Bürokrasinin saçmalığı üzerine en güzel, en komik hikayeleri Aziz Nesin yazardı.

Ama galiba bizimkiler Aziz Nesin’in mizah anlayışını bile solladı.

Mesela ithalatla ilgili ilginç kurallarımız varmış.

Diyelim ki bir şirketiniz var ve yurt dışından mal getireceksiniz.

Ne gibi işlemler gerekir acaba?

Evraklarınız tamam olsa bile, sadece ‘ön izin’ için tam beş devlet dairesinin kapısını aşındırmanız gerekiyormuş meğer!

Beş farklı daireden ayrı ayrı izin!..

Bir tek ürün için üstelik…

**

Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO) ithalatın önündeki engelleri anlatan ilginç bir çalışma hazırladı.

KTTO Genel Sekreter Yardımcısı Aysun Önet’in kaleme aldığı raporda, Aziz Nesin’lik durumlar var.

Farz edelim ki şirketiniz donmuş balık ve tavuk ürünleri ya da salam-sucuk ithal etmek istiyor.

Bu durumda ayrı ayrı ‘ön izin’ almanız gereken daireler şöyle sıralanıyor:

Temel Sağlık Dairesi…

Veteriner Dairesi…

Tarım Bakanlığı…

Toprak Ürünleri Kurumu…

Hayvancılık Dairesi… (Donmuş balık için)

Ve ille de Ticaret Dairesi…

Eğer bu ‘badireler’i atlatırsanız, ‘ön izin’ işi tamamdır.

Allah kerim esas ‘izin’ ve diğer bürokratik işlemlere!..

**

Birçok öyküsünde Türkiye’deki dönemin bürokrasisini ‘ti’ye alırken üstad Aziz Nesin, daire daire dolaşıp durmaktan perişan olan yurttaş portreleri anlatırdı.

Ardı arkası gelmez evraklar listesini de sıraya koyardı.

Ne zaman ‘bürokrasi’ dense, mutlaka Aziz Nesin’in sayıp döktüğü evraklar gelir aklıma…

Bizim ‘ithalat ön izni’ bürokrasisi de böyle bir durum işte…

Başka mal grupları için de benzer durumlar söz konusu…

Kimisi için dört daireden, kimisi için de üç daireden ‘izin’ almak gerekiyor.

**

Haksız rekabet ve yerli üretimin korunması başka bir konudur, bürokrasinin yarattığı engeller başka konudur.

Yukarıda anlatılan ‘ön izin bürokrasisi’, devletin yapılanmasından kaynaklanıyor.

Birçok işte olduğu gibi kulağımızı ‘uzun yol’dan tutmaya çalışıyoruz.

Oysa ‘izin’ gibi konuları ‘tek daire’ çatısı altında birleştirmek imkansız değil.

Bundan 3-5 yıl önce Çalışma Bakanlığı’nda buna benzer bir ‘merkezileştirme’ye gidilmiş ve uzun kuyruklar, zaman ve para kayıpları önlenmişti.

KTTO da bunu talep ediyor.

Bir de hesap yapılmış raporda: Bir firmanın sadece ithalat ön izin işlemleri için harcamak zorunda olduğu aylık para miktarı, brüt asgari ücretten daha fazla bir miktara denk düşüyor!

Eh, sonuçta bu maliyetin de ‘tüketici’nin cebinden çıktığını tahmin etmek zor değil.