15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kutlanıyor. Büyük bir anlam derinliğine sahip olan dilin, toplumlar için var olmak için bir sığınak görevi gördüğü kaydediliyor. Kürtlerin varlıklarını büyük ölçüde Kürtçeye borçlu olduğu dile getirilirken, geçen yıl alınan bir kararla Kürt Dil Bayramının, sadece bir günde değil de 14-15-16 Mayıs tarihlerinde türlü etkinliklerle kutlanacak olmasına karar verilmesinin önemli olduğuna dikkat çekildi. Kürt Dil Bayramı ile ilgili Poseidon Gençlik Kültür Ve Sanat Merkezi şu bilgileri verdi:
“Kürt Dil Bayramı, Kürtçe üzerine yoğunlaşma anlamında bir olanak sağlaması itibariyle büyük önem arz etmektedir..
Kürt Dil Bayramı'nın 15 Mayıs'ta kutlanma nedeni, Hawar dergisinin Şam'da ilk sayısının 15 Mayıs 1932'de çıkmasıdır.
Kürtçe edebiyat, sanat ve felsefe dergisi Hawar'ı (İmdat) dil Bilimci Celadet Ali Bedirxan ve arkadaşları çıkarıyordu..
Kürtçenin Latin alfabesine uyarlanmasının gerekliliği 1913'te tartışılmaya başlandı. O zamanının Hêvî Talebe Cemiyeti'nin çıkardığı dergide de bu konuyu Kürt aydınları tartışıyor. Ancak İslamiyetin ağır basması nedeniyle Arap alfabesinden vazgeçmeme kararı alıyorlar.
Şeyh Said İsyan'ından sonra Suriye'ye geçen Bedirxan ve diğer Kürt aydınları artık Latin alfabesine geçme kararı alarak dergiyi çıkarıyor.
57 sayı ile 1943 yılına kadar çıkan dergi Kürtçenin gelişmesine büyük katkı sunuyor ve Cegerxwîn, Qedrîcan, Osman Sebrî gibi edebiyatçıların yetişmesini sağlıyor. Derginin bir diğer önemi de Bedirxan'ın ilk kez Kürtçe gramerini oluşturduğu makaleleri yayınlamasıdır.
Bu coğrafyanın “öfkeli ve mahzun” denebilecek dillerinden olan Kürtçe, köken olarak yapılan dil sınıflandırmasında Hint-Avrupa Dil Ailesi içinde yer almaktadır. Bu dil ailesinde İngilizce, Farsça, Rusça vb. gibi diller de yer almaktadır. En geniş dil ailesi olan bu dil ailesi de kendi içinde çeşitli gruplara ayrılmaktadır. Bu gruplardan bir tanesi de İran Dil Grubu’dur. Başta Kürtçe olmak üzere bu dil grubunda Farsça, Belucice, Osetçe gibi diller de yer almaktadır. Aynı zamanda Kürtçe, aynı dil grubunda olmasından dolayı Farsça ile birlikte arî dil olarak değerlendirilmektedir”.
Kürtlerin farklı ülkelerin egemenlikleri altında yaşamasından dolayı farklı alfabeler kullandıklarını belirtmek gerek. Geçmişte birçok alfabe kullanan Kürtler, bu gün de Arap, Latin ve Kiril alfabesini kullanmaktadır. Bu sebeple de lehçeler arasındaki farklılaşmanın genişlediğini söyleyebiliriz. Bu bağlamda Kürtçenin coğrafyasını da şöyle verebiliriz: Kürtçenin anavatanı Irak’ın kuzeyi ve kuzeydoğusu, İran’ın batı ve güneybatısı, Türkiye’nin doğu ve güneydoğusu ile Suriye’nin kuzeyidir. Bunun yanında Kürtçe; Rusya, Kazakistan, Azerbaycan, Ermenistan vb. gibi ülkelerde yaşayan Kürtlerce de konuşulmaktadır.
Bunların yanında Kürtçenin en büyük sorunlarının başında standartizasyon geldiği için Kürtçenin lehçeleri konusu hâlâ tartışılmaktadır. Buna rağmen Şerefhan, 16. yüzyılda yazdığı Kürt tarihi niteliğindeki Şerefname adlı eserinde Kürtlerin dilini Kurmanç, Lor, Kelhur ve Goran olarak dörde ayırır. Bu tür tasnifler günümüze kadar süregelmektedir. Mehmed Uzun da Kürt Edebiyatına Giriş adlı kitabında konuşulan en büyük lehçeler olarak Kürtçeyi üçe ayırır: Kuzey Kurmancisi, Güney Kurmancisi (Soranca), Dımıli(Zazaca).
Bu noktadan hareketle tüm Kürt coğrafyasında konuşulan Kuzey Kurmancisi üzerinde durmak gerekir. Lehçeler içinde en çok konuşulan bu lehçe ile değerli eserler yazılmıştır. En büyük Kürt klasiklerini Elî Herîrî, Melayê Cîzîri, Feqiyê Teyran ve Ehmedê Xanî Kuzey Kurmancasi ile yazdılar. Bu sebeple de Kürt birliğinin üzerinde şekillenmesi gereken lehçenin de bu lehçe olması zorunludur. Bunun yolunun da bu lehçe ile eğitim-öğretim yapmaktan geçtiği aşikardır.Kürtçe ilk kez 1860’da Rusya’da Petersburg Üniversitesi’nde kurulan Kürdoloji enstitüsü ile üniversitelere girer. Aynı şekilde Fransa’da Sorbonne Üniversitesi’nde Kürdoloji bölümünün açılması ve 1977’den bu yana İsveç’te Kürtçe anadilde eğitim verilmesi de Kürtçeye çok şey kazandırmıştır. Tabi belirtmek gerekir ki Kürdoloji alanındaki gelişmeler sadece bunlarla sınırlı değildir. Bunların yanında günümüzde de Irak’ta resmi dil olan Kürtçe, aynı zamanda eğitim dili olarak kullanılmaktır” YD