SAAT: 17.15

Kıbrıslı Türk lider Mustafa Akıncı ile Kıbrıslı  Rum Lider Anastasiadis, bugün İsviçre saati 11:45'te başlayan günün ilk toplantısında idari sınır düzenlemeleri ile ilgili temel kriterleri ele aldı.

İsviçre’deki sürecin üçüncü ve son aşaması olan “5'li konferans tarihinin kesinleştirilmesi ile eş zamanlı olarak harita üzerinde özlü çalışma” yapılabilmesi için kriterlerde uzlaşına arayışı bugün ve yarın da devam edecek.

Akıncı ile Anastasiadis’in Kıbrıs (kuzey) saatiyle 20:00’de başlayacak günün ikinci toplantılarında yarın da devam edilecek.

Yarınki toplantının da ana gündemi kriterlerde uzlaşı arayışı olacak.

Müzakereciler ve heyetler arası görüşmeler de gün boyu devam edecek.

---------------------------

SAAT: 15.30

Toprak konusunun ele alındığı müzakerelerin bugünkü ilk ayağı az önce sona erdi. Heyetler yemeğe geçti.

(yd)

--------------------------------

Mont Pelerin Zirvesi’nde üçüncü günün görüşmeleri başladı. Kıbrıslı Türk lider Mustafa Akıncı ile Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis, İsviçre’nin Mont Pelerin kasabasında, “Toprak” başlığında esas alınacak kriterleri görüşmeye başladı.

Akıncı ve Anastasiadis’in heyetleriyle birlikte bu sabah toprakla ilgili kriterleri görüşmek üzere İsviçre saatiyle saat 10.00’da (KKTC saatiyle 12.00’de) bir araya geldiği öğrenildi.

Tarafların Kıbrıs’ta yaptığı anlaşmaya göre, kriterler yarın da görüşülecek. Bugün ve yarınki görüşmelerde toprak başlığının esasını oluşturacak kriterler üzerine uzlaşı aranacak.

(tak)

----------------

Çağıl GÜNALP / Mont Pelerin

Birleşik Federal Kıbrıs hedefi ile sürdürülen müzakereler için önemli bir eşik olarak kabul edilen Mont Pelerin Zirvesi’nin ikinci günü geride kaldı. Kıbrıslı liderler Mustafa Akıncı ve Nikos Anastasiadis dünkü sabahki toplantıda mülkiyet başlığına yoğunlaştı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarının verdiği bilgiye göre; yoğunlaşılan mülkiyet ana başlığında, Kıbrıs’taki müzakere sürecinde sağlanan uzlaşılara ek olarak kısmi ilerlemeler sağlandı. Yaşanan ilerlemelere rağmen Mülkiyet başlığının tam olarak kapanmadığı belirtilirken, bugünkü ve yarınki toplantılarda federal bir yapı kurulması durumunda uygulamaya girecek olan kurucu devlet idari sınırlarıyla ilgili toprak düzenlemelerinin esasını oluşturacak ilkesel kriterler üzerinde mutabakat arayışı başlayacak. Cumhurbaşkanlığı’na yakın kaynaklardan elde edilen bilgiye göre; TOPRAK’ta ilkesel kriterler üzerinde uzlaşı sağlanması durumunda, 11 Kasım Cuma günü zirvenin son safhasına geçilecek. Garantiler ve güvenlik ile ilgili; 5’li konferans tarihinin belirlenmesi ile EŞ ZAMANLI olarak toprak başlığında uzlaşılan ilkesel kriterler esas alınarak haritalar ve isimler ilk kez görüşülecek. 5’li konferans tarihinin kesinleşmemesi durumunda ise, Kıbrıs’ta varılan ve BM tarafından liderlere yazılı olarak iletilen mutabakat bozulacak ve süreç ilerleyemeyecek.

Taraflar arası mutabakat ne idi?

Liderler 25 Ekim'deki 5 saat süren 17 aylık rekor toplantıda, ilk 2 gün ilk 4 başlıkta uzlaşıların ilerletilmesi, ikinci iki günde ise kriterlerde uzlaşı arayışıyla müzakere edilmesini karara bağlamıştı. Liderlerin BM yetkilileri huzurundaki mutabakatı, kriterlerde uzlaşı sağlanması durumunda, 5'li konferans tarihinin belirlenmesi ile eş zamanlı olarak, zirvenin son günü olan 11 Kasım'da, toprak başlığının harita üzerinde konuşulabileceğini de içeriyor. İsviçre mutabakatı, BM Genel Sekreteri Kıbrıs Özel Danışmanı Eide tarafından yazılı olarak da liderlere iletilmişti.

Müzakere başlıklarında durum ne?

AB: Avrupa Birliği başlığı, büyük ilerlemeler sağlanan başlıklardan bir tanesi. Bu başlıkla ilgili en büyük ihtilaf; Kıbrıs’ta varılması planlanan kapsamlı çözüm anlaşmasının, AB’nin birincil hukuk olup olmayacağı. Kıbrıs Türk Liderliği olası bir çözüm metninin AB’nin birincil hukuku olmasını talep ederken, Kıbrıs Rum Liderliği bunun gerekli olmadığı görüşünde. Varılacak olan çözümün AB’nin birincil hukuku olması, varılacak olan bir çözümden sonra tarafların özellikle mülkiyet konusunda AB’nin yargı organlarına başvurmasını engelleyecek.

Yönetim ve Güç Paylaşımı: Yönetim ve Güç Paylaşımı, müzakerelerin özellikle Kıbrıs Türk Liderliği açısından en fazla önem addedilen başlıklarından bir tanesi… Bu başlıkta Kıbrıs Türk Liderliği’nin KIRMIZI ÇİZGİSİ olarak kabul edilen dönüşümlü başkanlık (rotating presidency) dışında herhangi bir uzlaşmazlık söz konusu olmadığı belirtiliyor. Kıbrıs Rum Liderliğinin, Kıbrıslı Türk Liderliği için olmazsa olmaz olan dönüşümlü başkanlığa henüz “EVET” demiş olmamasına rağmen buna müzakerelerin ileri aşamasında engel çıkaracağı tahmin edilmiyor.

Ekonomi: Bu başlıkta ciddi anlamda yakınlaşma var.

Mülkiyet: Mülkiyet başlığında netlik kazanmayan 2 konu bulunuyor. Bunlar mülkiyetin birincil kullanım hakkının kimde olacağı ve gerçekleşecek olası tazminatların finansman kaynağı… Mülkiyetin birincil kullanım hakkının ilk mülk sahibinde olacağı yönünde Kıbrıs Türk Liderliğinin herhangi bir itirazı bulunmuyor. Bu noktada Kıbrıs Türk Liderliğinin kaygısı, mevcut kullanıcının herhangi bir mağduriyet yaşamaması… Bu konuda bilindiği üzere Akıncı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM’nin) Demopoulos ile ilgili verdiği karara atıfta bulunarak DUYGUSAL BAĞ kavramının üzerinde duruyor. Bu kavram, tartışmalı mülkün orijinal koçan sahibi ve mevcut kullanıcının mülk ile olan aidiyeti için belirleyici unsur sayılıyor. Mülkiyet konusunda yetkili mercii olacak Mülkiyet Komisyonu konusunda ise uzlaşı sağlanmış durumda.