Birleşmiş Milletler’in Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer’ın, Maraş’ı Ankara’nın gündemine taşıyacağını açıklamasıyla, Maraş konusu yeniden gündeme oturdu.

Meltem SONAY

Birleşmiş Milletler’in Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer’ın, Maraş’ı Ankara’nın gündemine taşıyacağını açıklamasıyla, Maraş konusu yeniden gündeme oturdu.
Yazılı bir öneri olmamasına karşın, Kıbrıs Rum Liderliği’nin ‘Maraş’ın iadesine karşın, Mağusa Limanı’nın AB gözetiminde açılması, Ercan’ın görüşülmesi’ düşünceleri, adanın Kuzey’inde de heyecan yarattı.
Mağusa Milletvekilleri ‘Maraş’la ilgili değerlendirmelerini YENİDÜZEN’e aktardı…
Maraş’ın açılmasının özelde bölgeye, genelde ülkeye katkı sağlayacağı düşüncesinde birleşen farklı partilerin Mağusa Milletvekilleri, sadece ‘Maraş’ın yasal sahiplerine iadesi değil, Mağusa Limanı’nın açılması, doğrudan uçuşların sağlanmasının önemine de işaret etti.
Milletvekillerinin bir kısmı Kıbrıs’ta ‘Bütünlüklü çözüm’ün çok daha fazla sorunu, tümden çözeceği görüşünü belirten, bir kısmı da ‘Maraş’ın açılmasının çözüme ivme katacağı görüşünde…

TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli:
“Maraş’ın açılması çözüme de ivme katar”

Meclis’te Hükümet programı görüşülürken Hükümet’i Maraş konusuna programda yer vermediği için eleştirdiğini anımsatan TDP Mağusa Milletvekili Hüseyin Agolemli, Maraş’ın yasal sahiplerine iadesinin mutlaka görüşülmesi gerektiğini ifade etti.
Angolemli, Maraş’ın iadesinin yanı sıra, Mağusa Limanı’nın Avrupa Birliği denetiminde açılması ve Ercan’ın doğrudan uçuşlara açılmasının da katılarak kapsamlı çözümden ayrı olarak ele alınarak sonuca ulaştırılması gerektiğine işaret etti.
“Bunu başarabilirsek hem Mağusa’ya, hem de tüm Kıbrıs’a olumlu yönde etkisi olacaktır” diyen Angolemli, Maraş olayının anlaşma ile sonuçlanmasının, kapsamlı çözüme de ivme katacağı görüşünü belirtti.

***

DP-UG Milletvekili Fikri Ataoğlu:
“Mağusa’ya çok büyük katkısı olur”

Maraş’ın bir an önce çözümlenmesi için yasal sahiplerine çağrıda bulunulması gerektiği görüşünü belirten DP-UG Milletvekili Fikri Ataoğlu, belirlenecek sürece başvuran yasal sahiplere iadenin yapılması gerektiğini ifade etti.
Belirlenecek sürece yasal sahiplerin talep etmediği yerlerinse ‘kiralanması’ görüşünü kaydeden Ataoğlu, inşaatların da yerli inşaat firmalarınca yapılması düşüncesini paylaştı.
Maraş’ın 74 önceki 24 saat hareketli bir bölge olduğunu anımsatan Ataoğlu, o dönemde Maraş’ın Mağusa’ya sağladığı büyük katkının, açılması durumunda bundan sonra da sağlayacağı görüşünü kaydetti.

***

CTP-BG Mağusa Milletvekili Erkut Şahali:
“Bütünlüklü çözüm tüm sorunları çözer”

Maraş’ın Kıbrıs Sorunu’nun özü gibi tartışılmaya başlandığı ancak bir parçası olduğunu ifade eden CTP-BG Mağusa Milletvekili Erkut Şahali, Maraş’ın tüm görüşmelerde ‘ Güven artırıcı önlem’ olarak öne sürüldüğüne işaret etti.
Maraş’ın ‘Bütünlüklü çözüm’ ısrarında, ‘ara formül’ olarak öne sürüldüğüne değinen Şahali, Maraş’ın yasal sahiplerine iadesi, Mağusa Limanı’nın serbest ticarete açılması, Ercan’ın doğrudan uçuşlara açılması açılımlarına ihtiyaç olduğuna dikkat çekerek şöyle devam etti;
“Devam eden ve başlayacak müzakerelerin sonucunda Kıbrıs Sorunu’nun çözümü, hem Maraş, hem Mağusa Limanı, hem de Ercan’ın olması gereken statüye ulaşması anlamına gelecek. Bütünlüklü çözüm üzerinde odaklanırsak, Maraşlıların sorunu da tüm Kıbrıslıların sorunuyla birlikte ortadan kalkacak.”
Spesifik olarak Maraş’ın ön plana çıkmasının nedeninin ekonomik potansiyeli olduğunu ifade eden Şahali, çözümün ekonomik potansiyelininse çok daha büyük olacağı görüşünü belirtti.
Çözüm öncesi veya sonrasında Maraş’ın yasal sahiplerine iadesinin büyük bir açılım olduğunu işaret eden Erkut Şahali, Maraş’ın iadesinin bütünlüklü çözümden uzaklaşılmasına ve ara formüllerle nihai hedef çözümün zamanını uzağa taşıyabileceği görüşünü belirtti.

