Kıbrıs’ın güneyinde İstatistik Dairesi’ne göre 2020 Ocak verileri, turist sayısında geçen yıla oranla yüzde 4,5’lik artışla rekor yükseliş  gösterdi.  Kıbrıs’ın kuzeyine gelen ‘turist’ sayısında da yüzde 6,3 artış kaydedilse de, ‘her gelenin turist’ yazıldığı adanın kuzey yarısı, konaklamada sınıfta kaldı.

Kıbrıs’ın kuzeyine geride kalan Ocak ayında 112 bin turist geldiği Turizm Bakanlığı verilerine yansırken, güneyde bu rakamın 85 bin kişi olduğu açıklandı…  Sektör temsilcileri ‘rakamlar aslında gerçeği yansıtmıyor’ uyarısında bulundu.

KITSAB Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Tolun: “Kişi sayısına bakıldığı zaman güneyden daha fazla turistin kuzeye gelmesine karşın, konaklama süreleriyle değerlendirildiğinde getiri güneyde çok daha büyük. Güney bizden 3 katı önde”

Fehime ALASYA

Adanın her iki yanındaki Ocak ayı turizmi, resmi verilere yansıdı, sektör temsilcileri ‘rakamlar aslında gerçeği yansıtmıyor’ uyarısında bulundu.

YENİDÜZEN,  2019-2020 Ocak aylarında adanın her iki yanında gerçekleşen turizm verilerini kıyasladı.

Kıbrıs’ın kuzeyinde söz konusu dönemde 112 bin turistin ülkeye geldiği görülürken, güneye gelen turist sayısı 85 bin kişi olarak ayıtlara geçti. Bu sayıları değerlendiren KITSAB Başkanı Orhan Tolun ise kuzeydeki turizmin daha iyi bir noktada olduğu anlamı taşımadığını ifade etti.

Tolun, YENİDÜZEN’in yaptığı mukayesede yer alan önemli ayrıntılara dikkat çekti. 

Konaklama ve geceleme süreline göre güneyin kuzeyden üç katı önde olduğunu anlatan Tolun, bu durumu örneklerle açıkladı.

Kıbrıs’ın güneyindeki İstatistik Dairesi tarafından yayımlanan verilere göre Ocak ayında geçen yıla kıyasla yüzde 4,5’lik artışla birlikte adaya gelen turist sayısında rekor yükseliş yaşandığı belirtirken, bu rakam Kıbrıs’ın kuzeyinde yüzde 6,3 oldu. Kıbrıs’ın kuzeyine bu sürede 112 bin turist geldiği verilere yansırken, güneyde bu rakam 85 bin kişi.

Yolcu Anketi sonuçlarına göre Ocak 2020’de adanın güneyine gelen turist sayısı Ocak 2019’a kıyasla %4,5 artışla 81 bin 970’ten 85 bin 622’ye ulaşırken, Kıbrıs’ın kuzeyinde Turizm Planlama Dairesi verilerine göre ise aynı dönemlerde yüzde 6,3 artış göstererek, 105 bin 630’dan, 112 bin 232’ye ulaştı.

Kuzeye gelen en çok turist Norveç ve Makedonya’dan, güneye ise İsrail ve Ukrayna’dan…

Verilere göre Kıbrıs’ın güneyinde en fazla İsrail ve Ukrayna’dan gelen turist sayısında artış olurken, kuzeyde ise Makedonya ve Norveç başı çekti.

İsrail’den Kıbrıs’ın güneyine gelen turist sayısı Ocak 2020’de %58,0 artarken Ukrayna’dan gelenlerin sayısındaki artış %91,9’a ulaştı.

Kuzeyde ise ülkeye gelenlerin başında olan Norveç’ten %166’lık artış, Makedonya’dan ise % 112’lik artış görüldü.

Bazı veriler kuzeyde yok, bazıları ise “tahmini”  

Güneyde yapılan istatistiki kıyaslamada Ocak ayında adaya gelenlerin yolculuk nedenlerine de değinilirken, kuzeyde bu tarz bir veriye rastlanmadı.

Güneye gidenlerin yolculuk nedenleri arasında %57,6 tatil, %22,9 dost- aile ziyareti ile %19,2 iş hedefli olduğu belirtildi.

Bunun yanında kuzeyde konaklama gibi bazı verilerin tahmini olduğu dikkat çekti.

KITSAB Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Tolun:

“Güney bizden 3 katı önde”

Ocak 2019-2020 tarihlerinde güney ile kuzeye gelen turist sayısını kıyaslayan Tolun, güneyde 81 binden 85 bine çıkan, kuzeyde ise 105 binden 112 bine çıkan turist sayısını ‘Konaklama ve gecemle süreline bakılmalı, o zaman güney bizden üç katı önde’ diyerek değerlendirdi.

