Meltem SONAY

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile KKTC Hükümeti Arasında Gençlik ve Spor Bakanlığı Yurt Dışı Koordinasyon Ofisi’nin Kurulması ve Faaliyetlerine İlişkin Anlaşma Meclis’te OYÇOKLUĞU ile onaylandı, gözler bundan sonraki sürece çevrildi.
Muhalefetin KARŞI durduğu, Cumhurbaşkanı’nın da ERTELEME talep ettiği anlaşmanın yasasıyla ilgili, Cumhurbaşkanı’nın İMZALAMAMA veya ANAYASA MAHKEMESİ’ne gönderme hakkı var.

Cumhurbaşkanı İMZALAMAYABİLİR…

Cumhuriyet Meclisi’nce kabul edilen bir yasanın yürürlüğe girmesi için Cumhurbaşkanı’nca imzalanıp Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor.

Anayasa’nın 94. Maddesi’ne göre Cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Meclisi’nce kabul edilen yasaları 15 GÜN içinde Resmi Gazete’de yayımlar. Cumhurbaşkanı ‘YAYIMLANMASINI UYGUN BULMADIĞI’ yasaları bir daha görüşülmek üzere, gerekçesi ile yine 15 GÜN içerisinde Meclis’e geri gönderebilir.

Meclis EN GEÇ 1 AY İÇİNDE yeniden görüşür…

Cumhurbaşkanı tarafından bir daha görüşülmek üzere geri gönderilen Yasa, Başkanlıkça bu Yasayı daha önce görüşen Komiteye iletilir.

Komite, geri gönderme gerekçeleri ışığında gerekli görüşmeleri yaparak çalışmalarını en geç bir ay içinde tamamlar ve çalışma sonuçlarını bir Raporla Genel Kurula sunar. Süresi bitiminde görüşülmeyen Yasa, bu İçtüzüğün 43’üncü maddesi uyarınca Meclis Başkanlığınca doğrudan Genel Kurul gündemine alınır. Geri gönderilen yasa, değiştirilerek veya aynen üye tamsayısının salt çoğunluğu ile kabul edilirse, Cumhurbaşkanınca yayımlanır.

SADECE CUMHURBAŞKANI Anayasa Mahkemesi’ne götürebilir!

Anayasa’nın 90. Maddesi’nin 5. Fıkrası’nca,  ‘Usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası andlaşmalar yasa hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesi olarak görev yapan Yüksek Mahkemeye başvurulamaz’.
Ancak Cumhurbaşkanı, Anayasa’nın 146. Maddesinin 1. Fıkrası uyarınca yasası imzalamadan önce görüş almak adına 15 gün içinde , ‘ÖNDENETİM’ için Anayasa Mahkemesi’ne sunabilir.

KKTC Hukuku’na uygun olmayan yetki devirleri ve hükümler içeren Anlaşmanın Yasası, yine KKTC Anayasası’na göre SADECE CUMHURBAŞKANI’nca, imzalanmadan öce ÖNDENETİM maksadıyla Anayasa Mahkemesi’ne gönderilebilir.

ANAYASA NE DİYOR?

Anayasa’nın 146. Maddesi’nin 1. Fıkrası’na göre;
“Cumhurbaşkanı, bir yasayı veya herhangi bir yasanın herhangi belli bir kuralını veya Cumhuriyet Meclisinin herhangi bir kararını yayımlamadan önce, bu Anayasanın herhangi bir kuralına aykırı veya ona uygun olup olmadığı konusunda görüşünü bildirmek üzere Anayasa Mahkemesine sunabilir”.

Anayasa Mahkemesi EN GEÇ 45 GÜN içinde karara bağlar…

Anayasa Mahkemesi, 146. Madde’nin (1). fıkrası gereğince kendisine sunulan her konuyu inceler ve Cumhurbaşkanı ve Cumhuriyet Meclisi adına ileri sürülen iddiaları dinledikten sonra, konu hakkındaki görüşünü en geç kırk beş gün içinde karara bağlar ve bunu Cumhurbaşkanına yazılı olarak bildirir.

‘AYKIRI’ görüşü olursa, Cumhurbaşkanı’nca imzalanmaz, geri gönderilir…

Anayasa Mahkemesi böyle bir yasa, karar veya onun herhangi bir kuralının bu Anayasanın herhangi bir kuralına aykırı olduğu veya ona uygun olmadığı görüşünde ise, söz konusu yasa, karar veya kural Cumhurbaşkanı tarafından yayımlanmaz ve gerekçesi ile birlikte Cumhuriyet Meclisine geri gönderilir.

Anayasa’nın 146’ncı maddesi uyarınca geri gönderilen Yasalarda, Anayasa Mahkemesinin almış olduğu karar doğrultusunda düzenleme yapılması koşuldur.