Pandemi döneminde iş yükü artan belediyeler, buna karşın devlet desteğinin düşürülmesi, pandemi destek sözünün tutulmaması ve yıllardır gündeme alınmayan yasa tasarısı çalışmaları nedeniyle "iflasın eşine geldiğini" söylüyor…

Çıkmaza giren belediyeler, örgütlü sendikalar öncülüğünde isyan bayrağını çekti, yarın sokağa inmeye karar verdi: “Birçok işi bize yüklediler. Bizi kaderimize terk ettiler, oturup seyrediyorlar”

Fehime ALASYA

Pandemi döneminde iş yükü artan belediyeler, buna karşın devlet desteğinin düşürülmesi, pandemi destek sözünün tutulmaması ve yıllardır gündeme alınmayan yasa tasarısı çalışmaları nedeniyle iflasa sürüklendiğini anlattı. 

Belediyeler ve örgütlü sendikalar ümitlerin tükendiğini ifade ederek “Artık diyalog yolu yok” dedi.  Perşembe günü sokağa inmeye hazırlanan belediye ve örgütlü sendikalar, isyan bayrağını çekti…

Belediye katkı payının çok düşük olmasına karşın Hayat Pahalılığının belediye emekçilerine yansıtılmasının gelir-gider dengesini bozduğunu anlatan belediyeler, maddi olarak zorlandıklarını belirtti.

Halkın alım gücünün gün be gün düştüğünü anlatan belediyeler, gelirlerinin de bu sayede olumsuz etkilendiğini dile getirdi.

Yıllardır kangrenleşen sorunlarla çözümsüzlük içinde ilerlediklerini anlatan birçok belediye başkanı, “Diyalog ile uzlaşamadık, eylem kaçınılmaz hal aldı” dedi.

51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısının on yıldır hala tartışıldığını dile getiren birçok belediye başkanı, bu durumun artık sonuçlanması gerektiğini anlattı. Başkanlar, “Artık yeter” dedi.

Örgütlü sendikalar: “Artık yeter”

Belediyelerde örgütlü sendikalar ise 2010 yılından beridir çıkarılması gereken sınav tüzüğü, Belediyeler Değişiklik Yasasının bir an önce çağa ve günün koşullarına uygun bir şekilde Meclis’ten geçirilmesi gerektiğine dikkat çekti.

Sendikalar, Başbakan Ersan Saner’in, söz verdiği ancak belediyelere verilmeyen Covid Destek Ödeneğinin ödenmesi ve devletin belediyelere olan kamu borçlarını ödemesi gerektiğine de vurgu yaptı.  YENİDÜZEN’e konuşan Mağusa Türk Genel İş Sendikası, Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu ve Hür İş Federasyonu, devlet katkısı ödeneğinin  de hayat pahalılığı oranında gözden geçirilmesi gerektiğini anlattı.

BELEDİYELER NELER SÖYLEDİ?

Belediyeler Birliği ve Güzelyurt Belediye Başkanı Mahmut Özçınar:

“Meclis’te nisap sorununu bile aşamadıktan sonra nereye gideceğiz bilinmez”

“Biz yıllardır bunları birlik olarak da bireysek olarak da dile getiriyoruz. Sendikaların bu tavrı çok doğal, bu beklenirdi. Parlamento bu sorumluluğu alamadı, süreçte görev yapan tüm milletvekillerinin bunda sorunluluğu vardır. Meclis’te nisap sorununu bile aşamadıktan sonra nereye gideceğiz bilinmez. Tüm herkesi göreve davet ediyoruz. Meclis, komite bir an önce toplanmalı. Seçim yasakları girerse 51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı da yeniden rafa kalkar. Bu yasa bir an önce geçmeli ve COVID-19 desteği de verilmeli. Katkı oranları da yükselmeli. Bunu yıllardır söylüyoruz. Gelir ve giderlerde uyuşmazlık olacak, bütçe yapamaz duruma geldik. Bunu da ilgili tüm mercilere yazılı olarak gönderdik. Sendikalara bu süreçte destek vereceğiz, onlar da bizi savunuyor. ”

