Evrensel Hasta Hakları Derneği’nin ‘hastanın sesi’ projesi kapsamında gerçekleştirdiği algı anketinde vatandaşlara sağlık sektöründe karşılaştıkları sorunlarla ilgili sorular yöneltildi, şikayetler arasında ilk sırada ‘ilgisizlik’ yer aldı.

Fehime ALASYA

Evrensel Hasta Hakları Derneği’nden (EHHD) yapılan açıklamalarda çarpıcı detaylar göze çarptı.

Hasta şikayetleriyle ilgili kayıt tutan ve Evrensel Hasta Hakları Derneği, bünyesindeki avukat yardımıyla, mağdur olan kişinin neler yapabileceğine yönelik danışmanlık hizmeti veriyor.

40’a yakın şikayet alan EHHD, bunların en başında ‘İlgisizlik’ olduğu, ikinci sırada ise ‘Yanlış tedavi uygulaması’nın geldiği görülüyor.

Kendilerine ulaşan şikâyetler arasında, devlet hastanesindeki doktor eksikliğinden, randevu sistemine, özel hastanelerde uygulanan fahiş fiyatlar, evde bakım hizmetlerinin yetersizliğine kadar birçok konunun yer aldığını belirten dernek, Ocak 2016’dan bu yana sözlü ve yazılı şikâyet sayısının 40’a yakın olduğunu belirtti.

Dernek, hastanın sesi projesi kapsamında gerçekleştirdiği algı anketinde vatandaşlara sağlık sektöründe karşılaşılan sorunlarla ilgili bazı konularda sorular yöneltti.

“Hangi konularda şikayette bulundunuz?” sorusuna karşın alınan en yüksek yanıt, ‘İlgisizlik’ olurken, bunu sırasıyla ‘yanlış tedavi uygulaması’, ‘hizmet sunanların davranışları’, ‘yanlış teşhis konması’, ‘hastanede ilaç bulunamaması’ ve ‘engelli servisini bulunmaması’ seçeneklerinin geldiği görülüyor.

Hastaların ‘şikayet nedenleri’:

• -İlgisizlik
• -Yanlış tedavi
• -Devlet hastanesinde doktor eksikliği
• -Evde bakım hizmetlerinin yetersizliği.

Ankette olumsuz cevaplar yüksek oranda

“Sağlık sorunları ile ilgili aldığınız hizmetten dolayı hiç şikayette bulundunuz mu?” sorusuna verilen yanıt yüzde 81 oranında HAYIR olurken, hiçbir yasal destek talebinde bulunulmadığı da görülüyor. “Şikayetiniz sonuçlandı mı?” sorusunun da cevabı yüzde 68 oranında hayır olarak belirtildi.

Özellikle yatalak olan hastaların bakımları ve hastaneye götürülmeleri, özel hastanelerde uygulanan fahiş fiyatların yanı sıra şeffaf ve aydınlatıcı olunmadığı, kimi kamu hastanelerindeki bazı bölümlerde yaşanan doktor azlığı ve bundan dolayı yoğun oluşları ve bazı kamu doktorlarının, kırıcı ve rencide edici tutum ve davranış sergilediği yönünde şikayetler alındığını ifade etti.  

İnsanların mağdur olduğu konuların neler olduğuna yönelik anketi değerlendiren dernek, şu ifadelere yer verdi;

“Özellikle yatalak hastası olan yurttaşlar, hastalarının bakımlarını yapma ve hastaneye götürme konusunda zorluk yaşamaktadırlar.  Ambulans sadece acil hastaların taşınması için kullanıldığından dolayı, hasta yakınları bu konuda ciddi sıkıntılar yaşamaktadırlar.

Derneğe ulaşan bir diğer şikâyet ise özel hastanelerin uyguladığı fiyatların fahiş olduğu yönündedir. Hasta yakınları, ödemekte oldukları faturaların dökümünü istediklerinde kendilerine iletilmediğini ve sonuç olarak neye ne kadar ödediklerini bilmediklerini ifade ettiler. Bu konuda özellikle özel hastanelerin şeffaf ve hasta / hasta yakınlarına detaylı bilgi vermeleri elzemdir.

