Fehime ALASYA

Uçak bilet fiyatları geçmiş yıllara göre kat be kat arttı, seyahat neredeyse ‘lüks’ veya ‘zorunlu ihtiyaç’a döndü… Beş yıllık uçak bileti kıyaslamasında Türkiye yönündeki fiyatlarda 9 kat artış görüldü. Bu süreçte değişmeyen tek şey, ‘bilet fiyatlarının ucuzlatılması çalışmaları’na ilişkin siyasi açıklamalar oldu.

Beş yıllık uçak bileti kıyaslamasında en çok seyahat edilen Türkiye yönündeki fiyatlarda 9 katını aşan  artışlar görüldü. 2018 yılında Ercan’dan İstanbul’a seyahat için kişi başı uçak bileti ücreti 370 TL’den başlarken, bu rakam günümüzde 3 bin 500 TL.

Türk Lirası’nın değer kaybına rağmen Avrupa’ya seyahat halen Kıbrıs’ın güneyinden cazip.

2018 yılından bu yana değişmeyen tek şey ise Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılan ‘biletler ucuzlayacak’ açıklaması.

Uçak biletlerindeki yüksek fiyatları YENİDÜZEN’e değerlendiren Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun,  yıllardır aynı açıklamaların yapıldığına dikkat çekerek, “Çaba olabilir ama sonuç yok!” yorumunda bulundu.

Ülkenin önde gelen seyahat acenteleri ise uçak bileti fiyatlarının ucuzlamasının mümkün olmadığını ifade ederek, yapılan açıklamaları “Halkı yatıştırmaya yönelik, gerçekleşmeyecek olan siyasi söylemler” olarak nitelendirdi.

Kat kat arttı: Uçmak ateş pahası!

2018 yılında Temmuz ayında (13-20 Temmuz tarihlerinde) İstanbul’a gidecek bir kişinin ödeyeceği uçak bileti fiyatları kişi başı 370 TL ile bin 890 TL arasında değişirken, günümüzde bu rakam 3 bin 500 TL ile 4 bin 900 TL arasında değişiyor.

2018 yılında İstanbul yanında Antalya için bilet fiyatları ortalama 395 TL ile 435 TL arasında değişmekteydi.

Aynı tarihler arasında kuzeyden Londra’ya gitmek isteyenler ise, Ercan-İstanbul-Londra aktarmalı uçuş için en az kişi başı 3 bin 606 TL, en çok 4 bin 307 TL ödemek zorunda kalıyordu.

Günümüzde ise Antalya için bilet fiyatları ortalama 2 bin 500 TL ile 4 bin TL arasında değişirken, vatandaş, Ercan-İstanbul-Londra aktarmalı uçuş için en az 9 bin 800 TL, en çok 12 bin 500 TL ödemek zorunda kalıyor.

Avrupa’ya tatil artık neredeyse hayal!

En fazla tercih edilen Avrupa şehirleri arasında yer alan Barcelona için ise vatandaşların cebinden 2018 yılında yalnızca uçak bileti için 2 bin 478 TL ile 3 bin 264 TL çıkarken, günümüzde bu rakam 11 bin 700 TL ile 24 bin 700 TL arasında değişiyor.

İstanbul’a gidiş asgari ücretin yarısından fazlası

Günümüzde 23 Temmuz ile 30 Temmuz arasındaki bir haftalık tatil için İstanbul’a gidiş yönüne günümüzde kişi başı 3 bin 500 TL ile 4 bin 900 TL arasında fiyatlar ile karşılaşmak mümkün.

Aynı tarihlerde Antalya’ya seyahat için ise vatandaş 2 bin 500 TL’den başlayan ve 4 bin TL’ye yükselen uçak bileti fiyatlarını gözden çıkarmak durumunda.

TL’deki değer kaybına rağmen güneyden uçuş daha cazip

Öte yandan TL’de yaşanan kat be kat değer kaybına rağmen, özellikle Kıbrıs’ın güneyinde Larnaka’dan yapılan uçuşlar hala cazibesini koruyor.

