Kıbrıs Rum tarafının, “desantralize federasyon” tipi bir çözümü nasıl gördüğüne ilişkin ayrıntılı bir öneriyi Birleşmiş Milletler (BM), İngiltere ve Avrupa Birliği’ne (AB) ilettiği iddia edildi.

Kathimerini gazetesi, “Desantralize Çözüm Konusunda Öneri Sunuldu – BM, İngiltere ve AB Öneriye Hali Hazırda Sahip ve İnceliyorlar” başlıkları altında gelişmeyi duyurdu.

“Desantralize federasyon” kavramı karar alma süreçlerinde merkez yerine oluşturucu federal devletlerin güçlü olduğu, tek uluslararası kimliğe sahip çözüm modelini anlatıyor.

Kıbrıs Rum liderliğinin, bu mektupla çözüm modeli hakkında uluslararası toplumun dikkatini çekmek istediği belirtildi.

“Guterres çerçevesinin altı maddeden on maddeye çıkarılarak yeniden müzakere edileceği” de iddia edildi.

Ayrıca “Mülkiyetin toprakla veya garantilerin egemen eşitlikle paralel şekilde müzakere edilebilecekleri” iddia edilirken “diplomatik kaynakların; turizm, eğitim ve kültür gibi belli başlı konularda egemen eşitlik verilmesine olumsuz bakmadıkları ve yeni girişimin dengelenmesi adına konuya, Kıbrıslı Türklerin mülkiyet ortaklığı ve doğuştan gelen (inherent rights) hakları maddelerinin de girmesinin beklendiği” öne sürüldü.

ÜÇLÜ GÖRÜŞME TARİHİ 27 EYLÜL

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in, Kıbrıslı liderler Ersin Tarar ve Nikos Anastasiadis’le 27 Eylül’de ortak kahvaltıda bir araya geleceği de basına yansıdı.

Fileleftheros gazetesi ise, “Gündemsiz ve Taahhütsüz Gayrı Resmi Kahvaltı” başlığı altında verdiği haberinde, New York’ta bir üçlü görüşme gerçekleştirilebilmesini BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e kabul ettirmek adına yoğun çaba sarf edildiğini, Kıbrıs Rum tarafının böyle bir görüşmeye hazır olduğunu uzun zamandan beridir belirtmesine karşın Kıbrıs Türk tarafının, kamuoyuna olumlu mesajlar vermesine rağmen perde gerisinde farklı davrandığını iddia etti.

Anastasiadis’in görüşmede, “iki toplumlu iki kesimli federasyon çerçevesi dışına çıkmaması kaydıyla İngiliz formüllerini görüşmeyi kabul ettiğini” öne süren gazete, İngiltere’nin “yapıcı belirsizlik” şeklinde izlediği tutumun ise Kıbrıs Rum tarafını rahatsız ettiğini savundu.

Habere göre Kıbrıs Rum tarafı, “Kıbrıs’ta devletçiklerin, siyasi eşitliğe sahip olmaları durumunda otomatik olarak ayrılma hakkına da sahip olacakları, Kıbrıs Türk devletçiğinin federasyondan ayrılma kararı alması durumunda Kıbrıs Cumhuriyeti ve Kıbrıslı Rumların statüsünün ne olacağı konusunda endişe taşıyor”.

Gazete, İngilizlerin ise, “kendi ülkelerinde geçerli olmayan bir şeyi önermediklerini, İskoçya örnek gösterilirse, egemen eşitliğe sahip olan İskoçya’nın ayrılma hakkının da olduğu, Kuzey İrlanda için ise ‘Hayırlı Cuma Anlaşması’nın’ maddelerinin geçerli olduğu” yanıtını verdiklerini belirtirken Kıbrıs Rum tarafının ise İngiltere’den, “önerilerini yaparken tüm tarafları tatmin edecek netleştirme ve dengelemeleri yapmasını” istediğini aktardı.

Haberde ayrıca, Anastasiadis’in “1960 Anayasası’na geri dönüş” önerisini “tamamen unuttuğu”, İngiliz Yüksek Komiseri Lillie’le gerçekleştirdiği görüşmede bu öneriye hiç değinmediği öne sürüldü.

Haravgi gazetesi konuya ilişkin haberini: “27 Eylül Üçlü Zirve Tarihi Olarak Netleşti”, başlığıyla verirken,  Alithia gazetesi ise: “Tatar: Egemen Eşitlik Olmaksızın Müzakereler Başlamaz” başlığını kullandı.