Kişi sayısına bakıldığı zaman güneyden daha fazla turistin kuzeye gelmesine karşın, konaklama süreleriyle değerlendirildiğinde getirinin güneyde çok büyük olduğunu kaydetti.

Tolun bunu şu örneklerle ifade etti: “Bizde olan 62 bin kişinin 4’er geceden konaklaması 240 bin geceleme yapıyor buna karşın güneyde 100 bin kişi konakladığında 7’şer geceden konaklamaları 700 bin geceleme yapıyor. Yani kuzeyin üç katı geceleme yapıyor.”

“Ülkeye gelene değil, otellerde konaklayan bakmak gerek” diyen Tolun, güneyde ülkeye gelen herkesi turist olarak kaydedildiğini belirtirken, kuzeyde ise sadece otellerde konaklayanların ‘turist’ kategorisine alındığını ifade etti.

Ülkeye Ocak ayında gelen yolcu sayısı 112 bin kişi iken otellerde konaklayanların sayısının 62 bin kişi olduğunu dile getirerek, arada kalan 50 bin kişinin kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı turizm olduğunu belirtti.

Tolun, “Güneyde adaya gelenler 4 Milyon kişi ise konaklayanlar 3 Milyon’dur. Orada yüzde 75’i konaklar, bizde ise yüzde 50’si… Bu rakam ise çok önemlidir.” dedi. 

“Kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı turizm kendini gösteriyor”

Kuzeye gelen ve konaklayan yolcu sayısındaki ciddi farka dikkat çeken Tolun, kuzeydeki konaklama sürelerinin uzatılması gerektiğine değindi.

Güneyden kuzeye geçen ve Ercan’dan adaya gelen turistlerin kaçının kuzeyde konakladığına ilişkin veri bulunmadığına da değinen Tolun, “Bu veriler kuzeydeki turizmi 12 aya yaymış olmamızın sonucudur. Ülkeye girenlere göre konaklayanların sayısında çok fark olması çok hassas bir konudur. Bizde yılda ülkeye genelde 2 milyon insan girer, ama otellerde konaklayan 1 milyon 100 bin kişidir. Ama güneyde 4 milyon insan girer 3 Milyon’u otellerde kalıyor. Yani kayıt dışı ekonomi ve kayıt dışı turizm kendini gösteriyor. Bizde gelen her yolcu ortalama 4 gece konaklarken, güneye gelen bir yolcu 7 gece konaklıyor.” şeklinde konuştu.

“Ülkenin sürdürülebilir ekonomik yapısını oluşturacak sektör turizmdir”

Önemli bir diğer noktanın turizmi 12 aya yaydıkları oluşunu anlatan Tolun, alınması gereken tedbirlere şöyle değindi:

“Turizmimizi 12 aya yaydık. Eskiden kış aylarında otellerimiz boştu. Ama şimdi yüksek oranda doluluk var. Bu bizim başarımızdır. Bu nedenle ülkenin sürdürülebilir ekonomik yapısını oluşturacak sektörün turizm olduğunu görüyoruz. Bu nedenle devletin bu uyarıları dikkat alması ve sektörü desteklemesi, turizmi öne çıkarması, daha fazla turist için tanıtım yapması, teşviklerin devam etmesi ve kayıt dışı ekonomiyi kayıt altına alması gerekir.”

“Yabancı uyruklar kendi evlerini ya kendileri ya başkaları aracılığıyla turistlere kiralıyor”

Devletin sadece bakanlığın sınıflandırdığı otellerde konaklayanların tespitini yaptığını belirten Tolun,  bunların dışında hangi tesislerde hangi evlerde ne kadar yabancı kaldığının tespitinin yapılamadığını anlattı. Bunun büyük kayıp olduğuna değinen Tolun, sözlerine şöyle devam etti: “2019 yılına baktığınız zaman geçen yıl ülkeye güneyden gelen 2 milyon turistin kaçı kuzeyde konakladı bilemiyoruz. Aynı oranda Ercan’dan olan girişlerde uyruklara göre 400 bin kişiden fazla yabancı uyruklu kişi sayısı var. Ama otellerde konaklayanlarda 350 bin civarında kişi olduğu görülüyor. Bunların net verileri maalesef elimizde yok. Burada kalan ve ev satın alan çok sayıda yabancı uyruklu kişi var. Kimisi bu evleri kiralıyor. Ülkeye gelen Rus ve İngiliz sayısına baktığımızda otellerde konaklayanların uyruklarında onları göremiyoruz. Ülkemize gelen çok sayıda yabancı kendi evlerinde kalıyor veya arkadaşlarının evinde kalıyor. Bunun yanında yabancı uyruklar kendi evlerini ya kendileri ya başkaları aracılığıyla turistlere kiralıyor. Ortaya çıkan özellikle Girne ve İskele bölgesindeki yabancılara ait evlerde konaklayan ve bunları pazarlayanların elde ettiği kayıt dışı bir ekonomi olduğunu gösteriyor. Bu bizim için, devlet ve maliye için, maliye için büyük bir gelir kaybıdır. Bunu sürekli dile getiriyoruz.
Vergi Dairesi tüm bunların peşine düşmeli, tespit etmeli.

