Ülkemizde yepyeni bir spor...

Ultimate Frizbi

Burçin Aybars

Ülkemiz sporu yıllardır üzerindeki zorluklardan kurtulamamış maddi sıkıntılar yanında izolasyonların da etkisiyle neredeyse bütün branşlarda profesyonellikten uzak, deyim yerindeyse “kendi yağıyla kendi ciğerini kavurmak” durumundan çıkamamıştır. Sporumuzun dışa açılamamasının getirdiği zorlukların yanında bir de diğer ülkelerde yapılan farklı spor dalları var. İşte bu spor dallarından biri de uzun yıllar önce ABD’de başlayarak günümüze kadar 40’ın üzerinde ülkeye yayılmış, dünya şampiyonaları ve turnuvaları yapılan Ultimate Frizbi oyunu...

Ultimate nasıl oynanır?

Hemen her plajda oynayanlarla sık sık karşılaştığımız iki kişilik frizbi oyununa karşın ultimate sporu yedi kişilik takımlarla ve Amerikan futbolunu andıran kurallarıyla oynanır. 27 cm çapında ve 175 gr ağırlığında orijinali sadece ABD’de üretilen özel disklerle oynanan oyunun kuralları oldukça basittir.

Uluslararası saha ölçülerinin 100 metreye 37 metre olduğu alanda 3 farklı bölge bulunuyor. Ortada temel oyun alanı, yanlarında da ‘end zone’ denilen her takımın kendi sayı alanları bulunmaktadır.   Açılışı, takım alanından bir takımın atış yapmakla başlanan oyununun temel kuralı her takımın takım arkadaşına pas vererek karşı takım sayı alanında diski tutmasıyla oluşuyor.

Amerikan futbolunun aksine vücut temasının gerçekleşmediği oyunda diski tutan oyuncu on saniye içerisinde diski takım arkadaşına göndermek zorundadır. Oyun sırasında diske sahip olan takım diski karşı takımın müdahalesi ya da kendi hatasıyla yere düşürürse disk karşı takıma geçerek oyunun aynı noktadan devam etmesi gerekmektedir. Doğrudan vücut teması ya da fiziksel bir baskı halinde iki oyuncu da faul olduğuna karar verir (oyunda hakem yoktur) ve disk faul yapılan takıma verilip oyuna devam edilir.

Kadın ve erkeklerin karışık olarak oynadığı bu eğlenceli sporda alınan her sayı sonrasında şartların (rüzgar, güneş vs..) eşit olmasını sağlamak amacıyla tarafları değiştirmek ve her iki takımın da oyuncu değişikliği yapma hakkı oyunun temel kurallarından biridir. Ultimate frizbi oyununda 17’nci sayıya ulaşan takım maçı kazanmış olarak kabul edilir.

Tam bir fair-play oyunu

Bu sporun uluslarası temel prensibi Spirit of the Game (Oyunun Ruhu) olarak adlandırılan konudur. Oyunun doğru ve karşılıklı saygı çerçevesinde oynanmasını gerektiren bu prensip maçların daha kaliteli ve karşı takımların birbirine karşı saygılı olmasını getirmektedir. Hakemsiz oynanan bu sporda faul dahil bütün durumlarda takımlar kendi gözlemleri ile sonuca vararak maçlarını gerçekleştirirler.

Sporun dünyadaki önemi

Ülkemizin oldukça yabancı olduğu bu spor, merkezi Almanya’da bulunan WFDF (World Flying Disc Federation) isimli federasyon tarafından yönetilmektedir. Her dört yılda bir dünya şampiyonası gerçekleştirilen sporun son şampiyonası geçtiğimiz aylarda 22 ülkenin katılımıyla Japonya’da yapılmış ve turnuvanın favorilerinden ABD, Büyük Britanya’yı 17-5 gibi farklı bir skorla yenerek turnuvanın galibi olmuştur.

