2009’dan itibaren art arda gelen zamlar vatandaşın belini büktü, ev bütçeleri sarsıldı. Temel tüketim mallarına, akaryakıta, elektriğe, vergilere, tüp gaza yapılan zamlar yurttaşı isyan noktasına getirdi, maaşlar ise yerinde saydı.

Yıllar:                                                 2008               2013
Akaryakıt/95 oktan litresi:          1.90 TL           3.25 TL
Ev tipi tüpgaz:                               19 TL              36.5 TL
Kw başına elektrik:                      0.38 TL          0.52 TL

YENİDÜZEN (Özel)
Hükümet, ‘Ekonominin iyiye gittiğine’ yönelik açıklamalar yaparken, zamlar da hız kesmiyor. Hemen hemen ayda iki kez zam gören akaryakıt fiyatlarını geçtiğimiz gün, ‘bir gece yarısı’ yine zamlanmasının ardından, ‘temel gıdalardan’ ekmek de zam gördü.
Yurttaşın ileriki yıllara göre oldukça düşen alım gücü, zamlar karşısında giderek erimeye devam ediyor.
2013 yılı başından itibaren çok sayıda mal ve hizmete ‘zam’ uygulayan UBP Hükümeti hız kesmiyor.

Ekmek bugün ‘zamlı’
Somun ekmeğin fiyatı geçtiğimiz gün 85 kuruştan 1 TL’ye yükseltildi.
Kıbrıs Türk Fırıncılar Birliği’nden yapılan açıklamada, perakende satış fiyatı 85 kuruş olan somun ekmeğin fiyatının 16 Mayıs Perşembe günden itibaren 1 TL’ye çıkarılacağı kaydedildi.

Akaryakıt’ta zam durmuyor…
Akaryakıt da önceki gece saat 24:00 itibariyle  zamlandı. Yeni yapılan zamla,
Euro Diesel 3,22 TL, Motorin - Gaz Yağı: 2,96, 97 Oktan: 3.25, 95 Oktan: 3.13 oldu.
Hükümet dönem dönem, arda arda gelen zamları ‘Dünya Petrol Fiyatları’na bağlasa da, petrol varil fiyatını düştüğü dönemlerde de benzine yine zam yapıldı.

Ercan’dan çıkış vergileri %125 arttı
Ercan’ın özelleştirilmesinden sonra ortaya çıkan yeni durumda en fazla etkilenen yolcular ve Ercan’dan ekmek yiyen esnaf oldu.
Özelleştirmeyle havaalanındaki işletmeler için fiyatların yükseltilmesinin ardından, Bakanlar Kurulu kararıyla, yolcular için çıkış vergisi yükseltilmişti.
12 Şubat’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren karara göre, çıkış vergileri ortalama %125 oranında artmıştı.

1 Ocak’tan itibaren her şey zamlandı
UBP Hükümeti 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren, benzinli araçların ruhsatlarından, araç kayıt ücretlerine, ehliyet ücretlerinden, çalışma izinleri ve alkollü ruhsat ücretlerine kadar pek çok kalemde ödenen harçlara birçok alanda zammı hayata geçirmişti.

Araç kayıt ruhsatlarına % 5 zam
2013 yılı başında Resmi gazetede yayınlanan rakamlara göre, aracın gümrüğünün alındığı değeri üzerinden geçen yıl %1 oranında yapılan zamdan sonra, bu yıl benzinli veya benzin dışında yakıt kullanan araçların kayıt ruhsatlarına %5 oranında zam yapılmıştı.

