TL’nin döviz karşısında değer kaybı yeni araç satışlarını da vurdu. “Vergilerden belimiz büküldü” diyen ikinci el oto galeri sahipleri haksız rekabetin de önüne geçilmesi gerektiğini vurguluyor.

Halil Cömerttürk: “Döviz çıktığında da bir dert indiğinde de bir dert. Yani zaten biz ekonomiye bağlı olduğumuz için işlerimiz istikrarsızdır”

Ali Paşa: “Genel olarak satışlarımız düşüktür. Satışın döviz ile alakası var tabi ki ama satışların düşük olmasının tek sebebi döviz değildir. Ayni mesleğe nüfus oranına göre aşırı yüklenmeler var”

Hüseyin Dümenci: “Çok zayıf gidiyor satışlar. Aylık 3,4 araba ayda satıyoruz. Kiramızı, masraflarımızı zor karşılıyoruz. Geçen yıla göre satışlar düştü”

Mehmet Küçük: “Maaşlarında artış yok, hayat pahalılığı yüksek. Alım gücümüz daha da düştü. Satışlarda geçmiş yıllara göre düşüş var. Bu düşüş böyle devam eder diye düşünürüm”

Levent ÖZDAĞ

Ülkemizde son günlerde dövizin bir az olsun düşmesi vatandaşlar arasında sevinç ile karşılansa da otomotiv sektörü bu konuda sevinemiyor. TL’nin döviz karşısında değer kaybı yeni araç satışlarını da vurdu. “Vergilerden belimiz büküldü” diyen ikinci el oto galeri sahipleri haksız rekabetin de önüne geçilmesi gerektiğini vurguluyor.

Araç sektörü, üzerindeki yüksek fon ve vergiler araç satıcılarının daha fazla satış yapmasını engelleyen en önemli faktörü oluşturmaya devam ederken, sektör yetkililerin bugüne önlem almamasını eleştiriyor. Araç satıcıları, Kuzey Kıbrıs’taki vergi, fon, gümrük ve seyrüsefer düzenlemesinde indirime gidilmesi ve fiyatları tüzük ve yasalarımızı Avrupa standartlarına getirilmesi gerektiğini vurguluyor.

GALERİ SAHİPLERİ NE DEDİ? GALERİ SAHİPLERİ NE DEDİ? GALERİ SAHİPLERİ NE DEDİ?

Halil Cömerttürk: “Döviz çıktığında da bir dert indiğinde de bir dert. Yani zaten biz ekonomiye bağlı olduğumuz için işlerimiz istikrarsızdır. Bunun yanı sıra döviz çıktığı zaman insanlar bekliyor indiği zaman da daha fazla inmesini bekliyor. Ne yazık ki istikrarı yakalayamıyoruz. Satışlarda son bir yıl içinde pek bir fark yoktur. Söylediğim gibi istikrar yok, bir ay satışlar iyi gider diğer ay kötü gider. Öyle veya böyle gemiyi yüzdürmeye çalışıyoruz biz. Japonya’dan ithal ettiğimiz arabaları satıyoruz. Herkes gücüne göre araba almaya çalışıyor.

Ülkemizde ikinci el de sıfır araba satışı da yavaştır. İlgili makamların bence Mısır’a, Irak’a üçüncü Dünya ülkelerine bizim geçen zamanlarda olduğu gibi hurda dediğimiz araçları göndermemiz gerekiyor. Çünkü bizim toplu taşımacılığımız yok, yollarımız malum durumda ve bir şekilde bu yaşı geçmiş arabaları göndermeleri lazım. Bu arabaları ülke dışına gönderirlerse ben trafiğimiz hem piyasamız otomotiv sektörümüz rahatlayacak. İhtiyacı olan ülkelere ne kadar bu tarz araçları yollayabilirsek bizim için o kadar iyi olur.”

Ali Paşa: “Genel olarak satışlarımız düşüktür. Satışın döviz ile alakası var tabi ki ama satışların düşük olmasının tek sebebi döviz değildir. Ayni mesleğe nüfus oranına göre aşırı yüklenmeler var. Bu meslek dalına devletin bir sınırlama getirmesi gerekir. Her isteyen bazı şeyleri yerine getirip galeri açabiliyor. Nüfusa bakıldığı zaman, talebe bakıldığı zaman bu bölünmeye sebep olur. Bölünmeler de işlerin herkesin beklediği verimi alamamaya neden olur. Galericilik işinin gideri çok fazladır. Gideri yüksek olan bir işin da bekleneni verebilmesi için satışının fazla olması lazım. Şuanda galericiler masraflarını karşılamak için satış yapar. Satışlarda belli bir artış yok. Hükümetin dolaylı vergileri bir düzene koyması lazım. Bugün Güney’e gelen ayni arabayı 2, 3 bin Euro’ya katır yaparken biz bu tarafta ayni arabaya 10, 11 bin Euro kayıt parası veriyoruz. Bu rakamlar hem vatandaşa hem bize sıkıntı yaratır. Dolaylı vergilerden belki yüklü para kazabilir devlet ama bunu sürekli kılamaz.

