Fehime ALASYA-Lüsen IŞIK

Hekimler acil, yatılı servisler, diyaliz, hematoloji-onkoloji ve kemoterapi poliklinikleri hariç, tüm polikliniklerde hasta bakmama eylemine gitti, randevusu olduğu için hastaneye gelen vatandaş yaşadıklarına isyan etti.

Haftalar öncesinden muayene randevusu alan, uzak bölgelerden çıkıp Lefkoşa’da Polikliniğe gelen birçok vatandaş, sağlık hizmeti alamadan hastane kapısından geri döndü. Bu durumu sert bir dille eleştiren vatandaşlar, özelde dün yaşadıklarına, genelde ise ülkedeki sağlık sistemine tepki gösterdi, “Bu kadarı da olmaz” dedi.

Kimisi Karpaz’dan, kimisi Mağusa’dan çıkıp geldiğini anlatarak, “Randevu alırken bize ulaşılabilecek bir telefon numarası veriyoruz, bizi arayıp randevunuz iptal oldu, gelmeyin demek bu kadar mı zor?” diye sordu.

“Bilmiyorduk, geldik, keşke haber verilseydi” diyen birçok vatandaş ile hastanedeki görevli memurlar arasında da zaman zaman sözlü münakaşa yaşandı, bazı vatandaşlar öfkesine hakim olamadı…

Dünkü muayene randevusu yerine yeni bir randevu almak isteyen bazı vatandaşlar, ‘yoğunluk’ nedeniyle ya randevu bulamadı, ya da çok uzak bir tarihe randevu almak zorunda kaldı.

Sağlık durumu randevusu uzun zaman beklemek için elverişli olmayan bazı hastalar ise “Ne yapalım elimiz mahkum, özele gideceğiz” dedi.

Söz konusu vatandaşlar, “özele gidecek parası olmayan vatandaşlar için bu reva mı?” diye de içlenerek, sağlıktaki aksaklıkların bir an önce düzelmesi temennisinde bulundu.

POLİKLİNİĞE GELİP GERİ DÖNEN VATANDAŞLAR NELER SÖYLEDİ?

“Karpaz’dan buraya iki buçuk saat yol geldim, bu kadar da olmaz”

“Karpaz’dan buraya iki buçuk saat yol geldim, bunun bir de geri dönüşü var” diyen Ferhat Genç, bir hafta önceden alınmış olduğu kulak, burun, boğaz ve nöroloji randevusunun da grevin durumuna göre ileriki bir tarihe ertelendiğini anlattı. Genç, “Ben de bir sağlık çalışanıyım ve biz de mağdur olduk. En azından insanlara bir şey söylesinler ki de biz de telaş yapmayalım. İnsanlar gelip hemen geri dönüyor, bu kadar da olmaz.” şeklinde konuştu.

“Telefon numaralarımızı aldılar, en azından bize arayıp haber verseydiler”

Mağusa’dan geldiğini ama doktoru göremeden dönecek olduğunu anlatan Döndü Yeniçeri, “Bir sonraki randevuyu da almaya çalıştık ama haftaya doluymuşlar. Ne yapacağımız belli değil.” dedi. Göz doktoruna gidecek olan Yeniçeri, parası olan vatandaşların özel doktora gideceğini, parası olmayanların ise bekleyeceğini dile getiren Yeniçeri, “Gözlerim ameliyat istiyor. Kızım beni Mağusa’dan buraya kadar getirdi, yazık oldu. Doktorlar bakmıyor içerde. Telefon numaralarımızı aldılar, en azından bize haber verip, arasaydılar.”

“Şimdi tekrardan başka bir randevu almam gerekecek”

Diş doktorunda randevusu olduğu için hastaneye gelen ve geri dönen bir diğer hasta Büşra Ata, bazı tahlillerini dışarıda ücretli yapabildiklerini ifade ederek bu durumu eleştirdi.

Ata, “Burada sadece bir tane devlet hastanesi olması, doktorların greve gitmesi nedeniyle sağlığa erişimin durması önemli bir sorundur. Ben randevumu Perşembe günü aldım, bugüne (düne) randevu verildi. Şimdi tekrardan başka bir randevu almam gerekecek. İstenilen bazı testler hastanede yapılmıyor, test istiyorlar, dışarıda ücret ödüyoruz. Hastanede test yapılmaması ve bizim testi dışarıdan yapmamız büyük sıkıntı.”

“Biraz daha insana değer verilen şartlar altında yaşamamız lazım”

Ecza deposundan arkadaşının ilaçlarını almaya gelen Yusuf Çobani,  büyük bir bölümünün depoda olmadığını belirtti. Çobani, “İlaçları dışarıdan almak gerek ve bunun maliyeti bin TL civarındadır.  Bu halka, bu vatandaşa günah” dedi.

Aynı zamanda hastane çalışanı olduğunu belirten Yusuf Çobani, “35 yıldır sağlık sistemi bu halde, değişen bir şey yok. Biraz daha insana değer verilen şartlar altında yaşamamız lazım.” yorumunu yaptı.

