Bakanlığın söylemleriyle bütçe planı arasında tutarsızlık bulunmaktadır. Ödenekler eğitime yansıyacak şekilde planlanmamıştır. Artışlar suya sabuna yolluğa, büro eşyası alımına getirildi.

Cebinizde bir miktar para varsa, bunu nasıl harcaycağınızı önceden düşünür ve planlarsınız. Öncelik verdiklerinize göre tatilde, eğlencede yoksa evin tamirinde mi harcaycağınızı belirlersiniz. Aslında bunun altında bir yaşam felsefesi, vizyon yatmaktadır.

Eğitim Bakanlığı’nın 2013 bütçesinde incelendiğinde ortaya koyduğu, politikalar diyemiyeceğim, söylemler bakımından üniversiteler ve daireler temelinde ele alacak olursak:

BAKANLIK VE ÜNİVERSİTELER

Bakanlık Atatürk Öğretmen Akademisi’nin 1.350.000 olan bütçesinden 205.000 kesinti yaptı. DAÜ’nün 25 milyonluk ödeneği aynı kalırken, LAÜ’ye 250.000 artış yapıldı. ODTÜ’ye 13, İTÜ’ye de 15 milyon Ankara kaynaklı yardımlar ayrıldı. OTDÜ geçen yıl aynı miktarda alırken, İTÜ’ye 2013 bütçesinde 12 milyon artış yapıldı. Üniversitelerin bilimsel ve teknolojik araştırmalarını destekleme projelerine ayrılan pay iki buçuk milyon azaltılarak, iki milyona düşürüldü. Öte yandan öğretim üyesi yetiştirme projesine artış yapılmayarak bir milyon yüz binde bırakıldı.

Buna göre AÖA bütçesinde kesinti yaparak zamanla geliştirmek yerine kapatılması düşüncesini de uygulamaya koymuş olunmaktadır. Önümüzdeki yıl İTÜ’ye yatırımlar artarken, az bir miktar da LAÜ ye ayrıldı. “Öğrenci sayısı artı.” söyleminde olan Bakanlık acaba bu öğrencileri okutacak öğretim üyelerini nasıl yetiştirecek. Tutarlı bir yükseköğretim politikası oluşturulmuş olsaydı üniversitelerin geliştirilmesine kaynak ayrılırken, aynı şekilde  öğretim üyesi yetiştirme projelerine de kaynak ayırması gerekirdi. Yanı sıra eğitimin niteliğini artırmaya yönelik bilimsel çalışmaları da desteklemesi gerekirdi.

Bakanlığın neye önem verdiğini yine bütçeden anlıyoruz. AÖA bütçesinden kesinti yaparken yolluklara, yurtiçi ve dışı gezilere 4.500 artış yaparak 57.000 TL’lik ödenekayırdı.

Bilgisayar yazılım alımı kaleminde 2012’de bulunan 250.000TL kaldırıldı. “Kitap devri kapatılacak.” söyleminde olan, taplet uygulamasını başlatacağını iddia eden Bakanlığın teknik ve yazılım altyapısı için ödenek ayırması gerekirdi. Ama yapmadı.

Bu yıl yine tam gün eğitim projesine iki milyon ödenek kondu, ortada birşey yok.

TALİM VE TERBİYE DAİRESİ BÜTÇESİ   

Dairenin bütçesi 147.969 artışla 711.760 oldu. Dairenin yolluklarına, su ve temizlik malzemesi alımına, habeleşmesine beş yüz ile bin beş yüz arasında artış yapıldı. En önemli artış büro ve iş yeri malzeme alımlarında görülmektedir. Önceki yılda bin TL’lik ödenek ayrılırken 2013’te on bin TL’lik ödenek ayrıldı. Olumlu olarak göze çarpan fikri hak alımları ödeneğinin altmış bin artırılarak, iki yüz bine çıkarılmasıdır. Bu kalemden bir miktar daha önce yazdırılan ve halen kullanılmakta olan kitapların yazarlarına ikinci beş yıl için ödeme yapılacak.

Dairenin asıl amacı olan öğretim programlarının, ders materyallerinin geliştirilmesine, pilot uygulamalara yönelik bir ödeneğin oluşturulmadığı görülmektedir.

YÜKSEK ÖĞRENİM VE DIŞ İLİŞKİLER DAİRESİ

Dairenin bütçesi 21.616.570’den 24.704.580’e yükseltildi. Bu daire de yolluklara, büro ve işyeri mal ve malzeme alımına yedi yüz ile bin ikiyüz TL’lik artış yaptı. Su ve temizlik malzemesi alımına bin TL ayırdılar. Yurtiçi burslara dört yüz bin, yurtdışı burslara da bir milyon iki yüz bin artış getirildi. Ödenek ayrılmasına ayrılıyor da öğrencilere zamanında ödenmiyor. Yüksek öğrenime ilişkin bir politika ve bütçeleme burada göze çarpmıyor. Daha çok idari işler ve burslar için ödenek ayrılmış.

MİLLİ EĞİTİM DENETLEME DEĞERLENDİRME VE YÖNLENDİRME KURULU

 Bakanlık bu Kurul’u gözden çıkardı gibi... Bütçesinden 72.913 TL’lik kesinti yaptı. Denetmen sayısı, yolluklar azaltıldı. Yeni denetmenler alınmadı. Buna karşılık 2013 bütçesine on bin TL’lik artışla on iki bin TL’lik büro ve işyeri malzemesi alımı için ödenek koydular.

