Derya ULUBATLI

Alım gücü 10 yılda eridi, 2012, 2018 ve 2022 yılları arasında yapılan fiyat karşılaştırması alım gücündeki erimeyi gözler önüne serdi.

Başta temel tüketim ürünleri olmak üzere birçok ürün her geçen gün zamlanırken, asgari ücrete yapılan artış da ‘hiç’ oldu. Bu süreçte vatandaşın alım gücünde yaşanan değişim 10 yıl ve 5 yıl öncesinin rakamlarıyla karşılaştırıldı, kriz tablosu ortaya çıktı.

Asgari ücretle markete girmek günden güne zorlaşıyor…

Şubat 2012’de brüt 1,300 TL olarak belirlenen asgari ücretle 0,75 kuruş olan ekmekten 1733 adet alınabilirken, 2018’de bu rakam 1576’ya, 2022’de ise 1555’e düşüyor. Bu sayılar arasındaki uçurum süt, sıvı yağ, şeker ve tüp gaz gibi ürünlerde ise daha da açılıyor. 2012’deki asgari ücretle 118 adet 4 litrelik sıvı yağ, 722 adet 1 litrelik süt, 650 adet bir buçuk kiloluk şeker ve 36 adet 10 kiloluk tüp gaz alınabiliyor. 2018’de bu rakamlar bazen daha düşük bazen de daha yüksek seyrediyor. Asgari ücretle çalışan bir vatandaş 121 şişe yağ, 591 kutu süt, 591 paket şeker ve 47 adet tüp alabiliyor. 2022 yılına gelindiğinde ise asgari ücrette yapılan rekor artışa rağmen 5 yıl öncesine alım gücünde ciddi bir düşüş göze çarpıyor. 121 olan sıvı yağ adeti 41’e, süt 451’e, şeker 280’e ve tüp gaz 35’e düşüyor.

Akaryakıt ve elektrikte 5 yıl önceye göre uçurum fark…

Asgari ücretle fiyat karşılaştırması yapıldığında en iyi dönemin 2018 olduğu gözlemleniyor. 2012 yılında litresi 3,23 TL olan 95 oktan benzinden 402 litre alınabilirken, 2018 yılında bu rakam 564’e çıkıyor. 2022 yılında brüt 7 bin TL’ye yükselen asgari ücretle ise litresi 17,98 TL olan benzinden sadece 389 litre alınabiliyor. Bu grafik elektrikte değişmiyor. 2012 yılında 251-500 KW arası harcama baz alındığında asgari ücretle 2954 KW elektrik kullanılabilirken bu rakam 2018’de 3477’ye çıkıyor, 2022’de ise 10 yıl öncenin de gerisine düşerek 2592’ye geriliyor.

Asgari ücret

Şubat 2012-brüt 1,300 TL

Mart 2018-brüt 2 bin 365 TL

Ocak 2022-brüt 7 bin TL

Market

Ekmek

2012: 0.75 TL

2018: 1.50 TL

2022: 4.50 TL

4 LT Yağ

2012: 11 TL

2018: 19.50 TL

2022: 170 TL

1 LT Süt

2012: 1.80 TL

2018: 4 TL

2022: 15.50 TL

24’lü Tuvalet Kağıdı

2012: 15 TL

2018: 27 TL

2022: 65 TL

1 paket Pirinç

2012: 3 TL

2018: 6 TL

2022: 23 TL

1.5 KG Şeker

2012: 2 TL

2018: 4 TL

2022: 25 TL

1 LT Zeytinyağı

2012: 8 TL

2018: 20 TL

2022: 50 TL

10 kiloluk Tüp Gaz

2012: 36 TL

2018: 50 TL

2022: 200 TL

Akaryakıt

2012: 95 oktan benzin litresi 3,23 TL

2018: 95 oktan benzin litresi 4,19 TL

2022: 95 oktan benzin litresi 17,98 TL

Elektrik

2012:

0-250 Kw arası Yoksul muafiyetli 0,25

0-250 Kw arası 0,38

251-500 KW arası  0,44

501-750 Kw arası 0,52

751 Kws üzeri 0,65