• Yurttaşın ‘borç batağında olduğunu ve bu durumun mahkeme raporlarıyla da kanıtlandığını vurgulayan iş insanları, hukuk sisteminin de suiistimal edindiğini savundu. İş insanları, ülkedeki sistemsizlikten yakınarak, ekonomik gidişatın vahamet içerisinde olduğunu dile getirdi.

• K.T Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, iş piyasanın ‘dolandırıcı’ insanlarla dolup taştığını, hukuk sisteminin de doğru dürüst çalışmadığını ve bu durumu suiistimal eden insanlar olduğunu savundu. Çıralı, dava açan insanların netice alamamasından dolayı artık dava açmaktan da vazgeçtiğini söyledi.

• KTEZO Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, son 5 yılda yurttaşın borçlanmasının % 156 oranında arttığını söyleyerek, ekonominin daraldığını dile getirdi. Davaların her yıl yığılmakta olduğunu ifade eden Tulga, hukuk sisteminin de yapacağı bir şey olmadığını belirtti

Didem MENTEŞ

Yüksek Mahkeme tarafından hazırlanan 2015 Faaliyet Raporu’na göre ülkedeki ‘alacak-verecek’ davalarının 42 binlere ulaşması, “ekonomide yaşanan daralma” olarak değerlendirildi. Mahkemeler 2015 Faaliyet Raporu’nda yer alan hukuk davalarındaki artışı YENİDÜZEN’e değerlendiren iş dünyası, ülkedeki sistemsizlikten yakınarak, ekonomik gidişatın vahamet içerisinde olduğunu dile getirdi. Yurttaşın ‘borç batağında olduğunu ve bu durumun mahkeme raporlarıyla da kanıtlandığını vurgulayan iş insanları, hukuk sisteminin de suiistimal edindiğini savundu. Çok sayıda karşılıksız çek davalarının da iş dünyasının içinde olduğu durumu ortaya koyduğuna değinen ilgili çevreler, ülkedeki denetimsizlik ve plansızlıktan yakındı.

Çıralı: “Suiistimal söz konusu”

YENİDÜZEN’e konuşan Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) Başkanı Ali Çıralı, özellikle de ‘alacak-verecek’ davalarının 2014 yılına göre az da olsa düşüş yaşanmasının gidişatın iyi olmasından değil, dava açan insanların netice alamamasından dolayı dava açmaktan vazgeçmesinden kaynaklandığını söyledi. İş piyasanın ‘dolandırıcı’ insanlarla dolup taştığını, hukuk sisteminin de doğru dürüst çalışmadığı için bu durumu suiistimal eden insanlar olduğunu savunan Çıralı, “Dolandırıcılar karşılıksız çek verir. Siz onu mahkemeye verseniz de paranızı elde edemezsiniz. Mahkeme sonuçlansa bile dolandırıcıları koruyan bir sistem olduğundan dolayı alacağınızı tahsil edemezsiniz” dedi.

Tulga: “Borçsuz yaşayan yok”

Küçük işletmeler ve yurttaş açısından ekonominin daraldığını gösterdiğini söyleyen Tulga, ekonominin giderek tekelleştiğini ve sermayenin merkezde toplandığını savundu. Merkez Bankası’nın verilerine bakıldığı zaman ekonominin topluma çalışmadığını söyleyen Tulga, 5 yılda yurttaşın borçlanmasının % 156 oranında arttığını söyledi. Hukuk sisteminin ise yapacak bir şeyi olmadığını, davaların her yıl yığılmakta olduğunu söyleyen Tulga, “Davalar neticelendiğinde ne olacak? Bir yandan bu insanları icraya götürerek ekonomiden el çektirilirken, her gün yeni iflaslar yaşanırken bir yandan da yeni işletmeler açılıyor. Düzenleme yok, planlama yok” dedi.

----------------------------------------------------------------

K.T. Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO) Genel Koordinatörü Hürrem Tulga: “Ekonomi tekelleşti… Borçlanma % 156 oldu”

Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası (KTEZO) Genel Koordinatörü Hürrem Tulga, ülkede neredeyse davası olmayan kişi kalmadığını savunarak, en fazla küçük esnafın davalık olduğunu söyledi. Ülke genelinde toplam işletme sayısının 25- 30 bin civarında olduğu düşünüldüğü zaman son 3 yılda 40 bini aşkın dava oluşabileceğine değinen Tulga, “Bu durumda davacı olmayan işletme kalmadığı anlamına gelir” dedi. Mahkeme raporlarına yansıyan karşılıksız çek davalarına bakıldığı zaman da ülkenin içinde bulunduğu vahametin görüldüğünü söyleyen Tulga, 2014 yılında 4 bine yakın kişinin çek yasağına girdiğini ve davalık olanlar olduğunu hatırlattı. Barometrenin küçük işletmeler ve yurttaş açısından ekonominin daraldığını gösterdiğini söyleyen Tulga, ekonominin giderek tekelleştiğini ve sermayenin merkezde toplandığını dile getirdi. Tulga, bir takım kuruluşların tekelleştiğini dolayısıyla gelir dağılımında eşitsizlik görüldüğünü vurguladı.

