
420: Protest bir ‘bayram’
Bugün 20 Nisan. Dünyanın farklı yerlerinde her yıl bu tarihte, "420" ya da "Esrar Günü" olarak anılan bir etkinlik düzenleniyor.
Bugün 20 Nisan. Dünyanın farklı yerlerinde her yıl bu tarihte, "420" ya da "Esrar Günü" olarak anılan bir etkinlik düzenleniyor.
Her ne kadar bazı kesimler tarafından bir kutlama gibi algılansa da, bu gün esasen esrar kullanımının suç olmaktan çıkarılmasını savunan protest bir geleneğe dayanıyor.
420'nin kökeni: Bir saat, bir sembol
“420” (dört yirmi) terimi, 1970’li yıllarda Kaliforniya’da bir grup lise öğrencisinin her gün saat 4:20’de bir araya gelerek esrar içme alışkanlığından doğdu. Zamanla bu saat, esrar kültürüyle özdeşleşti ve daha geniş bir anlam kazandı. 1990’lı yıllarda aktivist gruplar ve bazı sanatçılar tarafından sahiplenilen 20 Nisan tarihi, esrar politikasındaki yasakçı yaklaşımlara karşı bir protesto günü olarak kabul edildi.
Dünyada farklı uygulamalar
Kanada, Uruguay ve bazı ABD eyaletlerinde esrar yasallaştırılmış durumda. Avrupa’da ise bazı ülkeler tıbbi kullanımına izin verirken, bazıları hafif miktarlarda bireysel kullanımı suç saymıyor. Buna karşın birçok ülkede esrar hâlâ yasa dışı maddeler arasında yer alıyor ve ciddi cezai yaptırımlara tabi.
"Kutlama değil, çağrı"
4/20 günü, esrarın keyif amaçlı kullanımının savunulmasından çok, bireysel özgürlükler, sağlık hakkı ve ceza adaleti reformu bağlamında değerlendirilmek isteniyor. Aktivistler, bu günün bir "kutlama" değil, yasa değişikliklerine yönelik bir farkındalık ve dayanışma çağrısı olduğunun altını çiziyor.
Kıbrıs’ın her iki yanında da yasak
Kıbrıs’ın her iki yanında da esrar kullanımı yasa dışı olmaya devam ediyor. Buna rağmen, özellikle genç nüfus arasında bu maddenin yaygın biçimde kullanıldığına dair bulgular artıyor.
Örneğin Kıbrıs’ın kuzeyinde, narkotik tarafından paylaşılan yıllık veriler, uzun yıllardır en fazla yakalanan “yasadışı uyuşturucu maddenin” esrar olduğuna işaret ediyor.
Ancak ‘KKTC’ esrara karşı ‘sıfıt tolerans’ politikası yürütüyor.
Kıbrıs’ın güneyinde ise tıbbi amaçlı esrar kullanımına 2019’dan itibaren sınırlı ölçüde yasal izin verildi. Ancak keyif amaçlı kullanım kesin şekilde yasak.