Eylül ayında Kıbrıs sorununun kritik bir aşamaya gireceğini, ya çözüm için sağlam temellerin atılacağı veya Ortak Açıklama ile başlayan özlü çabanın mutlak çöküşle sonuçlanacağı görüşünde olan Rum yönetimi BM’nin Kıbrıs temsilcisinin atanmasının müzakerelerin üçüncü aşamasının başlangıcıyla aynı zamana denk gelmesini istiyor.

Alithia “BM Temsilcisi 3’üncü Aşamayla Birlikte... Hükümet Sözcüsü’nün Alithia’ya Açıklaması” başlıklı manşet haberinde, Rum Yönetimi Sözcü Nikos Hristodulidis aracılığıyla, BM’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi’nin atanmasının müzakerelerin üçüncü aşamasının başlangıcına denk gelmesini istediğini açıkladı.

Hristodulidis’in bu gazeteye yaptığı özel açıklamada, Eylül ayının Kıbrıs sorununda, çok kritik addedilen yeni bir başlangıca damgasını vuracağı görüşünü ortaya koyduğuna işaret eden gazete “Yani üçüncü aşama başlarsa o zaman iki taraf sorunun çözümü için sağlam temelleri atacak. Şayet başarılamazsa o zaman da Şubat’taki Ortak Açıklama ile başlayan özlü bir çaba mutlak çöküşe uğrayabilir” ifadelerine yer verdi.

Kıbrıs Rum tarafı planlarını yapmaya başladı...

Gazete Rum tarafının eylül arifesinde planlarını yapmaya başladığını, öncelikli hedefinin de Rum Ulusal Konseyi’nin maraton toplantılarıyla, verimli bir stratejiye varmak olduğunu kaydetti ve Rum Yönetimi’nin BM’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi’ni atamasını beklediğine işaret ederek özetle şunları yazdı:
“Ancak bizim taraf bu atamanın (BM Kıbrıs Özel Temsilcisi) BM’nin bu kritik aşamada belirleyici rol oynayabilmesi için müzakerelerin üçüncü aşamasının başlangıcına denk getirilmesini istiyor. Sözcü Hristodulidis gazetemizin bu konudaki sorularına cevaben ‘Genel Sekreter’in temsilcisini üçüncü aşamanın başlamasından önce ataması iyi olurdu’ dedi.

Sözcü Alithia’ya açıklamalarında çok açıktı. Müzakerelerin olası üçüncü aşamasında görüşmelerin yapılacağı usul üzerinde mutabakat sağlanmazsa müzakerelerin ilerlemesi çok zor olacak vurgusunu yaparak şunları söyledi:
‘Pratik sonuç olabilmesi için müzakerelerin bir sonraki aşamasının üzerine dayanacağı bir zemin şarttır. Usul olmadan, somut görüşme konusu ve rotası olmadan müzakerelerin yeni aşamasına girmek niyetinde değiliz. Bizim taraf –Kıbrıslı Türklerin önceki tepkisine rağmen- öteki tarafın bütün başlıklarla ilgili bütün önerilerini almayı başardık. Ancak bu önerilerin içeriğinden memnun olduğumuz anlamına gelmez. Kapsamlı strateji şu anda, daha önce hiç olmadığı kadar zorunludur. Çünkü öteki taraf gelecek Nisan’daki sözde cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle kendini ‘taktik oyununa’ verecek.

Siyasi parti başkanlarının Başkanlık Köşkü’ndeki son toplantıları ve bundan çıkan sonuçlar, eylül başlarında Ulusal Konsey’de yapıcı bir diyalog yapılması için çok iyi bir zemindir. Bu diyalogda partiler bizim tarafın stratejisiyle ilgili önerilerini sunacaklar.

Siyasi parti başkanları Derviş Eroğlu’nun yol haritasını reddediyor ve sorumluluğun Kıbrıs Türk tarafında olduğu görüşünde birleşiyor. DİKO, EDEK ve Vatandaşlar İttifakı Başkan Anastasiadis’in müzakerelerde, sonuç vermeyecek bir taktik uygulamakta olduğu görüşündedir. AKEL çok daha ılımlıdır ve müzakerelerde çöküş olsa bile, yeni başarısızlığın sorumluluğunun bize yüklenmemesi için Kıbrıs Rum tarafına ‘silah’ verecek strateji önerileri hazırlıyor.”

BM yeni Downer’ını arıyor

Fileleftheros ise Birleşmiş Milletlerin, eylül ayında ilan edilecek yeni Downer’ı aradığını haber verdi.

Gazete “İsimler Yazılıyor-Siliniyor” başlıklı haberinde Türk tarafının BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanlığı mevkiine Lynn Pascoe’nun atanmasından yana tavır ortaya koyduğunu ancak bunun, Rum Yönetimi’nin reddetmesi nedeniyle yürümediğini, bu nedenle BM’nin şu anda, müdahil taraflara gayrı resmi dahi bilgi vermeden perde gerisinde hareket ettiğini yazdı.

Edindiği bilgilerin Genel Sekreter Ban’ın çalışma arkadaşlarına, yeni özel danışmanının sahip olması gereken iki ana özelliği aktardığını yazan gazeteye göre, bunlardan birincisi Ban’ın güvendiği, bunun için de tanıdığı biri olması, ikincisi de bilgi edinmesi için zaman harcanmaması için Kıbrıs sorununu bilen biri olmasıdır.

Bu nedenle Ban’ın birinci tercihi eski Genel Sekreter Yardımcısı ve ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Lynn Pascoe’dur. Genel Sekreter’in çalışma arkadaşları yeni özel danışmanı BM’nin üst düzey yetkilileri arasında arıyorlar. Bir ara Ban’ın Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim ve Avrupa Konuları Müdürü Elisabeth Spechar’ın isimleri de duyuldu. Ancak rütbesi yüksek olmadığından seçilmedi.

Gazeteye göre Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, BM Genel Kurulu için Eylül ayının ikinci yarısında New York’a gitmesinden önce özel danışman meselesinin kapanmış olacağı ve Genel Sekreter tarafından ilan edileceği kesindir.

Gazete Ban’ın Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Buttenheim’ın terfi alması beklendiğinden büyük olasılıkla 2015 başlarında Ada’dan ayrılacağını, bu olursa BM merkezinde yeni bir göreve geleceğini yazdı.

Buttenheim’ın Aleksander Downer’dan boşalan özel danışmanlık görevine talip olduğunu, bütün tarafların rıza göstermesine karşın bunun olmadığını belirten gazete “diplomatik bir kaynak manidar bir şekilde ‘yukarıdaki güçlerin başka planları vardı’ dedi” ifadesine yer verdi.
(tak)