Kaçak acente faaliyeti yapan, internet üzerinden kendi evini pazarlayan çok sayıda web sitesi var. Bunların hem vergi kaçırması önlenmeli hem de kayıt dışılığın önüne geçilmeli.”

Kıbrıs’ın kuzeyi 2020 Ocak

112 bin turist geldi, konaklama sayısı 62 bin

Kıbrıs’ın kuzeyinde Turizm Planlama Dairesi verilerine göre; geride bıraktığımız Ocak ayında hava ve deniz yolu ile ülkeye gelen yolcu sayısı 112 bin 232 olarak verilirken, turistik konaklama tesislerinde ise 62 bin kişinin konakladığı görüldü.

Verilerde ülkeye gelen turistlerde ‘yabancı uyruklu’ kişi sayısında düşüş, TC uyruklularda ise artış olduğu ifade edildi. Geçiş noktalarından ise Polis Genel Müdürlüğü kaynaklı verilerde ise bu yıl Ocak ayında geçiş noktalarından, KKTC vatandaşları dışında 318 bin 696 kişi giriş yaptı.

Kuzeyde yüzde 6’lık artış

2019 yılı Ocak ayında hava ve deniz yolu ile ülkeye gelen yolcu sayısı 105 bin 630 iken 2020 yılında bu rakam % 6.3 oranında artarak 112 bin 232 olarak gerçekleşti. Söz konusu verilerde ülkeye gelen yolcu sayılarına KKTC uyrukluların dâhil edilmediği belirtildi.

Ülkeye gelen TC uyruklu kişi sayısında % 11.6 oranında artış olurken, ‘diğer yabancı uyruklularda’ ise % 12.9 oranında bir düş üş yaşandı.

Kuzeye gelişlerde ‘yabancı uyruklu’ kişi sayısında düşüş, TC uyruklularda artış

2019 yılı Ocak ayında ülkeye 82 bin 519 TC uyruklu kişi giriş yaparken, bu sayı geride bıraktığımız Ocak ayında 92 bin 100 oldu.

Diğer yabancı uyruklu kişi sayısında 2019 yılı ocak ayında 23 bin 111 iken, 2020 Ocağında 20 bin 132’ye geriledi.

Konaklama tesislerindeki doluluk yerinde saydı

2020 yılının ilk ayında turistik konaklama tesislerinde gerçekleşen ortalama doluluk oranının % 30,1 olduğu ‘tahmin edilirken’,  2019 yılı için bu rakamın % 29,1 olduğu açıklandı.

Bölgelere göre doluluk oranında ise geride bıraktığımız Ocak ayında en yüksek doluluğun %39,8 oranıyla Mağusa bölgesinde olduğu görüldü. Bunu sırayla %33,9 oranıyla Girne, % 33,8 ile Lefkoşa, % 17,6 ile İskele, % 5,5 ile Güzelyurt ve % 2,9 dolulukla Lefke bölgesi takip etti. Kasinolu ve Kasinosuz tesislerin doluluk oranı karşılaştırmasında ise Kasinolu tesisler yine başı çekti. Kumarhaneli tesislerin doluluk oranı %33, Kumarhanesiz ise %22,5 oranında seyretti.

Konaklama tesislerinde de TC uyruklular artarak başı çekti

Turistik konaklama tesislerinde uyruklulara göre konaklayan kişi sayısı da "gerçekleşme tahminlerine" göre aktarılan veriler oldu. Konaklama tesislerinde geçen yıl olduğu gibi bu yıl da TC uyruklu kişi sayısı artarak başı çekti.

Girne ve İskele başı çekti…

Turistik yatak kapasitesinin aylara göre dağılımında ise önemli bir artış yaşanmadı. Ocak 2019’da 25 bin 241 iken bu sayı 2020’de 25 bin 570 oldu. Faaliyette olan turistik konaklama tesisi sayısı ile yatak kapasitesinin bölgelere göre dağılımında ise Girne başı çekerken bunu İskele takip etti.

