Dila ŞİMŞEK

“Yol Yoksa Seyrüsefer de Yok” sorgulaması gündeme gelen “yol vergisi’ (Road Tax) ücreti adanın güneyinde hem daha hesaplı, hem de çevre dostu.

Kıbrıs’ın kuzeyinde, seyrüsefer vergisi aracın ağırlığına göre değişirken, güneyde ‘salgıladığı karbondioksite göre’ değerlendiriliyor.

Emisyon Oranı, bir anlamda hava kirliliği seviyesi yol vergisi açısından belirleyici oluyor. Güneyde, çevre dostu araçlar emisyon oranı ve modeline göre çok daha az vergi ödüyor.

Güneydeki bu fiyatlandırmaya göre, en çok vergi çevreye daha fazla zarar veren, karbondioksit salgılayan araçlardan kesiliyor. Çevre dostu, en az karbon salgılayan araçlardan ise HİÇ vergi alınmıyor.

Rakamlar dikkat çekiyor

Kuzeyde seyrüsefer ücretleri 691 TL’den başlıyor, 3 Bin 500 TL’ye kadar yükseliyor.

Ağır araçlar için, bu fiyat 3 Bin 500 TL’yi aşarak 4 Bin TL’yi bulabiliyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanlığı’nın resmi sayfasından alınan verilere göre, güneyde ise aynı verginin 120 TL’den başladığı dikkat çekiyor.

Her ne kadar fiyat 4 Bin TL’ye kadar yükselse de, çoğu ortalama salon araçta seyrüsefer ücreti 600 TL’yi aşmıyor.

Sadece eski ve karbondioksiti yayılımı yüksek araçlar en fazla vergiyi ödüyor.

Böylelikle daha çevre dostu, sağlıklı ve kaliteli bir yaşam hedefleniyor.

Kuzeyde seyrüsefer vergisi, kur farkına rağmen güneye göre çok daha pahalıya denk geliyor.

Kuzeyde seyrüsefer: 691-3500 TL
Güneyde seyrüsefer: 120-4140 TL

Adada iki farklı ‘seyrüsefer’ vergisi sistemi

Kuzeyde seyrüsefer vergisi, aracın ağırlığına göre değişiyor. Eski araçlar genelde daha ağır olduklarından, seyrüseferi de daha pahalı oluyor. Ucuz ve eski araba kullanmayı tercih eden veya durumunda kalan sürücüler, ucuz araç için oldukça ağır vergiler ödüyor. Bu şekilde ortaya ‘haksız’ bir durum çıkıyor.

Güneyde ise seyrüsefer, egzoz emisyonuna ve motor gücüne göre belirleniyor. Yani bir aracın yaktığı karbon oranı yüksekse, vergisi de fazla oluyor. Az karbon salgılayan araçların vergisi çok daha düşük olduğundan güneyde yaşayan birçok sürücü bu tip araçları tercih ederek, çevreyi de olumsuz etkilemiyor.

Güneyde seyrüsefer: 2014 ve 2018 yılları arasındaki Euro6 tipi araçlardan alınan vergi SIFIR

Kuzeyde seyrüsefer, 691 TL’den başlıyor, 3 Bin 500 TL’yi buluyor…

Seyrüsefer ücreti, en az 691 TL’den başlayıp, aracın ağırlığına göre 3 Bin 500 TL’yi bulabiliyor.

Aracın modeli, yaşı ve ağırlığına göre, bu ücret 3 Bin 500 TL’yi bile aşabiliyor.

Buna göre; Benzinle Çalışanlar Ağırlığı 1016 kilograma (kg) kadar olanlar (1016 kilogram dahil) Her bir kg. için 0.39,

Ağırlığı 1017-1270 kilogram (kg) olanlar (1270 kilogram dahil) Her bir kg. için 0.68,

Ağırlığı 1271-1524 kilogram (kg) Her bir kg. için 1,68 olanlar (1524 kilogram dahil),

Ağırlığı 1524 kilogramdan (kg) yukarı Her bir kg. için 2,35 TL olarak hesaplanıyor.

Güneyde seyrüsefer: 2014 ve 2018 yılları arasındaki Euro6 tipi araçlardan alınan vergi SIFIR

Güneydeki seyrüsefer ücretlerine bakıldığında, vergilerin ‘ağır’ olmadığı görülüyor. Ayrıca daha doğa dostu bir sistem olarak, araçların yakıtları, motorları ve egzozlarına göre ücretlendirme yapılıyor.

Sabit vergi fiyatına, bu olgulara dikkat edilerek seyrüsefer ücreti belirlenmiş oluyor.

2005-2009 yılları arasındaki bir yaşta Euro4 araçları, dizelse 4 Bin TL, benzinliyse 2 Bin TL olarak ücretlendiriliyor.

Üretimi 2009 ile 2014 arasında değişen, Euro5a ve Euro5b araç tiplerine ise, dizelse Bin 668 TL, benzinli ise 667 TL fiyat biçiliyor.

2014 ile 2018 arasında üretilen bir Euro6 tipi araçlardan ise hiç vergi alınmıyor.

Güneydeki bu fiyatlandırmaya göre, en çok vergi çevreye daha fazla zarar veren, karbondioksit salgılayan araçlardan kesiliyor. Çevre dostu, en az karbon salgılayan araçlardan ise HİÇ vergi alınmıyor.

En çok karbondioksit salgılayan araç, en pahalı vergiyi ödüyor

Güneyde yıllık en pahalı seyrüsefer ücreti, Euro4 tipi, dizel yakıtı kullanılan araçlarda görülüyor. Bu tip araçlar, kilometresine 300 gramdan fazla karbondioksit salgılıyor. Bu nedenle yıllık vergisi de 4 Bin TL’yi buluyor.

Benzinli araçlar, dizel yakıtı kullananlara kıyasla çok daha düşük fiyatlar ödüyor.

Amaç eski, kirliliğe neden olan araçlardan kurtulmak

Güneyde basına yansıyan haberlere göre, bu vergilendirme sistemiyle eski ve çevre kirliliğine neden olan araçları olabildiğince azaltılması hedefleniyor. Hem daha kaliteli araçlar, hem de hava kirliliğine sebep vermemek isteniyor.