Kayıt ruhsatları % 4…
Diğer yandan elektrikle çalışanların kayıt ruhsatlarına  %4 ve tarımsal amaç için kullanılan ve özel olmayan motorlu araçlar ve büyük iş araçlarının kayıt ruhsatlarına ise %2’lik oranda zam görmüştü.
Bunun yanında yeni seyrüsefer ücretleri; benzinli araçlarda ağırlığı 1016kg ve daha az olanlar için kilo başına 0.19TL, ağırlığı 1017kg ile 1270kg arası olanlar için kilo başına 0.32TL, ağırlığı 1271kg ile 1524kg olanlar için kilo başına 0.79TL ve ağırlığı 1525kg ve üzeri olanlar için kilo başına 1.10TL olarak düzenlenmişti.
Bezin dışındaki akaryakıtlarla çalışan araçlar için seyrüsefer ruhsatları; ağırlığı 1016kg ve daha az olan araçlar için kilo başına 0.31TL, ağırlığı 1017kg ile 1270kg arası olan araçlar için kilo başına 0.48TL, ağırlığı 1271kg ile 1524kg arasında olanlar için kilo başına 0.79TL ve ağırlığı 1525kg ve üzeri olan araçlar için kilo başına 1.10TL ücret olarak düzenlenmişti.

İki yıllık ehliyet 176 TL’den 185 TL’ye çıktı
Ehliyet harçlarında yapılan yeni düzenleme ile birlikte, geçtiğimiz yıl öğrenci ehliyet sınavı ve öğrenci ehliyeti için 176’şar TL ödenirken bu yıl 185TL ödenmeye başlandı. Motorlu araç sürüş sınavı için geçtiğimiz yıl 234 TL alınırken, bu yıl 246TL alınıyor.
2 yıllık ehliyetin ücreti 176TL’den 185 TL’ye çıkarken, 3 yıllık ehliyet 234TL’den 246TL’ye, 5 yıllık ehliyet 352TL’den 370TL’ye ve 10 yıllık ehliyetin ücreti ise 586TL’den 615TL’ye çıkmıştı. Yaş nedeniyle tahditli olarak verilen ehliyet için (bir yıllık) geçtiğimiz yıl 118TL alınırken bu yıl 124TL alınıyor.

Evlenmeler, doğumlar ve ölümler…
Evlenmek için yapılan müracaatsan, evlenme muamelesini durdurulmasına dair yapılan ihbarın kabulüne, yeminden vesikaya, evlendirme muamelesi kaydından doğum ve ölüm kaydına, vasiyetnameden terekelere de zam gelmişti.

Çalışma izinlerine de zam…
2013 başında Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararı ile Süreli çalışma izin ücretleri, altı ayı geçmeyen 123TL’den 130TL’ye, Altı ayı geçen ancak 12 ayı geçmeyen 265TL’den 278TL’ye, 12 ayı geçen, 24 ayı geçmeyen 532TL’den 560TL’ye yükselmişti.
İş yapma izni 568TL’den 595TL’ye, öğrenci çalışma izni ücretleri, altı ayı geçmeyen 74TL’den 78TL’ye, 6 ayı geçen 12 ayı geçmeyen 149TL’den 155TL’ye çıkarıldı. İş Kurma İzni ücretleri ise (A) 6 ayı geçmeyen 744TL’den 780TL’ye, (B) 6 ayı geçen, 12 ayı geçmeyen 1,463TL’den 1,535TL’ye, (C) 12 ayı geçen, 24 ayı geçmeyen için ise 2,927TL’den 3,070TL’ye çıkmıştı.

Tarihi zamlar
2009’dan önceki CTP döneminde 19 TL’den satılan tüp gaz bugün % 80 oranında zamlandı. Art arda gelen zamlarla şimdi 40 TL’ye yanaşan rakamlarla satışa sunulan gaz konusu da yurttaşın belini büken zamlar arasında yer alıyor.
Akaryakıt, tarihin hiçbir döneminde bu kadar zam almadı. Hemen hemen 2 haftada bir zam alan akaryakıt fiyatları da 2009’dan bu yana  neredeyse asgari ücretlinin araç kullanamayacak duruma gelmesine neden oldu Akaryakıtta zam oranı  % 60 olarak tarihe geçti.
Elektriğe ise bu yıl % 36 oranında zam yapıldı.