***

CTP-BG Mağusa Milletvekili Dr. Arif Albayrak:
“Maraş’ın palyatif çözümü Mağusa ve Kıbrıs için bir artıdır”

Her şeyden önce görüşmelerin başlamasını önemli bir adım olarak değerlendiren CTP-BG Mağusa Milletvekili Dr. Arif Albayrak, iki tarafın da çözüm içim ısrarlı olmasının ve Güven Artırıcı Önlemler anlamında cesaretli adımlar atılmasının önemine vurgu yaptı.
İki toplumun birbiriyle temasta olduğunu sürece birbirini daha iyi anlayacağına işaret eden Albayrak, kapıların açılmasından sonraki sürecin bu anlamda önemli olduğunu ifade etti.
10 yıl içinde ortak bir telekomünikasyon, trafik sistemi gibi kolay konularda dahi çözüm yaratılamadığına değinen Albayrak, hayatı da kolaylaştıracak bu şekildeki açılımları sağlanması gerektiği görüşünü belirtti.
Maraş’ın Mağusa için ‘hayati’ bir konu olduğunu belirten Albayrak, karşılığında talep edilen Mağusa Limanı’nın da Kuzey Kıbrıs için ‘hayati’ bir konu olduğuna dikkat çekti.
“Maraş’ın palyatif çözümü Mağusa ve Kıbrıs için bir artıdır” diyen Albayrak, Maraş’ın ötesinde Kıbrıs Sorunu’nun çözümünün daha da güzel şeyler getireceğine işaret etti.
“Aslolan bütünlüklü çözüm” diyen Albayrak, fayda sağlayacak olsa da bütünlüklü çözümden ayrı küçük adımların ‘bizi nerede tıkar’ sorusunu akla getirdiğini ifade etti. Albayrak, palyatif tedbirlerin topluma nefes aldıracağının düşünülmesi durumunda, gündeme alınıp enine boyuna tartışılması gerektiğini de kaydetti.

***

UBP Milletvekili Dr. Erdal Özcenk:
“Maraş bütünlüklü çözümün bir parçası…”

UBP Mağusa Milletvekili Dr. Erdal Özcenk, parti politikası olarak da manifestolarında yer aldığı gibi, Maraş’ın bütünlüklü çözümün bir parçası olduğu görüşünü ifade etti.
Ayrı ayrı Maraş yasal sahiplerine iade edilsin, Mağusa Limanı açılsın görüşünü benimsemediğini kaydeden Dr. Özcenk, “Biz de parti olarak kalıcı bir çözüm istiyoruz. İki bölgeli, iki toplumlu, federal, Türkiye’nin etkin garantörlüğünde bir çözümden yanayız. Maraş’ın da bu çözümün parçası olması gerektiği düşündeyiz” şeklinde konuştu.

***

Mağusa İnisiyati ‘iki rehin bölge açılmalı’ görüşünde…
Dağlı: “Hem bölge, hem ülke kazanır”

Mağusa İnisiyati olarak 2010’dan bu yana önerilerini net olarak ortaya koyduklarını anımsatan Dr. Okan Dağlı, Mağusa’da ‘Barış Projesi’ni oluşturacak ciddi bir potansiyel olduğuna vurgu yaptı.
Geçmişte Maraş’ın turizm ve ekonomik hareketlilik açısından ciddi bir potansiyeli, Mağusa Limanı’nsa Doğu Akdeniz’in en önemli limanlarından biri olduğuna işaret eden Dr. Dağlı, bu iki bölgenin şu anda atıl durumda olduğuna dikkat çekti.
“Biz Maraş’ı, Kıbrıs Cumhuriyeti de ‘yasaklı’ ilan ettiği Mağusa Limanı’nı rehin tutuyor. Bu iki rehin bölge işsizliği artırdığı, ekonomiyi gerilettiği gibi çatışma potansiyeli de yarattı” diyen Dağlı, iki bölgede, iki tarafın gidereceği işbirliğinin, çözüme de ivme yaratacağı görüşünü belirtti.
Okan Dağlı, Maraş’ın Birleşmiş Milletler gözetiminde açılmasıyla, Mağusa Limanı’nın da yasaklı olmaktan çıkıp, eskiden olduğu gibi uluslar arası ticarete yerini almasıyla hem bölgenin, hem de ülkenin kazançlı çıkacağına vurgu yaptı.