Tulga, ekonominin % 3-3.5’dan % 5 oranında büyümesini hedefleyenlere de seslenerek, davalara bakıldığı zaman ekonominin değil bir kısım firmanın büyüdüğünü gösterdiğini belirtti. Merkez Bankası’nın verilerine bakıldığı zaman ekonominin topluma çalışmadığını söyleyen Tulga, 5 yılda yurttaşın borçlanmasının % 156 oranında arttığını kaydetti.

Herkesin borç içinde hayatını idame ettirmeye çalıştığını, raporlara bakıldığı zaman da borçlanma dışında bir imkan kalmadığını ifade eden Hürrem Tulga, “kota artık doldu” dedi. Bankalarda mevduatların elde kaldığını, toplumun artık borçlandığını belirterek, bu durumu saptamak gerektiğine değindi. Hukuk sisteminin ise yapacak bir şeyi olmadığını, davaların her yıl yığılmakta olduğunu söyleyen Tulga, her yıl sonuçlanan davalara bir önceki yıldan 9- 10 bin civarında dava eklendiğini kaydetti.

Tulga, “Davalar neticelendiğinde ne olacak? Bir yandan bu insanları icraya götürerek ekonomiden el çektirilirken, her gün yeni iflaslar yaşanırken bir yandan da yeni işletmeler açılıyor. Düzenleme yok, planlama yok” dedi.

-----------------------------------------------------------------

Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) Başkanı Ali Çıralı: “Dolandırıcılığa teşvik eden bir sistem var”

Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) Başkanı Ali Çıralı, ülkedeki hukuk sisteminin suiistimale açık olması nedeniyle dolandırıcılığa teşvik eden bir sistem olduğunu öne sürdü.  Çıralı, 2015 yılında hukuk davalarının özellikle de ‘alacak-verecek’ davalarının 2014 yılına göre az da olsa düşüş yaşamasının gidişatın iyi olmasından değil, dava açan insanların netice alamamasından dolayı yaşandığına dikkat çekti.

Piyasanın ‘dolandırıcı’ insanlarla dolup taştığını, hukuk sisteminin de doğru dürüst çalışmadığı için bu durumu suiistimal eden insanlar olduğunu savunan Çıralı, “Dolandırıcılar karşılıksız çek verir. Siz onu mahkemeye verseniz de paranızı elde edemezsiniz. Mahkeme sonuçlansa bile dolandırıcıları koruyan bir sistem olduğundan dolayı alacağınızı tahsil edemezsiniz” dedi. Bu nedenle çok sayıda iş insanın dava açmaktan vazgeçtiğini söyleyen Çıralı, bunların büyük bir suiistimallikten yaşandığına değindi. Ekonomik şartlar içerisinde verilen taahhütlerin yerine getirilebildiğini ancak anomali bir durum yaşanması halinde ödemede sorun olabileceğine işaret eden Çıralı, ‘Bankalar krizi gibi anomali bir durum olmadığı takdirde borcun ödenmemesinin suiistimal olduğunu dile getirdi.

Ali Çıralı, “Paravan şirket kurup, market açıp da dolandırıcılık yapmak meslek haline geldi. Market için mallar alır, dünya kadar çek keser ve kaçar. Sonra hukuk yolu işlemez” diyerek mazbata sisteminin de işlememesinin bu suiistimali yarattığını vurguladı.

Faiz Yasası’nın önemine de dikkat çeken Çıralı, faiz ödemelerinin yüksek olduğunu söyledi. Çıralı, kişilerin faiz oranları nedeniyle de sıkıntıya gittiğini ancak herkesin boyuna göre borçlanmaya giderse bu durumları düzelebileceğini ifade etti.

------------------------------------------------------------------

Mahkeme raporları

Hatırlanacağı üzere YENİDÜZEN’in gündeme getirdiği haberde, son 3 yılda KKTC genelinde Kaza Mahkemelerinde dosya edilen hukuk davalarının büyük bir çoğunluğunu ‘alacak verecek’ davaları oluşturmuştu. Yüksek Mahkeme tarafından hazırlanan 2015 yılı Faaliyet Raporu’na göre 2013-2015 yılları arasında KKTC genelinde toplam 59 bin 389 hukuk davası açılırken bu davaların ilk sırasında 42 bin 107 dava ile  ‘alacak verecek’ davaları yer almıştı. 

2013 yılında 14 bin 864 ‘alacak verecek’ davası dosyalanırken, 2014 yılında 13 bin 828 dava, 2015 yılında ise 13 bin 415 ‘alacak verecek’ davası dosyalanmıştı. 2015 yılında ‘alacak verecek’ davaları 2014’e göre az da olsa düşüş yaşamıştı. Ayrıca ‘alacak-verecek’ davalarını toplam 17 bin 282 dosya ile ‘Banka/İcar Satışları’, ‘Karşılıksız Çek’, ‘Tahliye’ ve ‘Tazminat’ davaları takip etmişti. ‘Karşılıksız Çek’ davalarında ise 2013 yılında 362 dosya, 2014’de 428 ve 2015 yılında da 756 dava dosyalanarak artış yaşandığı kayıtlara geçmişti.