Tüp bebek merkezlerinde yasa dışı çeşitli hormon ilacı satışı yapıldığı iddia edildi, ilgili kesimler bu ilaçların hastalara kullanılabileceğini belirterek, sağlık merkezlerinde ilaç satışı yapılmasının yasalara aykırı olduğunu dile getirdi.   

Fehime ALASYA

Ülkede faaliyette olan Tüp Bebek merkezlerindeki klasik tüp bebek işlemi uygulamasında, kadın ve erkeğin üretkenliğini artırmak için kullanılan hormon ilaçlarının satışı yapıldığı iddia edildi, sağlık sektöründeki ilgili birimler bu iddiaların ispat edilmesi durumunda suç unsuru taşıdığını dile getirdi.

Tüp bebek merkezlerinde yapılan tedavi kapsamında hastalara hormon ilacı satışının yapılamayacağı, sadece uygulanabileceği belirtilirken, ‘Eczacılık ve Zehriler Yasası’ işaret edilerek, ilaç satışının sadece yetkili ilaç satıcıları ve kayıtlı eczacılar tarafından yapılabilineceğine dikkat çekildi.  

YENİDÜZEN'e bilgi veren bir grup eczacı bu yöndeki rahatsızlıklarını dile getirirken, "Progesteron hormonu, testosteron hormonu ve ovulasyon indükasyonu (tedavisi) için kullanılan ilaçların bazı tüp bebek merkezlerinde yasa dışı olarak hastalara satıldığını" öne sürüdü.

Sağlık Bakanlığı Koordinasyon Kurulu ise hastalara tüp bebek merkezlerinde hormon ilacı satışı yapılmasıyla ilgili herhangi bir şikâyetin Kurul’un gündemine gitmediğini açıklarken, ilaçların bu tarz merkezlerde kullanılabileceği, satışının yapılamayacağını belirtti.

Kurul’dan edinilen bilgide tüp bebek işlemi sırasında kullanılan hormon ilaçlarının çok yüksek maliyette olması nedeniyle birçok eczanede de satışının yapılmadığı, özel talep üzerine getirildiği belirtilirken, tüp bebek merkezlerinin kendi hastalarına kullanmak için bu ilaçları tedarik edebileceği, satış yapamayacağı ifade edildi.

“İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli ile İlgili Kuralları Düzenleyen Yasa” altında, Sağlık Bakanlığı tarafından denetlenen merkezlerde, altı ayda bir zorunlu rutin denetimlerin yanı sıra yılda bir ise kapsamlı denetim yapıldığı belirtiliyor.

Denetimlerin bu günlerde yapıldığı ve Perşembe gününe dek tamamlanacağı ifade edilirken, denetim sıklığı veya tarihleri, kurula giden şikâyet veya ihbarlara göre de sıkılık gösteriyor.

Sağlık Bakanlığı Koordinasyon Kurulu: “Hastalara tüp bebek merkezlerinde hormon ilacı satışı yapılmasıyla ilgili herhangi bir şikâyet Kurul’un gündemine getirilmedi, ilaçların bu tarz merkezlerde kullanılabilir fakat satışı yapılamaz”

“Hastaya ilaç satılıyorsa bu yasal değildir, sadece uygulanabilir”

İlaç satışının sadece eczaneler tarafından yapıldığını belirten Eczacılar Birliği Başkanı Süay Sevinç, hastane veya tıp merkezlerinin sadece ilaç uygulaması yapabileceğine değindi.

Sevinç, “İlaç satma merci eczanedir. Eğer hasta doktor veya hastaneden usulsüz şekilde ilaç satın almışsa bunu belgeleriyle ispatlamalı. İspatlanırsa suçtur çünkü satışı sadece biz yapabiliriz. Hastanede uygulanan ilaç farklı, ilaç satışı yapılması farklıdır. Eğer hastaya ilaç satılıyorsa bu yasal değildir.”  dedi.

Gökyiğit: “Tedavi için getirebilir ama satışını yapmaz, aksi halde suç olur”

İlaç Eczacılık Daire Müdürü Ayşe Gökyiğit, kendilerine bu yönde bir şikâyet ulaşmadığını belirterek, tüp bebek merkezlerinin bu yönde denetlenmesi gerektiğini ifade etti. Gökyiğit, “İlaç depolarından veya eczanelerden alıp satılıyorsa, ya da hastane kendi ithal ettiriyorsa bundan haberimiz olması mümkün değil.

Hastane, tedavi için getirebilir ama satışını yapmaz. Bu tespit edilirse suç olur. Hastanelerin bu yönden denetlenmesi gerek. Bize şu anda bu yönde bir şikayet ulaşmadı.” dedi.

“İlaç satışını eczacılar birliği denetleyebilir”

Kendilerine bu yönde ulaşan bir şikayet olmadığını ifade eden Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Başkanı Özlem Gürkut ise ilaç satışıyla veya denetimiyle ilgili Eczacılar Birliği’nin ilgilendiğini kaydetti. Gürkut, “Bize ulaşan bir şikâyet yoktur. Söz konusu ilaç satışını eczacılar birliği denetleyebilir. Bize böyle bir şikayet gelmedi. Biz hekimleri denetliyoruz, bu bağlamda bir araştırmamız olmadı. Kanıtlarıyla bize bir şikayet gelse girişim yaparız ama bu bizim yetki alanımızda değil.” dedi.  

Aktif 14 tüp bebek merkezi

Sağlık Bakanlığı Koordinasyon Kurulu’ndan alınan bilgide ise ada genelinde faaliyette olan toplam 14 tane tüp bebek merkezi olduğu, bunların birinin Mağusa, üç tanesinin Girne, 10 tanesinin ise Lefkoşa’da bulunduğu belirtildi. Ülkede bulunan tüp bebek merkezlerinin isimleri ise şöyle:

British IVF, Lefkoşa, Euro Care, YDÜ, Doğuş, Euro IVF, GYNO Life, Kolan, Dünya, UKFCA, Elit, Kyrenia, Vita Altera, Miracle Tüp Bebek Merkezi.