***

2011’de okkalı zam: Elektriğe % 36!

KKTC Bakanlar Kurulu kararıyla 2011 yılında elektriğe % 36’ya varan büyük bir zam yapıldı.
Buna göre 0-250 kw arası elektrik enerjisi tüketen bir ev, zamdan önce kw başına 0.30 TL öderken, % 26’lık zammın ardından bu rakam 0.38 TL’ye çıktı. 250-500 kw arası elektrik tüketen konut sahibi zamdan önce kw başına 0.35 TL öderken, % 27 oranındaki zammın ardından kw başına 0.44 TL  ödeyecek. Aynı şekilde 500-750 kw arası enerji tüketen hane ise % 36 zamla birlikte 0.38 TL öderken bu rakam 0.52 TL’ye çıktı. 750 kw ve üzerinde tüketim yapan konu sahipleri ise zamdan önce kw başına 0.50 TL öderken % 30’luk zammın ardından 0.65 TL ödeyecek.

***

Fiyatlarda artışlar 2009’dan sonra hızlandı:
Nereden nereye?

Akaryakıt ürünlerinin 2005-2012 yılları arasındaki perakende satış fiyatları incelendiğinde kurşunsuz benzinde özellikle 2009 yılından sonra ciddi fiyat artışları gözlemleniyor.
Kurşunsuz benzinin fiyatı 1 Ocak 2005 tarihinde 1 lira 55 kuruş iken, bu rakam 23 Mart 2006’ya kadar aynı kaldı. 23 Mart 2006’da 1,63’e yükselen benzinin fiyatı, 28 Temmuz 2006’da bir kez daha artarak 1,95’e çıktı.
Kurşunsuz benzinin fiyatı 2 Mayıs 2008’e kadar iki yıl boyunca aynı kalırken, bu tarihte ilk kez 2 TL’ye yükselerek, 2 lira 20 kuruşa ulaştı. 2008 yılında benzinin fiyatı 6 kez değişti. Temmuz 2008’de 2 lira 35 kuruşa yükselen fiyat, aralık ayında 1 lira 80 kuruşa geriledi.
2009 yılının ekim ayına kadar kurşunsuz benzinin fiyatı değişmezken, ekim ayında 10 kuruş yükselerek 1,90’a ulaştı.
Kurşunsuz benzinin fiyatı 2010 yılından başlayarak bugüne kadar hızlı bir şekilde arttı. 22 Ekim 2009’da 1 lira 90 kuruş olan kurşunsuz benzin, 1 Temmuz 2010 tarihinde hızlı bir artışla 2 lira 8 kuruşa yükseldi.
Kurşunsuz benzinin fiyatı 2010 yılında 12 kez değişirken, en son 21 Aralık 2010’da 2 lira 27 kuruşa ulaştı.
2011 yılında kurşunsuz benzinin fiyatı 22 kez değişikliğe uğrarken, 10 Eylül 2011’de 3 TL’ye yükseldi. Benzin fiyatlarında 10 Eylül 2011’den sonra düşüş yaşanmaya başladı ve 19 Kasım 2011’de fiyat 2,92 TL’ye geriledi.
2012 yılına gelindiğinde kurşunsuz benzinin fiyatı yılın ilk ayında 2,95 TL’ye yükselirken, şubat ayında bir kez daha artarak 2,97 TL’ye çıktı.
Mart ayında kurşunsuz benzinin fiyatı bir kez daha artarak 3 lira 6 kuruşa ulaşırken, 15 Mart 2012’de 3,16 TL’ye yükseldi.
Ve son olarak akaryakıt önceki gece saat 24:00 itibariyle  zamlandı. Yeni yapılan zamla,
Euro Diesel 3,22 TL, Motorin - Gaz Yağı: 2,96, 97 Oktan: 3.25, 95 Oktan: 3.13 oldu.