Devrim DEMİR

Ülkede ölümle sonuçlanan iş kazalarının ardı arkası kesilmiyor. 2019 yılının ilk üç ayında ölümle sonuçlanan iş kazaları ‘denetim eksikliğini’ bir kez daha gündeme taşıdı. Alınan önlemler iş kazalarında ölümlerin önüne geçemiyor.

Pazar günü yaşanan ölümlü iş kazasının ardından bu kez inşaatta çalışan işçiler ve Taşeronlar konuştu.

YENİDÜZEN,  dün Lefkoşa’da yapımı devam eden birçok inşaatı gezdi, görüntüledi, işçilerle konuştu.

Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, YENİDÜZEN’e yaptığı açıklamada inşaatlarda çalışanların yüzde 60’nın kaçak olduğunu öne sürdü.

İnşaat işçileri ise, birçok inşaatta Çalışma Bakanlığı’nın denetimlerine rastlamadıklarını, işçi ölümlerinde birçok işverenin hatası olduğu kadar işçilerin de dikkatsiz olduğunu ifade etti.

Taşeronlar Birliği Yönetim Kurulu’nda bulunan Talat Özakan ise, inşaatlardaki denetimin özel sektöre devredilmesi halinde kayıt dışı çalışma ve işçi ölümlerinin azalacağını savundu.

ÖZAKAN: “AİLELERİNE TABUTLARI GİDİYOR” Taşeronlar Birliği Yönetim Kurulu’nda bulunan Talat Özakan, bin bir hevesle ailelerinden, ülkelerinden koparak kilometrelerce uzağa ekmek parası için çıkan işçilerin emeğine saygı duyulmadığı gibi, onlar için hiçbir güvenlik önlemi de alınmadığına vurgu yaptı, işçilerin ailelerine tabutlarının gittiğini kaydetti.

Özakan: “İşçilerin hiçbir güvenliği yok”

Taşeronlar Birliği Yönetim Kurulunda bulunan Talat Özakan, işçi ölümlerinde hem işçilerin, hem inşaat sahiplerinde hata olduğunu belirtti.

KKTC’deki inşaatlarda denetimin sıfır olduğunu belirten Özakan, Çalışma Bakanlığı’nın verdiği denetim sözlerinin hiç birini tutmadığını kaydetti.

Özakan, geçmiş hükümetlerde de inşaat denetimlerini özel sektöre devretmeleri konusunda defalarca dilekçe verdiklerini ve bu denetimleri ücretsiz yapmak istedikleri halde kimsenin dilekçeye yaklaşmadığını öne sürdü.

Talat Özakan, “Hükümet değil, hükümetçik. KKTC, T.C. ve üçüncü ülke çalışanlarının hiçbir güvenceleri yok. Bir çok inşaat işçisi ailesini bırakarak KKTC’ye çalışmak için geliyor, her türlü efor harcayıp para kazanmaya çalışıyor ama ölüyorlar. Hükümet diye geçinenler, kim o koltuğa geliyorsa hepsinin sözü askıda kalıyor. İnşaatlarda denetim yok, işçilerin hiçbir güvenliği yok. Bakanlık, inşaat denetimlerini özel sektöre devretsin o zaman kayıt dışı çalışma ve işçi ölümlerinin azalacağına inanıyorum” dedi.

“Ailelerine tabutları gidiyor”

Bin bir hevesle ailelerinden, ülkelerinden koparak kilometrelerce uzaklara ekmek parası derdi için çıkan işçilerin emeğine saygı duyulmadığı gibi, onlar için hiçbir güvenlik önlemi de alınmadığına vurgu yapan Özakan, “Bu kaçıncı ölüm sayamıyorum. Günah, insanlar bin bir umutla ailesini geride bırakıp ekmek derdi için yollara dökülüyor. Tek dertleri ekmek parası olan bu işçiler için ne bir tedbir, ne de denetim yapılıyor. Denetimsizlik ölümle son bulurken, acı haberleri ile birlikte ailelerine tabutları gidiyor” dedi.  

 AMCA: “YÜZDE ALTMIŞI KAÇAK İŞÇİ” Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, iş kazalarının azalacağı yerde arttığına değinirken, denetimsizlik sonucu işçilerin öldüğünü savundu… Amca, inşaatlarda çalışanların yüzde 60’nın kaçak olduğunu kaydetti.

Amca: “İnşaatlarda çalışanların yüzde 60’ı kaçak”

Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, YENİDÜZEN’e konuştu. Osman Amca, iş kazalarının azalacağı yerde arttığına değinirken, denetimsizlik sonucu işçilerin öldüğünü belirtti.

İnşaatlarda çalışanların yüzde 60’nın kaçak olduğunu savunan Amca, iş sağlığı ve inşaatlarda kaçak çalıştırılanların tespiti açısından paralel çalışılması gerektiğini bu sayede kayıt dışılık önlenirse iş kazalarının da azalacağı görüşünde olduğunu söyledi.