Ultimate frisbee’nin dünya genelinde geniş bir yeri olmasına rağmen olimpiyatlara kabul edilmemektedir. Buna karşın olimpiyatlara kabul edilmeyen spor federasyonlarının her dört yılda bir gerçekleştirdiği Dünya Oyunları’nda ultimate’in de trend sporlar kategorisinde bir yeri bulunmaktadır.

ABD merkezli bu spor dalı uzun yıllardır dünya genelinde oynanmasına karşın Türkiye’de ilk ultimate frizbi takımı 2007 yılında İstanbul’da kurulmuştur. “Türk Kası” adı altında uluslararası turnuvalara katılan takımın faaliyetlerinin başlaması bu spor ile ilgilenenlere ilham kaynağı olmuş ve günümüze kadar bu takımların Türkiye’deki sayısı 8’e ulaşmıştır.

Ülkemizin ilk ultimate takımı...

Dünyada birçok ülkeye yeni yeni ulaşan bu eğlenceli spora artık ülkemizde de rastlamak mümkün. Geçtiğimiz aylarda birkaç arkadaşım ile birlikte bir sohbet sırasında konusu açılan bu oyun için bir takım kurmayı hedefledik ve kısa bir süre sonra istediğimiz sayıya ulaşıp yaz boyunca vazgeçemediğimiz maçlarımıza başladık.

İlk başlarda 3-4 kişi ile başladığımız takım kurma hayali çok kısa sürede 15-20 kişiye ulaşınca  yaptığımız işin ciddiyetinin farkına varıp bir facebook grubu ve takım ismi-logosu oluşturmaya karar verdik. Ultimate oyununda ne kadar yeni ve tecrübesiz olsak da tüm takım oyuncularının spora karşı muhteşem bir motivasyonu vardı. Takım isminin doğrudan Kıbrıs ile bağdaştırılması ancak oyunun batılı bakış açısına uygun olması gerekiyordu ve grubumuzda yaptığımız oylama sonucunda takımımızın yeni ismini belirledik; “Cyprus Donkeys”.

Henüz resmi kayıtlarda yer almasa da ülkemizin çiçeği burnunda bir takımı vardı… Hem de ülkede şimdiye kadar hiç yapılmamış bir spor dalına ait...

34HAT Uluslararası Plaj Ultimate Turnuvası

Her ne kadar spora yeni başlayan oyuncular da olsak farklı ortamlarda, tanımadığımız insanlarla ve takımlarla maç yapmak hepimizin hayallerini süslüyordu. Çok geçmeden oyunun kuralları ve geneli ile ilgili bize sürekli destek sağlayan sevgili Eylem arkadaşımızın bize bir teklifi vardı. İstanbul’da ikâmet eden Kıbrıslı arkadaşımız Eylem, bizim de katılabileceğimiz bir uluslararası plaj turnuvasından bahsediyordu.

34HAT, bilinen takım karşılaşmaları dışında “şapka” turnuvası denilen, sporcuların bireysel olarak  katıldığı ve oyuncuların kuralar ile oluşturulan takımlara dağıtılarak gerçekleşen bir turnuvaydı. Kendi aramızda turnuvaya katılıp katılamayacağımızı tartıştık. Bunun sonucunda takımımızdan ben ve arkadaşım Ömer’in turnuvaya katılmasına karar verdik.

Henüz 2-3 ay kadar önce başladığımız bir spor, kurallarını - oyun stratejilerini daha yeni yeni öğrenirken hayatını bu spora adayan Türkiyeli ve Avrupalı sporcularla aynı takımlarda oynama imkânı bulmak bize büyük heyecanlar katsa da bir taraftan endişelenmemize neden oluyordu. Ama kendimize güvenerek endişemizi bir tarafa bırakıp oyuna olan motivasyonumuzla İstanbul’un yolunu tuttuk...