Girne Belediye Başkanı Nidai Güngördü:

“51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı on yıldır hala tartışılıyor, artık yeter…”

“Tabi ki bazı belediyeler daha avantajlıdır ama artık harcamalarımız ile gelirler bir biriyle örtüşmüyor. Devlet bize 0,53 katkı payı verdi ama hayat pahalılığı ise %21. Bu konu bile tabloyu ortaya koyuyor. Yerel gelirle azaldı gerekçesi sunuluyor ama bizim de yerel gelirlerimiz azaldı. Sendikalar da tabi bir çalışanlarının hakları için eyleme gidiyor. Bizde de üyeler destek verecek. Biz de yönetim olarak bunu asla engellemeyiz. Vakit bulursam ben de katılacağım, destek vermek istiyorum. 28 belediyenin 20’si batma noktasına gelecek. 51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı on yıldır hala tartışılıyor, artık yeter bir sonuca varılmalı. Girne’nin özelinde de gündeme gelen en acil ihtiyaç nüfus sayımıdır. Bunun bir an önce yapılması ve verdiğimiz hizmetlerle örtüşmesi gerekiyor.”

Dikmen Belediye Başkanı Yüksel Çelebi:

“Bizi kaderimize terk ettiler, oturup seyrediyorlar”

“Pandemide 2 yıldır COVID-19 desteği konuşuldu ama yeni yıla girerken tam tersi hareket edildi. Katkı payına hiç artış vermedi. Birçok işi bize yüklediler, bizi kaderimize terke ettiler, oturup seyrediyorlar. Ayağımızı yorganımıza göre uzatıp gidiyoruz, mali durumumuzu da bu yolla sistemli götürüyoruz.”

Akıncılar Belediye Başkanı Hasan Barbaros:

“Pandemide iyiden iyiye yalnız kaldık”

“Eyleme tabi ki destek vereceğiz. Pandemide iyiden iyiye yalnız kaldık. Ne yolumuz kaldı ne hiç… Bakanı bile göremedik. Bizi arayan soran yok. Pandemide sadece bir müddet ilaç verildi, sonra tamamen kendi imkânlarımızı kullandık.” 

Serdarlı Belediye Başkanı Halil Kasım:

“Belediye katkısı artmadı ama sorumluluklarımız ve giderlerimiz artıyor”

“Belediye katkısının artmamasından dolay tüm belediyeler sıkıntıya girdi. Belediye katkısı artmadı ama ödediğimiz maaşlar artacak, gelirimiz düşüyor, halkın ödeme gücü de düştü, bu durum bize de olumsuz yanıyor. Maddi olarak zorlanıyoruz. Umarım özellikle bu katkı paylarının arttırılmasıyla ilgili bir yeni adım atılır.”

Tatlısu Belediye Başkanı Hayri Orçan:

“Hükümet bir an önce artık yerel yönetimin sıkıntılarına eğilmeli, kangrenleşen sorunlar var”

“Sendika eylemine destek veriyoruz. Yıllardır talep ettiğimiz yasalar, covid desteği, personel sınav tüzüğü, birçok konu askıda, birikmiş sorunlar var. Maalesef diyalog yoluyla çözüm bulamadık. Sendikalar uyarı yelemi yapacak. Devlet katkısı ve hayat pahalılığı, temel girdilerimizin tümü ciddi oranda arttı ama devlet katkısı bunu karşılamıyor, devlet belediyelere vergilerden toplanan payı sıfırladı. Zaten pandemi nedeniyle yük ve sorumluluklarımız artıştı, şimdi daha da çok zora girdik. Çeşitli ihtiyaçları karşılayamaz olduk.  Giderlerimiz çok arttı ama gelirlerimiz artmadı. Yıllardır yasal düzenleme bekliyoruz. Hükümet bir an önce artık yerel yönetimin sıkıntılarına eğilmeli. Kangrenleşen sorunlar var.”

