Mert ÖZDAĞ

Kapsamlı çözüm müzakerelerine paralel şekilde yürütülen ‘güven yaratıcı önlemler’ kapsamında yeni geçiş kapılarının açılması yönünde olumlu gelişmeler yaşandı, Derinya ve Aplıç barikatlarının açılması konusunda pürüzler ortadan kalktı. 

Cumhurbaşkanlığı'nın bir süredir yürüttüğü çalışmalarda özellikle Derinya Barikatı ile ilgili yaşanan “askeri” sorun giderildi. Liderlerin daha önce uzlaştıkları mevcut güzergahlar üzerinde çalışmaların hızlandırılmasına karar verildi.  Daha önce ortaya konan “güvenlik” gerekçelerine yönelik ise başka tedbirlerin alınmasına karar verildi.

YENİDÜZEN'e bilgi veren güvenilir kaynaklar, liderlerin daha önce üzerinde anlaştıkları güzergahlar üzerinde uzlaşı olduğuna dikkat çekerek gerekli alt yapı sorunlarının giderilmesi halinde barikatların eş zamanlı olarak yıl sonuna kadar açılmasını arzuladıklarını ifade etti.

“Yol sonuna açılır” beklentisi
Kaynaklar, Derinya ve Aplıç kapılarının en geç yıl sonuna kadar açılmasını beklediklerini açıkladı.Üst düzey kaynak, şunları söyledi: “Her iki taraftan da Derinya ve Aplıç barikatlarının açılması yönünde bir arzu ortaya çıkmıştı. Liderler de bu arzuya karşılık vererek iki kapının açılması yönünde siyasi karar vermişlerdi. Bu kapıların açılmasına yönelik yapılan çalışmalarda, ilgili teknik komitede yürütülen görüşmelerde ve askeri makamlarla yapılan temaslarda BM'nin ortaya koyduğu teknik detaylar, çeşitli öneriler titizlikle irdelenmiştir. Günün sonunda gerekli önlemlerin alınması kaydıyla ilk kararda belirtilen güzergahlarla ilgili çalışmaların hırlandırılmasına karar verilmiştir”  

Asker “mayın var, başka güzergah açılsın” demişti
Hatırlanacağı üzere özellikle Derinya’da Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'nın sorumluluğundaki bölgede sorun yaşanmış, asker mayın sorunu ve barikatla ilgili manevi gerekçelerle mevcut güzergahtan geri çekilmeyi uygun görmemiş, bu nedenle başka bir alternatif güzergah gündeme gelmişti. Cumhurbaşkanı Akıncı Kıbrıs Türk tarafının önerisi olarak “alternatif başka bir güzergah” konusunu Rum lidere iletmiş bu öneri güney yönetiminde reddedilmişti.  Derinya Barikatı'nın olduğu bölgede mayınların sorun olduğu açıklanmış bu nedenle güvenlik meselesinin ortaya çıkacağından endişe edildiği açıklanmıştı.

Bu arada Birleşmiş Milletler (BM) de Kıbrıs'ta sürdürdüğü mayın temizleme çalışmalarının yıl sonuna kadar uzatıldığını açıklamıştı. 

Öte yandan YENİDÜZEN'e konuşan üst düzey bir kaynak, özellikle Derinya Barikatı'nın doğu tarafında mayın tarlası bulunduğunu bu çalışmaların tamamlanması için belli bir süreye ihtiyaç duyulduğunu aktardı.

Krizinde perde gerisinde “askeri” gerekçeler vardı
Derinya'daki açmaz barikatın hangi güzergahta açılması konusunda kilitlenmişti.
Kıbrıs Rum tarafı mevcut yolun üzerinde bir geçiş kapısı açılmasını önerirken Kıbrıs Türk tarafı bazı gerekçelerle söz konusu yolun 700-750 metre batısında bir başka yol açılmasını istemişti. Kıbrıs Rum tarafı ise bu öneriyi reddetmişti.

Kıbrıs Türk tarafı askeri makamların görüşü doğrultusunda mevcut yolla ilgili bazı çekinceler ortaya koymuştu.
Söz konusu mevcut güzergah ve barikat üzerinde güvenlik ve manevi bazı tereddütler ortaya koyan askeri makamlar bölgedeki mayınlara dikkat çekmişti. 1996 yılında yaşanan Derinya olaylarında Solomos Solomu’nun bayrak direğinde vurulduğu binanın deniz tarafında (doğusunda) mayınlı bölge olduğunu öne süren askeri makamlar, söz konusu noktanın hem manevi hem de güvenlik açıdan sorunlu olduğunu kaydetmişti.

Maraş’ın kapalı olan kısmına paralel şekilde devam eden mevcut güzergahın “Maraş’a olan yakınlığı” da rahatsızlık gerekçeleri arasında sıralanmıştı. Bu gerekçeleri gündeme taşıyan askeri makamlar mevcut güzergahın 700-750 metre batısında yeni bir yol inşa edilmesini önermişti. Cumhurbaşkanlığı da söz konusu öneriyi Kıbrıs Türk tarafının önerisi olarak güneye iletmişti. Ancak öneri reddedilince barikatla ilgili süreç sekteye uğramıştı.