Ultimate frizbi sporuna gönül vermiş 98 oyuncudan oluşan turnuvada ilk gözüme çarpan oyuncular arasındaki samimiyet, yakınlık ve oyun içi-dışı gösterilen saygıydı. Oyunun Ruhu temeline tam anlamıyla uygun sporculardan oluşan 8 takım iki gün boyunca karşı karşıya gelerek oyundaki yeteneklerini bu turnuva sayesinde göstermiş oluyordu.

İstanbul’un Karadeniz’e bakan Kilyos plajında, tamamen kumda gerçekleşen yorucu ama inanılmaz derecede eğlenceli geçen turnuvada en yüksek puan ve averaja sahip takımlar finallere kalırken kazanan takımın yanında turnuvanın ikinci önemli ödülü olan Oyunun Ruhu Ödülü’nün de hangi takıma gideceği ayrı bir merak konusuydu...

Turnuva boyunca sıcağın altında ve kumda maç yapmanın zorluğuyla birlikte en yüksek puan alan takımların karşılaşması sonucu “Figli Del Padre” isimli, içinde oldukça başarılı oyuncuların bulunduğu takım final maçını da kazanarak turnuvanın şampiyonu ilan edildi.

İstanbul’daki 34HAT Turnuvası’nda şampiyon takım kutlamalarını yaparken ani bir anons kendi takımım için bir sürprize dönüşüyordu... Her maçın sonunda yapılan istatistiklerle belirlenen turnuvanın en önemli ikinci ödülü “Oyunun Ruhu Ödülü” benim takımım olan Red Dwarves’e verilerek takım arkadaşlarımı ve beni bu katıldığım ilk ultimate turnuvasında gururlandırmış oluyordu...

Bir anı;

Unutulan bir frizbi

Kendimi bildim bileli her zaman bir frizbim olmuştur. Çocukluğumda ailemle denize gittiğimde babam benimle oynamaktan yorulur, ben de frizbiyi rüzgâra karşı atarak diskin bana geri dönmesini sağlardım. Bıkmadan usanmadan saatlerce oynardım.

Fakat benim bu oyuna karşı olan ilgim babamın ben doğmadan çok öncesinde yaşadığı bir olaydan kaynaklanıyor.  Bir gün babama ilk kez frizbi ile nasıl tanıştığını sorduğum zaman bu cevabı almıştım; “1974’ün hemen arkası, arkadaşlarımla denize gidip orada yemek yemeyi ve denize girmeyi planlıyorduk. Plaja gittiğimizde uzakta birbirine yuvarlak diskler atan bir grup İngiliz görmüştük. Belli ki bir oyun oynuyorlardı ve biz bu oyuna yabancıydık. Bir süre onları izledik, oldukça keyif alıyor gibiydiler. Biz de açıkcası izlemekten büyük keyif almıştık. Bir süre sonra İngilizler frizbilerini plajda unutup oradan ayrıldılar. Gidip yerden diski aldık ve izlediğimiz kadarıyla onların oyunlarını taklit etmeye başladık. Artık çok eğlenceli bir oyunumuz vardı. Yıllarca denize, pikniğe her gittiğimizde o frizbiyi götürüp oynamaya başladık.”

Babam frizbiye öylesine bir merak sarmış ki evlendikten sonra bile anneme ve sonrasında da bana bu oyunu aşılayarak vazgeçilmezlerimizden olmasını sağlamıştır...

Cyprus Donkeys yeni takım arkadaşları arıyor...

Yeni bir takım olmasına rağmen iyi bir motivasyon ile bu spora başlayan Kuzey Kıbrıs’ın ilk ultimate takımı Cyprus Donkeys, henüz resmileşme aşamasında iken spora katılacak yeni oyunculara da kapılarını her zaman açık tutuyor. Yaz boyunca plajlarda ve çim sahalarda antenman ve maçlarını gerçekleştiren takımımız kışta da kapalı spor salonlarında bu spora devam edecek. Bize katılmak isteyen arkdaşlarımız facebook’tan benimle ya da doğrudan grubumuzla irtibata geçip aramıza katılabilir.

Grup linki: http://www.facebook.com/groups/ultimatefrisbeeincyprus/