Yeniboğaziçi Belediye Başkanı Mustafa Zurnacılar:

“Devlet artık yüzünü belediyelere dönmeli, yıllardır, yığınla duran sorunlarımız var”

“Ülke pandemiden dolayı ciddi ekonomik krizde, bizde bir de imar planı krizi var. Bu tüm sektörlere ciddi darbe vuruyor, ciddi sıkıntılarımız var. Daha önce gerek COVID desteği gerek hayat pahalılığı, gerekse 51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısının güncellenmemesi bizi büyük sıkıntıya sokuyor. Uzun zamandır diyalog yoluyla çözülemedi, eylem kararı çok yerinde. Yığınla duran sorunlarımız var. Bunlar artık giderilmeli, devlet artık yüzünü belediyelere dönmeli.” 

Akdoğan Belediye Başkanı Ahmet Latif:

“Bazı belediyeler bu şekilde giderse yeni yılı zor bulur”

“Pandemi katkı payı verilmedi, hayat pahalılığı ile katkı payı gelir gider dengesini bozdu, darmadağın olduk. Bazı belediyeler bu şekilde giderse yeni yılı zor bulur. Verilen sözler tutulmalı, devlet artık acil olarak yerel yönetime eğilmeli.” 

Çatalköy Belediye Başkanı Mehmet Hulusioğlu:

“Ümitlerimiz tükendi, artık diyalog yolu yok”

“Sendikanın talepleri belediyelerin ciddi ve çok acil talepleridir. Tüm üyelerimizle destek vereceğiz. Bıçak kemiğe dayandı. 51/95 Sayılı Belediyeler Değişiklik Yasa Tasarısı yıllardır tüm mücadelemize rağmen hala çözüm bulmadı, parlamento sağlıklı çalışmıyor, yasanın geçme noktasında ümitlerimiz tükendi, artık diyalog yolu yok. Ülkede otorite olarak çok büyük bir keşmekeş var.”

Alsancak Belediye Başkanı Fırat Ataser:

“Artık bıçak kemiğe dayandı, bu gidiş birçok belediyeyi batırır”

“Hepimiz oradayız, bu mücadele hepimizin. Ayakta kalabilmemiz için… Artık bıçak kemiğe dayandı. Her kalemden zarar ediyoruz, bu gidiş birçok belediyeyi batırır, yeni yılı bulmaz. Hükümet hiçbir düzenleme yapmıyor artık başka çaremiz kalmadı.”

BELEDİYELERDE ÖRGÜTLÜ SENDİKALAR NELER SÖYLEDİ?

Mağusa Türk Genel İş Sendikası (MTGİS) Başkanı Doğan Özüşen:

“28 belediyeden en az 20’si batma noktasında, gelirleri azalırsa bu kaçınılmaz son olur”

“Dört madde üzerinde duruyoruz. Yarın (bugün) eylem şekillenecek. Belediye katkılarının artması gerekirken daha da aşağıya çekileceği öngörülüyor. Bu katkının arttırılması gerek, özellikle pandemi döneminde belediyelere bu kadar büyük yük düşerken bunu daha da arttırılması gerek. Katkı payının aşağıya çekilmesine karşıyız. Pandemi döneminde belediyelere konacağı söylenen ekstra katkı konmadı, verilen sözler tutulmadı. Belediyeler yasasında öngörülen bazı değişiklikler var. Belediyeler Birliğinin de yanımızda olması gerek. Onların da bu süreçte daha aktif olması gerek. Devlet payının düşmesi,  zaten ekonomisi kötü olan belediyeleri daha da çıkmaza sokacaktır. 28 belediyeden en az 20’si batma noktasındadır. Bir de bunun üzerine devlet gelirleri azalırsa bu kaçınılmaz son olur.”

Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev-İş) Genel Başkanı Koral Aşam:

“Devlet katkı payının düşmesi, belediyelerin tümüne yakınını batırır”

“Temel amacımız belediyelerin kendi ayakları üzerinde durabilmesidir. Zaten çok ciddi sıkıntılar yaşayan belediyelere, pandemi döneminde de destek verilmedi. Belediyeler tek tek çökmeye başladı.