Tiroid kanseri olan bir hasta ise kamu hastanesinde bu konuda sadece tek bir endoktrin doktor olduğu, doktorun çok yoğun çalıştığını fakat bu yoğunluk içerisinde doktora istedikleri zaman ulaşamadıklarından dolayı mağduriyet yaşadığını belirtti.

Özellikle onkoloji bölümündeki bir doktorun, hastalarına karşı olan tutum ve davranışlarının kırıcı ve rencide edici olduğu yönünde derneğimize fazla sayıda şikâyet ulaşmıştır. Zaten morale ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyan hastaların bu şekilde doktorları tarafından negatif muamele görmesi hasta ve hasta yakınlarının tepkisine yol açmaktadır. Hastalar, söz konusu doktor hakkında şikâyet etmekten de çekinmektedir. Doktorun tek olduğu ve kendilerine daha da kötü davranması ihtimalinden dolayı söz konusu doktoru şikâyet edemediklerini, şikâyette bulunan hastaların da tatmin edici cevaplar alamadıkları derneğe iletilen mağduriyetlerden birkaçını oluşturmaktadır.”

Uzayıp giden dava süreçleri, vatandaşı bezdiriyor

Dernek, toplumda yazılı olarak şikâyet yapma alışkanlığının gelişmemiş olduğundan dolayı alınan şikâyetlerin büyük çoğunluğunun başta telefon olmak üzere, sosyal medyadan veya yüz yüze şahsen yapıldığını kaydetti.  

Dava açmak isteyen hasta ve yakınlarına ücretsiz avukat danışmanlığı sağlayan dernek, bu sürecin de yakından takipçisi oluyor.

Derneğe ulaşan şikâyetlerin birçoğunun mahkemelik konular olduğunu belirten yetkililer, vatandaşların, mahkemedeki davaların çok uzun sürdüğü gerekçesiyle dava açmaktan kaçındıklarını belirtti.

Birçok konuda çalışmalar yürütülüyor

2002 yılında faaliyete geçen Evrensel Hasta Hakları Derneği,2016 yılı mart ayında yürütmeye başladığı ‘Hastanın sesi’ projesiyle, birçok şikâyet kabul ediyor, şikayette bulunan hasta veya hasta yakınlarını kayıt altına alıyor.

2018 yılında sona erecek olan projeyi, kamu spotu olarak yayınlanan reklam ve tanıtımlarla duyuran dernek, toplumun birçok kesiminden şikâyet almaya başladı.

“Hasta hakları algı araştırması yapan ve basınla paylaşan dernek, “hasta hakları manifestosu” oluşturulması, sağlık çalışanlarına yönelik Hasta hakları eğitimleri verilmesi projelerinin yanı sıra, “Sağlık Dernekleri Platformu” ile işbirliği içerisinde bölgesel bazda hasta hakları toplumsal farkındalık yaratma faaliyetlerini, Sağlık Bakanlığı’nın raflarında olan Hasta Hakları Yasa Tasarısının yasalaşması için lobicilik çalışmalarını ve “Hasta Hakları Yasası İstiyorum”  imza kampanyasını da yürütüyor.

İmza kampanyasına destek; “HASTA HAKLARI YASASI İSİTİYORUM!”

“Hasta hakları temel insan hakkıdır! Hasta hakları ihlallerinin önlenmesi ve sağlık hizmetlerinde kalitenin artması için Avrupa Birliği Mevzuatı kapsamında bir HASTA HAKLARI YASASI İSİTİYORUM!” sloganıyla imza kampanyası başlatan dernek, https://www.ipetitions.com/petition/hasta-haklari-mza-kampanyasi-patients-rights adresinden imza kabul ediyor.

Şikayet Komitesi’nde de yer almak istiyorlar

Sağlık Bakanlığı tarafından oluşturulması planlanan şikâyet komitesinde yer almak istediğinin de altını çizen dernek, “Yurttaşların böylesi konularda kendilerini sivil toplum örgütlerine daha yakın hissettikleri aşikârdır ve kendilerini temsil eden objektif bir kurumun böylesi bir komitede yer alması elzemdir” diyerek, söz konusu komitenin oluşturulmasını beklediklerini ifade ettiler.