İnşaatlarda iskele sisteminin mutlaka uygulanması gerektiğini belirten Amca, inşaatlarda iş sağlığı ve güvenliğine uyulduğu takdirde işçinin düşme şansının azalmakla beraber iş kazalarının da en aza indirileceğini ifade etti.

“Bu izni veren kimse suçludur”

Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, Çalışma Bakanlığı’nda yaklaşık 1 yıl önce iş kazaları ile ilgili acil önlem komitesi oluşturduklarını, bu komitenin amacının ise inşaatlardaki iş kazalarının önüne geçmek olduğunu ve 6 ay önce ciddi veriler çıkardıklarını kaydetti.

Yeni gelen hükümetle beraber iş kazalarında 8 kişinin denetimsizlik sonucu hayatını kaybettiğini söyleyen Amca, “Ölümlü iş kazalarında sadece işvereni hapse tıkmak çözüm getirmez, ölümleri azaltmaz. Bu inşaatla ilgili Pazar çalışma iznini kim verdiyse suçludur, bir kural varsa herkes uymak zorunda. Bu ve buna benzer inşaatların müteahhidi, taşeronu kim neden araştırılmıyor. İnşaat kayıtlımı, çalışanlar izinlimi hepsi muamma. Gariban birinin değil de bazı büyük inşaatlar denetim altında tutulup basınla paylaşılmalı” dedi.

İNŞAAT İŞÇİLERİ: “DENETİM OLSA ÖLÜMLER OLMAZ” İnşaat işçileri ise, birçok inşaatta Çalışma Bakanlığı’nın denetimlerine rastlamadıklarını, işçi ölümlerinde birçok işverenin hatası olduğu kadar işçilerin de dikkatsiz olduğunu belirterek, “ yeterli denetim olsa ölümler olmaz” dedi.

İnşaat işçileri ne dedi? 

YENİDÜZEN, KKTC’ye Türkiye ve üçüncü ülkeden çalışmak için gelen ve inşaatlarda birçok denetimden mahrum çalıştırılan inşaat işçilerini görüntüledi. Lefkoşa’da özellikle Kızılbaş bölgesinde birçok inşaatta, işçilerin baretsiz ve yeleksiz çalıştığı gözlemlenirken bazı inşaatlarda yetersiz ve eksik iş güvenliği olduğu bir kez daha gözler önüne serildi.

Ali Bulut: “Pazar günü çalıştırılmıyoruz”

KKTC’ye çalışmak için 2 yıl önce gelen 20 yaşındaki Ali Bulut, Kars’tan geldiğini ve son iki yıldır çalışma izinli olarak KKTC’de bir inşatta çalıştığını söyledi. Bulut, “İş güvenliğim var, sabah 08.00-16.00 saatlerinde çalışıyorum. Pazar günü çalışmıyorum” dedi.

Tarık Kurt: “Güvenliğimiz konusunda emin değilim”

Yaklaşık 5-6 yıldır KKTC’de birçok inşaatta çalıştığını ifade eden 22 yaşındaki Tarık Kurt ise, inşaatlarda çalışan işçilerin kendi de dâhil güvenlik konusunda önlem alınıp alınmadığından emin olmadığını kaydetti. Çalıştığı inşaatta iş güvenliğinin olduğunu savunan Kurt, Pazar günleri çalışmadığını söyledi.

Önder Bulut: “Denetim yapan birini hiç görmedik”

Lefkoşa’da bir inşaatta ustabaşı olarak görev yapan Önder Bulut ise önceleri inşaatların yüzde 90’nında önlem olmadığını, şimdilerde ise daha dikkatli davranıldığını söyledi. İşverenlerin birçoğunun daha sağlıklı önlemeler aldığını kaydeden Bulut, buna rağmen işçi ölümlerinin önüne geçilemediğini kaydetti. Bulut, “Çalışma Bakanlığının hiçbir denetimini ben hiç görmedim. Sabah 07.00 ile 17.00 arasında çalışıyorum, Pazar günleri çalışma yok.”

Emrah Demir: “Denetim olsa ölümler azalırdı”

2009 yılından bu yana ülkede çalışma izinli olarak bulunduğunu kaydeden 25 yaşındaki Emrah Demir ise, çalıştığı inşaatın güvenlik önlemlerinin yeterli olduğunu çalışma izninin yapıldığını söyledi. Demir, işçi ölümlerinin birçoğunda işçilerin de kusuru olduğunu dikkatsiz ve aceleciliğin ölümle sonuçlanabildiğini belirterek, “İnşaat ölümlerinde denetim eksikliği de büyük rol oynamakta. Bakanlık yeterli denetimi yapsa, ölümler azalır” dedi.

FOTOĞRAFLAR: Dila ŞİMŞEK