Avrupa’dan bir araba getirdiğimizde Japon arabası ise üçüncü ülke uygulaması yapılır. Japonya’dan araba getiririz Japonya’dan geldiği için yine üçüncü ülke uygulaması yapılır. Vergiyi en yüksek alabileceği noktayı kendine çeker devlet, adil bir durum yok. Fiyat istikrar fonları, günlük kurdan, gümrük döviz ile ödenir. Bütün girdiler döviz ile olur, sonra bu fiyatlara yansır. Sonra bu döner vatandaşa yansır, yeni araba ile ikinci el arabaları kıyaslarlar. İşlerimizin düşün olması döviz ile değil sadece.”

Hüseyin Dümenci: “Çok zayıf gidiyor satışlar. Aylık 3,4 araba ayda satıyoruz. Kiramızı, masraflarımızı zor karşılıyoruz. Geçen yıla göre satışlar düştü. Devletin uyguladığı politikalar biz galericileri temizleme operasyonu gibi bir şeydir. Çünkü araba geldiği anda değerlendirme yapılır ve rıhtımı peşin ödenir ve stoklarımıza girer. Gümrükte o değer üzerinden o günkü kur neyse o kurdan gümrüklenir. Çoğu zaman galericiler olarak Bakanlarımıza randevu alıp gittik, biz dertlerimizi söyleriz ama hiçbir zaman bizim dertlerimize çare üretmezler.

Günlük sıcak paraya bakarlar. Sıcak para yine sıcak para olacak örnek olarak bir arabadan 15 bin TL gümrük yerine 12 bin TL alırsa örneğin ayda 3 araba satarsam 5 araba satacağım. Geçen gün açıklandı Araç Kayıt Dairesi’nin 8 aylık geliri 40 milyon TL. Bizim gibi ülkede yüksek bir rakam. Dairenin de görüntüsü kötü oradaki memur arkadaşlar için de çalışma ortamı kötü. Yılda iki kez 1700 TL ikinci el araç alım-satım vergisi da var. Araç Kayıt’ta bir de bizim için yardımcı olmaları gerekiyor 1, 2 saat orada beklemek bizim için çoktur, insanların önüne geçecek halimiz de yok ama galerici arkadaşlar için ayrı bir bölüm oluşturulabilir işlemler için. Hükümetin bize yönelik hiçbir artısı yok, kendi yağımızda kavruluyoruz. Bir de haksız rekabet vardır. Bunun önlemini almaları gerekir. Yüksek kilometredeki araçların kilometrelerini sıfıra çekmeleri gibi.”

Mehmet Küçük: “Şuan döviz düştü diyoruz ama pek fazla düşüş yok. Sterlin 3.5 iken buralara geldi 4.8 gibi rakamlara çıkmıştı. Şuan biraz düştü ama daha çok düşmesi gerekir. Bu döviz yükselirken insanlarımıza ne kadar artış verildi. Hiçbir artış yok, % 30 dövizde bir artış oldu insanların maaşlarında artış yok, hayat pahalılığı yüksek. Alım gücümüz daha da düştü. Satışlarda geçmiş yıllara göre düşüş var. Bu düşüş böyle devam eder diye düşünürüm. 2016’ya fazla umutla bakamayız. Araçları döviz üzerinden ithal ediyoruz. Geçmiş yıldaki maaşların döviz karşılığı ile bu yılkı maaşların döviz karşılığını düşünürsek insanların alım gücünün ne kadar düştüğünü, ne kadar az döviz aldığını görürüz. Otomotiv sektöründe alınan vergiler son derece yüksektir.

Dünya’nın en pahalı arabalarını kullanıyoruz biz. Japon ve İngiltere’den araç ithal ediyoruz galericiler olarak. Onların fiyatları ile bizimkini karşılaştırdığımızda yüzde 100’ün üzerinde bir fark var. Nedeni de Japonya’dan aldığımız bir aracın üzerinde en az yüzde 100 bir fiyat koyacaksınız ve maliyetini çıkaracaksınız. Bunun üzerine % 5, 10 oranında kar marjı ile satış yapacaksınız. Şuan kar marjı % 5’e düştü. Vergilerde düşüş olursa araç satışlarında patlama olur. Çünkü insanlar bir anda düştüğü için arabalarını yenilemek isteyeceklerdir. Fon adı altında alınan vergiler düşerse satışlarda hareketlilik yaşanacak ve ülkeye katma değer yaratılacak. Bunu ciddi ciddi Hükümet kanadının gündemine alması gerekir.”