararlandırılması’ zorunluluğunun önemine vurgu yaptı.

“Cezalandırmadan öte rehabilite etme, topluma kazandırma…”

“Çocuğun alacağı en küçük ceza bile hayatını etkileyecektir” diyen Özdenefe, hapislik cezası alan çocukların, yetişkin mahkumların girdiği Merkezi Cezaevi’ne gönderildiğini ve bu çocukların da çoğu zaman ‘rehabilite olmadığına’, çıktıktan sonra da suç işlemeye devam ettiklerine işaret etti.
Çocuk yaştaki suçluları ‘cezalandırmaktan öte rehabilite etme ve topluma kazandırma’nın önemine dikkat çeken Özdenefe, Anayasal zorunluluk olacak ‘rehabilitasyon amaçlı, özel çocuk ceza infaz kurumlarıyla’ da bunun hedeflendiğini belirtti.