Murat OBENLER

Bir sosyal deney(master programı uygulaması) olarak deneyimlenmeyle başlayan ve 2013 yılında kurulan, yerleşik bir konumdan çok çeşitli eğitim,disiplinel,profesyonel,kuşak ve etnik kökeni içine alan farklı kültürel gruplar,topuluklar ve toplumlar ile yerel kapsam ve konular düzeyinde projeler üreten kâr amacı gütmeyen  Xartis organizasyonu  tarafından düzenlenen  Xartis Festivali bu yıl 15-17 Ekim tarihleri arasında Güney Kıbrıs’taki Liympia köyünde yapıldı.  Ulusötesi bir hale dönüşen ve her yıl birçok kültürel aktörü (görsel sanatçılar,müzisyenler,tasarımcılar,sanatçılar, araştırmacılar ve eğitimciler vb.)  biraraya getiren festivalde bu yıl da yine 5 ülkeden kültürle bağlantılı kişiler yerel toplumla ve topluluklarla buluştu. Ulusötesi  insan kaynağı ile yerel insan kaynaklarının buluşmasına vesile olan festivalde bu yıl belirlenen “Köklere Dönüş: Çevre ve Toplum” kavramı çerçevesinde kırsal mirasın çevreci yaşamla bağlantısı ve bunun analiziyle birlikte çeşitli  işbirlikleriyle uygulamaya yönelik etkinlikler yer aldı.
Bu yıl 5 ülkeden 12 sanatçının araştırmalarını sunduğu, internet bazlı  sanatsal çalışma ve mekan bazlı atölye çalışmaları gerçekleştirdiği festivalde çeşitli ses sanatı enstalastonları, müzik, doğaçlama dans performansları, ileri dönüşüm(upcycling) aktiviteleri, keşif yürüyüşleri,bisiklet turları, tartışmalar, konferanslar yapıldı ve çömlek adlı bir masa oluşturuldu.
 

Ana sorunlar yok olan çevre,yozlaşan toplum, milliyetçi siyaset,artan din etkisi ve ırkçılık

Sabah saat 10:00’da atölye çalışmaları ile başlayan ve yerleştirmeler,performanslar ile devam eden festivalin gece seansında da müzikal performanslar yer aldı. Festivalde sanatçıların sergiledikleri, sahneye koydukları,atölyelerde dile getirdikleri konulara bakıldığında Kuzey Kıbrıs’taki toplumla,yaşamla benzerlikler taşıdığı gözlemleniyor.  İklim değişikliğinin doğa ve yaşam üzerinde artan olumsuz etkileri, daha da acımaz hale gelen neo liberal sistemin ve yerel uygulamalarının insanlar üzerindeki etkileri, çarpık ve önlenemez şehirleşme,metropolleşmenin çevre ve insan üzerindeki etkileri, artan milliyetçilik,ötekileştirme ve ırkçılık,faşizan uygulamalar,dinin ve dini kurumların daha da etkisinin artmasıyla dengesi bozulan din-toplum ilişkisi, silahlanma çılgınlığı ve askerliğin gençler üzerindeki etkisi, yozlaşan ve daha da milliyetçi bir çizgiye kayan eğitim sistemleri, doğa tahribatı sonucunda dengesi bozulan tabiatın tüm canlılar üzerindeki yıkıcı etkisi, dar görüşlü siyasetin toplumları sürüklediği içinden çıkılmaz sarmal vb. gibi konular 3 gün boyunca bu yılın teması çerçevesinde konuşuldu,söyledi,çeşitli araçlarla anlatıldı.