“İnanılmaz bir torpil sistemi var”

Sağlık sistemindeki en büyük zorluğu doktor sıralarında ‘akrabalar ve tanıdıklara öncelik verilmesiyle’ yaşadığını anlatan Mahrijemal Kerimova, “İnanılmaz bir torpil sistemi var. Kıbrıs’a böyle şeyler yakışmıyor.” diyerek, sağlık sistemindeki sıkıntıları böyle dile getirdi.

“Pandemi gölgesinde sağlıkçıların greve gitmesine sebep olan Sağlık Bakanlığı bunu neden yaptı ki?” diye soran Kerimova, ‘işler bu aşamaya gelince sonunda olan vatandaşa oluyor’ yorumunda bulundu.  Kerimova, “Sağlığa para ile devlet hastanesi dışından erişmek çok kötü bir durum” dedi.

“Randevu almakta bile zorlanıyoruz, benim suçum yok, sistemin suçu var”

“Önceden randevumuz vardı, kimse bize bilgi vermedi” diyen Fatma Akyüz, randevu almakta dahi güçlük çektiklerini anlattı.

Akyüz, özetle şunları dile getirdi: “Grev var kimse yok. Bugün(dün) randevum olmasına rağmen, bugün (dün) ay içinde tekrar randevu almaya çalıştım ve doludur dediler. Benim suçum yok, sistemin suçu var.  Bir umutla gelip elimiz boş dönüyoruz. Düzgün bir randevu alabilmek bile büyük bir sıkıntı. Pandemi aslında sağlık sisteminin ne kadar bozuk olduğunu ortaya çıkardı.”

"Bakanlık diyalog talebimizi ciddiye almıyor"

Kıbrıs Türk Hekimler Sendikası (Tıp-İş), dünden itibaren eylemlerini genişleterek, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi, Cengiz Topel Devlet Hastanesi ve Barış Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nden başlayarak acil, yatılı servisler, diyaliz, hematoloji-onkoloji ve kemoterapi poliklinikleri hariç, tüm polikliniklerde hasta bakmama eylemi başlattı.

Tıp-İş Başkanı Mustafa Taşçıoğlu, sendikanın sağlıkta bekleyen sorunlar karşısında diyalog çağrısında bulunduğu Sağlık Bakanlığı’nın “sağlıkta bekleyen sorulara duyarsız kaldığı gerekçesiyle” eylemlerini genişletme kararı aldıklarını söyledi.

Taşçıoğlu, 27 Aralık tarihinde bakana ilettikleri mektupla başlattıkları eylemleri, yönetimden olumlu adım atılmamasını gerekçe göstererek bugünden itibaren genişlettiklerini ve Sağlık Bakanı’na bir mektup daha ileteceklerini kaydetti.

Tıp-İş önceki gün yaptığı açıklamada, “27 Aralık 2021 tarihinde bakana ilettiğimiz mektup ile taleplerimizi sıralayarak başlattığımız acil tetkik, teşhis ve tedaviye yönelik kurullar haricindeki diğer tüm kurulları yapmama eylemimiz devam ediyor” ifadelerine yer verdi.

Taşçıoğlu ayrıca, Sağlık Bakanı Ali Pilli’ye önceki gün açık mektup yayınlamış, bakanlığın diyalog taleplerini ciddiye almadığı ifade ederek, sendika taleplerini sıralamıştı. Mektupta, söz konusu taleplere olumlu yanıt verilip gerekli adımlar atılana dek eylemlerin devam edeceği de ifade edilmişti.  

Sendika talepleri neler?

Söz konusu mektuptaki sendika talepleri şöyle belirtilmişti:

1. Sağlık servislerinde ve Acil Durum Hastanesi’nde ihtiyaç duyulan hekim istihdamları için sendikamızla iletişim kurup gerekli adımlar atılana kadar,
2. Ek mesai ödemeleri yasal süre içerisinde ödenene kadar,
3. Acil servislerde çalışan doktorların vardiya, rotasyon ödemeleri yapılana kadar,
4. 8 Kasım 2021’de yapılması planlanan fakat tarafınızdan ertelenen teknik kurul toplanıp karar üretene kadar,
5. Nöbet tutan doktorların yemek hakkı verilene kadar,
6. Temaslı olduğu halde sağlık çalışanlarının baskı ile çalışmaya zorlanması uygulamasına son verilene kadar,
7. Keyfi (siyasi) görevlendirmelerle, uzman hekimlerin Sağlık Bakanı’nın seçim bölgesindeki sağlık merkezinde mesai saatleri sonrası, uzmanlık alanları dışında tıbbi hataya açık şekilde hasta bakmaya zorlanması uygulamasına son verilene kadar eylem kararı alınmıştır.

27 Aralık 2021 tarihinde itibaren sendikal eylem olarak,

1. Sağlık kurulu hizmetleri (acil sek, teşhis tetkik ve tedaviye yönelik kurullar hariç) durdurulmuştur (İşe girme, engellilik, ehliyet, vatandaşlık, malullük, itiraz, sözleşme yenileme ve avcılık kurul ve muayeneleri yapılmayacaktır).
2. Sendikamızla görüşmeden yapılacak görevlendirmelerde, sendikal eylem olarak icabet edilmeyecektir.
3. Temaslı hekim ve diğer sağlık çalışanlarına bir (1) hafta hastalık raporu verilerek ve izole olmaları sağlanarak, rapor süresi sonunda PCR kontrolü ile işe başlayacaklardır.”