Okulların denetlenip, değerlendirilip, yönlendirilmesi için bir program ortaya koymalıydılar ve bunu bütçeye de yansıtmalıdılar. Ancak burada bunu göremiyoruz. Alanında iyi yetişmiş denetmenler mesleklerinden soğutularak istifa ettirildi, kalanlara ise yolluklar azaltılarak “okullara gitmeyin” deniyor. Yeni denetmenlerin alınması, verimli çalışabilmeleri ve bunu eğitime yansıtabilmeleri için bütçede gerekli ödeneklerin ayrılması gerekirdi.

İLKÖĞRETİM DAİRESİ

Dairenin bütçesine 6.488.304.91 TL’lik artış yapılarak 126.734.510 ulaştı. Ama bu artış okullara yapılan yatırımlardan kaynaklanmamaktadır. Ne hikmetse Bakanlığın bu yıl su ve temizlik malzemesi alımına büyük önem verdiği görülmektedir. 190.000 olan su alım ödeneği 30.000 artışla 220.000 yükseltildi. Temizlik malzemesi alımı da 20.000’de, 25.000’e yükseltildi. En önemli artışı yolluklara getirdiler. Yurtiçi ve dışı yolluk ödeneği 90.000’den, 63.000 artırarak 153.000 olarak belirlediler. Okul bakım ve orarım kalemine getirilen artış ise 5.000 TL. Geçen yıl 70.000 olan ödenek 2013’te 75.000 olacak. Halbuki tam tersini yapmaları gerekirdi. Yoluluklara o kadar artış getireceklerine, okulların bakım ve onarımına getirmeleri gerekirdi. Okulöncesi okullarına malzeme, materyal alımına 3.000 TL’lik artış getirdiler.

Suya sabuna, temizliğe, gezmeye parayı artırdılar, okul tamiri ve materyal alımına para ayrılmadı. Bu nasıl eğitim anlayışı?

GENEL ORTAÖĞRETİM DAİRESİ  

Bu dairenin bütçesinde yaklaşık yedi milyonluk bir artış yapıldı. Bu artışın bir kısmı tüketime yönelik mal ve hizmet alımına, kırtasiye büro malzemesi alımına getirildi. İlginçtir su alımına 30.000 artış yapılarak 130.000 TL’lik ödenek ayrıldı. Temizlik malzemesi ise 3.500 olarak aynı kaldı. Ne yaparlar bu kadar suyu merak ettim doğrusu!? Haberleşme, telefon giderlerine 4.000 TL’lik artış getirdiler. Okul bakım ve onarım giderlerine ise artış yapılmadı.

MESLEKİ TEKNİK ÖĞRETİM DAİRESİ

Bu daire de su alımında diğer dairelerden geri kalmıyor. 2012 bütçesinde 45.000 olan ödeneğe, 10.000 artış yapılarak 55.000 TL yaptılar. 9.000 TL’de temizlik malzemesine ayırdılar. Diğer artışlar hizmet ve büro işyeri malzeme alımına getirildi. Bu dairenin de okul bakım ve onarım ödeneğine artış getirilmedi. Geçen yılki 17.000 TL’lik ödenek aynen kaldı. Meslek liseleri altyapı modernizasyonu (donanım) için geçen yıl ayrılan 500.000TL’lik ödenek 2013’te kaldırıldı.

Olumlu bir gelişme daha önce MEYAP projesi için olmayan 200.000TL’lik yeni bir ödeneğin konmasıdır.

Bir başka yeni uygulama ise geçen yıl olmayan meslek okulları kampüs projesi için 5.000.000TL’lik ödenek konmasıdır. Bu proje nedir? Önceki külliye gelen tepkilerle kampüse mi dönüştürüldü? Açık değil. Bu kampüs projesi nedir? Bakanlığın açıklama yapması gerekmektedir.

EĞİTİM ORTAK HİZMETLER DAİRESİ

Bu dairenin bütçesinde 58.467TL azalma oldu. Hizmet alımları ödeneğinde de 9.900TL’lik azalma oldu. Onümüzdeki yıl hizmet içi eğitimlerde azalma olacağı anlaşılmaktadır. Su ve temizlik malzemesi alımına ise tüm kesintilere rağmen 300TL’lik artış yaptılar.

GENEL DEĞERLENDİRME

Bakanlığın söylemleriyle bütçe planı arasında tutarsızlık bulunmaktadır. Ödenekler eğitime yansıyacak şekilde planlanmamıştır. Artışlar suya sabuna yolluğa, büro eşyası alımına getirildi. Bakanlık su ve temizlik malzemesi alımına toplamında 495.300TL’lik ödenek ayırarak yeni bir rekora da imza attı. Bu parayla değil bakanlık binası, 150 okulun pırıl pırıl olması gerekmektedir. Bu parayla doksan bin ton su alınır. Altı yüz ton okul başına su düşer. Elli bin şişe deterjan alınır. Her okula 330 adet şişe deterjan verilir. Okulun açık günlerine göre günde ortalama iki şişe deterjan eder.  Nereye gider bu sular temizlik malzemeleri? Nereye gider bu paralar? Su gibi akıp gidiyor.

Program geliştirme, denetleme değerlendirme, hizmet içi eğitim çalışmaları, okul bakım ve onarımları gözden çıkarıldığı anlaşılmaktadır. AÖA kapatılması yeniden gündeme getirildi. Külliye kampüse dönüştürüldü.

Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2013 bütçesinde belli bir eğitim felsefesi, vizyonu görülmemektedir. Bu da eğitimi ve toplumsal gelişmeyi düşünsel zeminden yoksunlaştırmaktadır. 2013 bütçesi eğitimin yaralarına merhem, derdine çare olacak bir bütçe olarak görülememektedir.