Fehime ALASYA

Dünyadaki petrol fiyatlarının yükselişi ve doların tırmanışı akaryakıt fiyatlarına olumsuz yansıdı.

Akaryakıta dün uygulanan zam ile son beş yıldan bu yana ücretler en yüksek noktaya ulaştı, uzmanlar bu tırmanışa en büyük etkenin dünyadaki petrol fiyatlarının ve doların yükselişi olduğunu belirtti.

2014 yılından bu yana gaz yağında toplamda yetmiş kuruşluk, Euro Diesel’de toplam 42 kuruş, 95 ve 97 oktan kurşunsuz benzin türünde ise toplam 58 kuruşluk artış yaşandı. 

Dün akaryakıta gelen zam ile 2014 yılından bu yana akaryakıt ücretleri en yüksek noktaya ulaştı.

Son beş yıllık verilere bakıldığı zaman, en yüksek fiyatlar, 2014 ve 2018 yılarında görüldü.

Akaryakıt fiyatlarında benzine 2, gaz yağına ise 10 kuruşluk zam yapıldı. Yapılan zam ile 95 oktan kurşunsuz benzinin litresi 4,30 TL’den 4,32 TL’ye, 97 oktan kurşunsuz benzinin litresi 4,48 TL’den, 4,50 TL’ye çıkarken, gaz yağı ise 3,91 TL’den 4,01 TL’ye yükseldi.

“Devletin karı çok düşük”

Akaryakıt fiyatlarının incelendiğinde artışa etken olan etkenlerin Dolar kuru, Fiyat İstikra Fonu ve dünya petrol piyasası olduğuna dikkat çeken Benzinciler Birliği Başkan yardımcısı Ertan Fidan, devletin özellikle Fiyat İstikrar Fonu’nda en son gelinen değerlerde ciddi derecede tasarrufa gittiğini kaydetti. 

Son yıllarda fiyatlarda görülen artışı irdelerken, bunun asıl etkeninin dünya petrol piyasası olduğunu belirten Fidan, “Bir de dövizin Türk Lirası karşısında değer kazanması bizi çok olumsuz etkiliyor” dedi.
 

Fidan, YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Devletin bu fiyatları açıklarken kullandığı en büyük iki kalemi var, birincisi dolar, ikincisi de dünya piyasasındaki petrol fiyatları, buna bağlı olarak da siyasi irade söz konusu… Dolar özellikle son yıllarda çok ciddi bir devalüasyon yaşadı, ikinci kalem ise petrol fiyatlarının borsa fiyatları oldukça yükseldi… Petrol varil fiyatları 45 Dolarlarda iken şimdi 78 Dolarlara çıktı, bu iki faktör zaten fiyatların yükselmesine otomatik olarak etken olmuştur.  Devletin kazancı Euro Dieselde ağustos ayında 1,33 iken şimdi gelinen noktada 0,35’tir. Yani, devlet, 1,08 fonundan süspansiye etmiş vaziyettedir ki fiyatları yukarıya çıkarmamak için. Bunlar bastırılmış fiyatlardır, aksi takdirde bastırılmasaydı şu anda Euro Dieselin fiyatı yaklaşık 5,30’larda olurdu.

Neden bu yükselmeler var, bunun asıl etkeni devlet midir yoksa dünya piyasası mıdır onu irdelemek gerek. 

Şu anki fiyatların yükseliş nedeni dünyadaki petrol fiyatlarının yükselişi ve doların anormal tırmanışıdır.

Bu tarihlerde petrolün ton fiyatlarında son beş yılda görülen plas değerleri de irdelendiğinde buradaki yükseliş de ortaya çıkıyor.

Plas değerleri ve dolar değerleri yukarı çıktığı zaman fiyat istikrar fonu fon değerlerinin aşağıya doğru çekildi. Tam tersi, dünya piyasasındaki Petro fiyatları ve dolar aşağıya doğru düştükçe fon değerleri yukarıya doğru çekiliyor. Yani devletin bu işten daha fazla kar sağlayabilmesi için yukarıya çekilir.

Ancak geldiğimiz son günlerde plas ve dolar fiyatları çok yüksek olduğundan dolayı, devlet devamlı fiyat istikrar fonundan fiyatları sübvansiye etmiştir. En son gelinen değerlerde de fonlarda ciddi derecede ıskontoya giderek, şu anda neredeyse hiç para kazanmaz duruma gelmiştir.

Yapılan bu zamda çok büyük bir artış söz konusu değil. Dünkü zam ile fiyat istikrar fonuna gaz yağı için 10 kuruşluk zam yapıldı, onun dışında yapılan çok küçük dokunuşlardır.

Dolar da çok ciddi bir tırmanışta, bununla birlikte devletin karı çok düşük, hedeflediği kardan çok uzak…

2014 yılından bu yana gaz yağında toplamda yetmiş kuruşluk, Euro Diesel’de toplam 42 kuruş, 95 ve 97 oktan kurşunsuz benzin türünde ise toplam 58 kuruşluk artış yaşandı. 

10-7-2018

Kurşunsuz 97: 4,50 TL,
Kurşunsuz 95: 4,32 TL,
Euro Diesel: 4,13 TL,
Motorin: 4,13 TL,
Gaz Yağı: 4,01 TL.

3-5-2018

Kurşunsuz 97: 4,48 TL,
Kurşunsuz 95: 4,30 TL,
Euro Diesel: 4,13 TL,
Motorin:4,13 TL,
Gaz Yağı: 3,91 TL.

29-11-2017

Kurşunsuz 97: 3.87 TL
Kurşunsuz 95: 3.67 TL
Euro Diesel: 3.63 TL
Motorin: 0.00 TL
Gaz Yağı: 3.40 TL

12-07-2016

Kurşunsuz 97: 3.61 TL
Kurşunsuz 95: 3.41 TL
Euro Diesel: 3.29 TL
Motorin: 0.00 TL
Gaz Yağı: 3.26 TL

28-07-2015

Kurşunsuz 97: 3.49 TL
Kurşunsuz 95: 3.30 TL
Euro Diesel: 3.22 TL
Motorin: 2.82 TL
Gaz Yağı: 2.82 TL

24-07-2014

Kurşunsuz 97: 3.92 TL
Kurşunsuz 95: 3.74 TL
Euro Diesel: 3.71 TL
Motorin: 3.31 TL
Gaz Yağı: 3.31 TL

Petrolün ton fiyatlarında görülen plas değerleri:

10-07-2018

Kurşunsuz 97 ve Kurşunsuz 98: 727,25 Dolar
Euro Diesel: 669,75 Dolar
Gaz Yağı: 707,50 Dolar

29-11-2017

Kurşunsuz 97 ve Kurşunsuz 98: 592,25 Dolar
Euro Diesel: 557,25 Dolar
Gaz Yağı: 590 Dolar

12-07-2016

Kurşunsuz 97 ve Kurşunsuz 98: 454 Dolar
Euro Diesel: 416,75 Dolar
Gaz Yağı: 434 Dolar

28-07-2015

Kurşunsuz 97 ve Kurşunsuz 98: 595,50 Dolar
Euro Diesel: 495,50 Dolar
Gaz Yağı: 491,50 Dolar

24-07-2014

Kurşunsuz 97 ve Kurşunsuz 98: 978,50 Dolar
Euro Diesel: 898,25 Dolar
Gaz Yağı: 945,75 Dolar.”