Londra’ya aktarmasız uçuşla Larnaka’dan seyahat etmek isteyen bir kişinin ödeyeceği uçak bileti fiyatı 7 bin 300 TL’den başlayıp 19 bin TL’ye kadar çıkıyor. Bu fiyat Barcelona için 10 bin 600 TL ile 15 bin 500 TL arasında değişiyor.

2018 yılında ise Larnaka’dan Londra’ya seyahat etmek için kişi başı 1,786 TL’den başlayıp 6 bin 945 TL’ye kadar çıkıyordu.

Yine 2018 yılında Barcelona’ya Larnaka’dan gidiş için bir kişi 1,785 TL ödüyordu. 

Londra’ya seyahat 9 bin 800 TL’den başlıyor

Bir haftalık Londra tatiline gidecek, biletini de son dakika kesecek bir kişi, Ercan-İstanbul-Londra aktarmalı uçuş için en az kişi başı 9 bin 800 TL ödüyor. Bu fiyatların zaman zaman 12 bin 500 TL’yi aştığı da dikkat çekiyor.

Fiyatlarda kat be kat artış…

2018 yılından 2022 yılına dek geçen 5 yıllık zaman diliminde özellikle Kıbrıslı Türklerin ve göçmen aileler ile öğrencilerin tercih ettiği Türkiye yönüne olan uçak biletlerinde 6 ila 9 katı fiyat artışı yaşandı.

Bahsi geçen sürede İstanbul yönüne olan uçak bileti fiyatlarında yüzde 845’lik artış ile fiyatlar 9 kat yukarıya çekildi. Benzer durum Antalya seferlerinde de yaşandı. Antalya’ya seyahatlerde 5 yılda yüzde 500’ü aşan fiyat artışı ile biletler 6 kat yüksek alınır oldu. En düşük fiyat değişimi ise aktarmalı seferlerde yüzde 170’lik artışla 2 katından fazla Ercan-İstanbul- Londra seferlerinde yaşandı.

Güneyden uçuşlarda ise Avrupa’ya uçak biletlerinde yüzde 300 ila 400 arasında, 4 veya 5 katı artış verilere yansıdı.

Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun:

“Yıllardır aynı açıklamalar, çaba olabilir ama sonuç yok!”

Yıllardır hala Ercan Havaalanı’nın açılmasını ve ‘sürpriz açıklamaları’ beklediğini dile getiren Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Orhan Tolun, “Sadece Fikri bey değil, birçok siyasi uçak biletlerinin ucuzlayacağı yönünde dönem dönem farklı açıklamalarda bulunuyor” dedi.

Bunun için yıllardır çaba gösterildiğini ama sonuç elde edilemediğini kaydeden Tolun, “Seçim arifesinde açıklamalar artıyor, sadece seçim malzemesi olmakla kalıyor” yorumunu yaptı.

“Ne kadar acıdır ki fiyatlar başını aldı gidiyor. Özellikle TC yönüne biletler cep yakıyor. Acentelere turist getiremiyor, öğrenciler veya aileleri ülkeye gelemiyor” diyen Tolun, yıllardır hiçbir sonuç alınamamasını eleştirdi.

Fiyatların düşmemesinin en önemli nedeninin ise ‘ciddiyetsizlik’ olduğunu anlatan Tolun, “Bu konun TC yetkilileri ile masaya ciddi olarak koymamasıdır. Devamının getirilmemesidir” şeklinde konuştu.

“Gelenler gazino müşterisiydi”

Bayramda açıklanan sefer sayısında uçak sayısının artmadığını kaydeden Tolun, ülkeye gelen yolcu sayısının arttığını, Bayram öncesinde yarı kapasite çalışan uçakların bayramda ful kapasite çalıştı anlamına geldiğini dile getirdi. Tolun, ülkeye gelen turistlerin ise sadece gazino müşterisi olduğuna vurgu yaptı.