Girne’deki yatak sayısı 16 bin 224 olarak verilirken bu rakam İskele’de 6 bin 466 oldu.

Yatak kapasitesinin sınıflara göre dağılımında ise 5 yıldızlı oteller önde geldi. Bunu 3 yıldızlı oteller ve turistik oteller izledi.

Ocak’ta 318 bin 696 kişi giriş yaptı

Polis Genel Müdürlüğü kaynaklı verilerde ise bu yıl Ocak ayında geçiş noktalarından, KKTC vatandaşları dışında 318 bin 696 kişi giriş yaptı. Aynı sürede ülkeye 166 bin 644 Kıbrıslı Türk giriş yaparken, 197 bin 924 Kıbrıslı Rum girişi gerçekleşti. Bunun yanında Diğer ülke vatandaşlarından 120 bin 664 kişi kuzeye geçti. Bu sürede gerçekleşen çıkışlar da benzer oranda seyretti.

Kıbrıs’ın kuzeyine geçiş noktalarından giriş yapan yabancıların ülkelere göre dağılımında ise geçtiğimiz yılın ocak ayına kıyasla Arnavutluk başı çekti. Ülkeye giriş yapan yolcuların limanlara göre dağılımında ise Ercan Havalimanı başı çekti.

Hava ve deniz yoluyla girişlerde Norveç ve Makedonya farkı

Hava ve deniz yoluyla giriş yapan yolcuların uyruklara göre dağılımında en büyük artışta Norveç ve Makedonya önde geldi. Kıbrıs’ın kuzeyine gelen turist sayısında Norveç’ten %166’lık, Makedonya’dan ise % 112’lik en büyük artışlar görülürken, en büyük düşüş ise %95,5 Danimarka ve % 92,1 Finlandiya ülkelerinde yaşandı.

Güneyde Ocak’ta adaya gelen turist sayısında ‘tarihi seviye’

Kıbrıs’ın güneyinde paylaşılan istatistiklerde ise 2019-2020 Ocak ayı mukayesesinde önemli veriler paylaşıldı. İstatistiklerde, bu süre içinde güneye giden yolcu sayısından, ülkeye yolculuğun nedenlerine, Kıbrıslı Rumların yurt dışına çıkış oranından, adaya geri dönenlerin sayısına dek pek çok veri yer aldı. 

Buna göre; güneyde İstatistik Dairesi tarafından yayımlanan verilerde Ocak 2020 döneminde adaya gelen turist sayısının rekor düzeye ulaştığı belirtildi.

Verilere göre Ocak 2020’de adaya gelen turist sayısı Ocak 2019’a kıyasla %4,5 artışla 81 bin 970’ten 85 bin 622’ye ulaştı.

Ocak 2020’de gelen turist sayısının şimdiye kadar ocak ayında adaya gelen en büyük rakam olduğunun da altı çizildi.

Yunanistan’dan güneye gidenlerin sayısında önemli düşüş

İstatistik Dairesine göre, İsrail’den gelen turist sayısı Ocak 2020’de %58,0 artarken Ukrayna’dan gelenlerin sayısındaki artış %91,9’a ulaştı.

Bunun aksine Britanya’dan gelen turist sayısında %4,7, Yunanistan’dan gelenleri sayısında %18,1 ve Rusya’dan gelenlerin sayısında ise %4,6 düşüş görüldü.

Buna ek olarak, Britanya, Ocak 2020 döneminde %21,6 ile Kıbrıs’ın başlıca turizm kaynağı olmaya devam ederken onu %16,0 ile İsrail, %10,7 ile Yunanistan ve %8,8 ile Rusya izledi.

Güneye yolculuğun en büyük nedeni tatil

Kıbrıs’ın güneyinde paylaşılan verilerde Ocak 2020 yolculuk nedeninin %57,6 tatil, %22,9 dost ve aile ziyareti, %19,2 iş hedefli olduğu belirtildi.,

Kıbrıslıların yurt dışına çıkışlarında önemli artış

Bunların yanında Ocak 2019’a kıyasla Kıbrıslıların da yurt dışı seyahatlerinde %12,5 düzeyinde önemli bir artışın yaşandığı kaydedildi.

Yolcu Anketi sonuçlarına göre Ocak 2020’de yurt dışına giden Kıbrıslıların sayısı bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %12,5 artarak 119 bin 570’ten 134 bin 507’ye çıktı.

Ocak 2020’de Yunanistan’dan adaya geri dönen Kıbrıslıların sayısı %10,2 artarak 38 bin 767 olarak açıklandı. Britanya’dan geri dönenlerin sayısı ise %8,1 artışla 18 bin 198’den 19 bin 669’a ulaştı.