Tanju KONURALP

Son günlerde yüksek fiyatı ile dikkat çeken domates konusunda üreticiler tüccarları suçladı, pahalılığın nedeni olarak gösterdi. “Tarlalarımız ürünle dolu” diyen domates üreticileri artan fiyatlardan kendilerinin sorumlu olmadığını iddia etti.
Doğancı Patates Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Bicen  ve üreticiler ülkede bu yıl, “ihtiyaçtan fazla” domates olduğuna dikkat çekti.
Hala ithal domates konusundan gündemde olmasına tepki gösteren üreticiler ülke üretimini elinde tutan üç – beş tüccarın var olduğunu ve bu kişilerin de, üreticilerden sözlü anlaşmalar karşılığında mal aldığını vurguladı. Üreticiler; hiçbir zaman vaat edilen miktarların ödenmediğinden yakınarak “Piyasayı tüccar belirliyor” dedi.  Bu konuda herhangi bir denetleyici kuruluşun da olmamasından yakınan üreticileri, özellikle “Hal Yasası” uygulamasının hayata geçirilmesini istiyor.

“Askeri ihaleler için Türkiye’den ithalat yapılıyor”
Ülkedeki bütün askeri sebze – meyve ihaleleri konusunda, ithalatın tercih edildiğini ifade eden üreticiler, yerli ürünün saklanmasının arından açılan ithal yolu ile ülkeye, ucuz domates getirildiğini ve bu ucuz domatesin, yaklaşık bir buçuk, iki katı fiyatına askere satıldığını öne sürdü. İhalelerin tamamlanmasından sonra ise, mevcut domateslerin piyasa sürüldüğüne dikkat çeken üreticiler, bu kez vatandaşın, fahiş fiyatlardan domates almak zorunda bırakıldığına işaret etti.

“Tüm kazancı tüccar elde ediyor”
Ülkede devletin denetimsizliğinden başlayıp, hiçbir rekabet dengesinin korunmamasına kadar yaşanan birçok sıkıntının, ülke üreticisini yok olma noktasına getirdiğini vurgulayan Doğancı Patates Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Bicen, yaratılan suni gündemlerle de; tüm piyasansın tüccarların cebi için çalışır duruma geldiğine işaret etti. Domates konusunda da aynı durumun yaşandığını vurgulayan Bicen, ülkede tonlarca domatesin hasata hazır olmasına rağmen, “domates yok” şeklindeki sansasyonlar ile Türkiye’den ithalat yolunun açılması için uğraşıldığını dile getirdi.

ÜRETİCİ NE DEDİ? ÜRETİCİ NE DEDİ? ÜRETİCİ NE DEDİ?

Gazi Güney
Ülkede, yerli üreticinin ürettiği tonlarca domates varken; Türkiye’den ithal domates getirmek istiyorlar. Bir ülkeye ürün ihraç etmenin en önemli nedeni, o ülkede bu ürünün bulunmaması olmalıdır. Bizde ise tonlarca domates var. Devlet bunların farkında mı acaba? Bizler elbette domatesten zengin olacak değiliz ancak; maalesef üretici dışındaki herkes, bizim emeğimiz karşılığında para kazanırken; bizler sürünme noktasına geldik.

Muharrem Bilsin
Bizler yerli üreticiler olarak, domatesin 4-5 TL gibi rakamlardan alınmasını beklemiyoruz. Girdiler ve maliyetler hesaplandığı zaman mantıklı rakam 2,5 TL’dir. Ancak ne yazık ki; hasat zamanı hep aynı film dönüyor. Tüccar gelip ürünü bizlerden toplayıp, daha sonra fiyatı yükseltince; bu kez Türkiye’den ithal durumu meydana çıkıyor. İthal gerçekleştiği zamanda bizler, işçimizi bile ödeyecek kadar para kazanamıyoruz.

Alpay Kavaz
Toptancılar ürettiğimiz domatesi 4 TL’de aldığını söyler, daha sonra yüzde yirmi komisyon keserek bizlere, 3,20 TL ödeme yapar. Daha sonra bu domates piyasada, 7,50 TL’lere ulaşan fiyatlar ile satılır. Yani tüccar burada üreticinin ve tüketicinin rızkı ile oynuyor. Burada devletin marketleri tek tek denetleyerek, alış faturalarını incelemesi ve aradaki farkı iyice değerlendirmesi gerekmektedir.

Oğuz Mulla Aziz
Ülkeye domates ithal edilmesine kesinlikle karşıyız. Ülkede zaten bol olan bir ürünün ithal edilmesi, hangi mantığa sığar? Yalnızca Doğancı’da, önümüzdeki üç gün içerisinde 150 dönüme yakın domates hasatı yapılacak. Bu da günde ortalama 10 ton domates anlamına geliyor. Hal böyleyken, Türkiye’den ne diye domates ithal etmek istiyorlar? Bu ithal yapılırsa elimizdeki ürün hiç pahasına satılacak, yada çürüyecek. Bizim buradaki tek kavgamız, yerli ürünün yeterli olduğu noktalarda, Türkiye veya başka ülkelerden ürün getirilmemesidir.

Hakan İkizoğlu
Ülkede üretilen domates, bu yıl herkese yetecek kadar fazla. Anlamsız bir şekilde ithalat yapmak istiyorlar. Burada farklı niyetler aramak lazım. Piyasayı elinde tutan üç beş tüccar, keyfine göre bizim emeğimizin değerini belirleyip, sadece kendi karları doğrultusunda hareket ediyor.