Pandemi koşullarında da devlet katkı payı oranına karşın hayat pahalılığının yükselmesi, ekonomik çıkmazı daha da büyüttü. Pandemide katkı sözleri verildi ama tam tersi uygulamalarla katkılar giderek azaldı. Belediyelere yerel gelirlerin oranı üzerinden yapılan katkı payının düşeceği öngörüsünde bulunuldu. Bu belediyelerin tümüne yakınını batırılması anlamına gelir.  Belediyelerin toplu sözleşmeleri var ve bunlar yerine getirilemeyecek.

Belediyeler yasasının da derhal güncellenmesi gerek, bunun yanında belediye personel yasasındaki sınav tüzüğünün de çalışılması gerekmektedir. Atamalar yapılamıyor, çalışanların özlük hakları yeniyor. Tüm bu genel gerekçeler üstünden örgütlenerek eyleme gidiyoruz. Tüm üyelerimizi oraya getirmek hedefindeyiz.” 

Hür İş Federasyonu (Hür-İş) Başkanı Ahmet Serdaroğlu:

“Birçok belediye borç batağına girdi”

“Birçok belediyede maddi sıkıntılar var, bu vatandaşın da hizmet almasını engelliyor. Özellikle COVID-19 döneminde, Başbakanın pandemi katkı ödeneği sözü de hayal oldu. Belediye katkı payları düzenlenecek, artış olacak beklenirken, daha çok kısıtlamaya gidiliyor. İlerleyen zamanlarda belediyeler çok büyük sıkıntı yaşayacak. Tüm uyarılarımızı dikkate almadılar. Perşembe gün, tam gün eylem yapılacak. Eylem nasıl şekillenecek yarın (bugün) belli olacak ve açıklanacak.

Örgütlü bulunduğumuz tüm belediyeler elzem hizmetler hariç grevde olacak. Belediyelerin ciddi ilaçlama giderleri oldu, tüm ilaçlama ve diğer hizmetler belediyelerin kendi olanakları ile temin edildi. Devletin hiçbir katkısı olmadan yapıldı.

Birçok belediye borç batağına girdi. Devletten alacaklarını dahi alamıyorlar. Devlet belediyeden tüm giderlerini kesiyor ama belediyeye olan borçlarını ödemiyor.”

Belediyelerde örgütlü sendikalar ne talep etmişti?

Sendikalar, geçtiğimiz günlerde yapılan ortak basın açıklamasında, taleplerini üç ana başlık altında sıralamıştı:

1. Belediyeler Değişiklik Yasası, bir an önce çağa ve günün koşullarına uygun bir şekilde Meclis’ten geçirilmelidir. 2010 yılından beri 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası altında çıkarılması gereken “Sınav Tüzüğü” bir an önce hayata geçirilmelidir.
    
2. Başbakan Ersan Saner’in, söz verdiği ancak belediyelere verilmeyen Covid Destek Ödeneği ivedi bir şekilde ödenmeli ve belediyelere başta su olmak üzere tüm borçları derhal ödemelidir.
    
3. Belediyelerin devlet katkısı ödeneği 2020 ve 2021 yıllarında gerçekleşen ve gerçekleşecek olan hayat pahalılığı oranında 2022 yılındaki devlet katkısına yansıtılmalıdır.”

Eylem yarın saat 10.00'da meclis önünde

 Belediyelerde örgütlü; Belediye Emekçileri Sendikası (BES), Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev-İş), Hür İş Federasyonu (Hür-İş) ve Mağusa Türk Genel İş Sendikası (MTGİS), ekonomik kriz ve Kovid-19 salgınının belediyelere “olumsuz” etkilerine dikkat çekmek ve yaşanan sıkıntıların giderilmesi için hükümetten taleplerde bulunmak üzere yarın Cumhuriyet Meclisi önünde eylem yapacak.

Sendikaların üyelerinin katılımıyla saat 10.00’da gerçekleştireceği eylemde, Kovid-19 salgınının belediyelere yansıyan olumsuz etkilerinin giderilmesiyle ilgili hükümete taleplerini yineleyecek. (tak)