Talepleri…

Bilet fiyatlarının ucuzlaması için de taleplerini anlatan Yolun, şöyle devam etti: “Yerli hava yolu şirketi kurulmalı, uçakların koltuk fiyatlarının düşürülmesi için tavan fiyat uygulaması şart, bunun olması için ise iç hat uygulamasın sonuçlandırılması gerek. Her seçim döneminde bunlar ortaya konuyor, gerisi gelmiyor. Artık bu açıklamalar bizi tatmin etmiyor, moral bozuyor.”

Sayar Turizm Direktörü Hüseyin Ercantan:

“Halkı yatıştırmaya yönelik, gerçekleşmeyecek olan siyasi söylemler”

Uçak bileti fiyatlarının çok yüksek olduğunu anlatan Sayar Turizm Direktörü Hüseyin Ercantan, bu durumun en çok da yurt dışına çıkmak isteyen yerli halkı olumsuz etkilediğini anlattı.

Bilet fiyatlarının ucuzlayacağına dair açıklamaları da değerlendiren Ercantan, “Bunlar siyasi söylemlerdir, halkı yatıştırmaya yönelik, gerçekleşmeyecek olan söylemlerdir. Halka bazı vaatlerde bulunmak zorundadırlar, işlerini yapıyorlar” yorumunda bulundu.

Bu fiyat yükselişinin önüne geçilmesinin mümkün olmadığını anlatan Ercantan, bu durumu şöyle açıkladı: “Pandemide hava yolu şirketleri çok büyük zarara uğradı. Bu nedenle bu durum günümüze yansıyor. Fiyatlar kesinlikle düşmeyecek, kışın bir nebze de olsa düşmesi beklense de yine de değişen bir şey olmayacak. Ercan Havaalanı’na iç hat muamelesi yapılsa bile bu rakamları düşürmeyecek, bu çalışma çok mümkün değil.”

“Antalya’ya tatile gitme durumu öldü, satışlar yok denecek kadar az”

Yerli halkın artık yurt dışına otele gidemediğini anlatan Ercantan, “Antalya’ya tatile gitme durumu öldü, satışlar yok denecek kadar az” şeklinde konuştu.

Ekonomik krizle birlikte ‘tatil anlayışının’ da değiştiğini kaydeden Ercantan, bazı örneklere bu durumu şöyle anlattı:

“Antalya’da otel soran biri görünce şaşırıyorum. Orta gelirli kişi kalmadı, ya düşük ücretli 3, 4 gecelik kültür turları tercih eden kişiler var. Bunlarda da yüzde 50 düşüş var. Maddi olarak çok büyük sıkıntı yaşayan vatandaş sırf ‘bir havalanayım’ amacıyla, zorlama 3,4 gecelik turlar düzenledik. Normal dönemde kısa turlarımız bile sadece 7 gündü. Kar oranlarımız inanılmaz derece düşmüş durumdadır.

5, 6 yıl önceki kar oranlarımızla çalışıyoruz. Yüzde 4 veya 5 kar oranı ile çalışıyoruz. Sırf piyasa biraz hareketlensin diye bunu yapıyoruz. Ara kesim kalmadı, bir de geliri döviz olan kesim var, onlar da yurt dışı satışlarında veya gemi turlarında çok az sayıda satışlarımız vardır.”

“Yurt dışına uçuşlar güneyden”

Türkiye dışındaki yurt dışı seyahatlerinin Larnaka Havaalanı’ndan yapıldığını da anlatan Ercantan, “Birçok kişi güneyden gidip geliyor, mezuniyet dönemindeki öğrenciler ve aileler güneyden gidip gelmeyi tercih ediyor. Orada da talepten dolayı fiyatlar biraz yükseldi ama normal şartlarda yaz ayaları geçince fiyatlar düşecektir.” dedi.