Hep daha pahalı
İrade, demokrasi, uluslararası toplumdan uzaklaşma, mülkiyet diyoruz ama insanların çoğunun asıl derdi pahalılık…
Çok pahalılık var.
Öyle böyle değil.
Hem ürünler pahalı, hem hizmetler...
Hem gıda pahalı, hem giyim...
Teknoloji de pahalı, mobilya da...
Gümrükler, vergiler, fonlar olabildiğince yüksek.
“Bütçe” paraya doymuyor, maaş yükü korkunç…
Çünkü sorumsuz, liyakatsiz ve fütursuz bir yandaş istihdamı var.
Bir yandan da kayıt dışı ekonomi...
O nedenle değil mi, ithalatçılar semirdikçe semiriyor.
Üretim dibe vurmuş.
Toprak satarak zengin olmuş çokları...
O toprak da zaten senin değil; sorunlu…
Ha, bir de sanal bahis, kumar gibi işler...
***
Lefkoşa’nın güneyinde hep gittiğim bir restoran var; 10 yıl önce aynı menüyü, aynı fiyatı ödeyerek yiyordum.
Hâlâ öyle!
Kıbrıs Cumhuriyeti’nde 2012 yılında asgari ücret, 6 aylık deneme süresinin ardından, 924 Euro'ydu.
Şimdi 1.000 Euro oldu.
Yıllardır neredeyse değişmedi.
Burada ise bir yandan hayat pahalılığı artıyor, diğer yandan ücretler...
Personel gideri arttıkça fiyatlar gene artıyor.
Bir de Türk Lirası var tabii...
Asıl unsur o.
Hiçbir istikrar yok.
***
Adanın kuzeyinin ne kadar “pahalı” olduğunu gösteren en net ölçüm ne biliyor musunuz?
Geçişler!
Gazeteci Artun Çağa’nın Gıynık Ekonomi Özel'deki verilerine baktım.
Ocak-Nisan 2024 döneminde Kıbrıslı Rumlar 918 bin 525 kez kuzeye geçmiş.
Bu yıl aynı dönemde bu sayı 795 bin 44’e gerilemiş.
Sert düşüş!
Yabancılar daha da az geliyor.
Yani yalnızca dört ayda, en az 150 bin kişi daha az geçmiş kuzeye.
Peki, Kıbrıslı Türkler?
Çok daha fazla güneye geçiyor.
Hem de 1 Euro, 50 TL’yi devirmesine rağmen...
Ocak-Nisan 2024 döneminde 889 bin 811 geçiş yapmış Kıbrıslı Türkler…
Bir yıl sonra bu sayı 1 milyon 42 bine çıkmış.
Polis Genel Müdürlüğü'nün muhaceret verileri bunlar.
Kıbrıslı Türklerin her gün ortalama 8 bin 600 geçişi var.
Buna karşılık Kıbrıslı Rumların geçiş rakamı günlük 6 bin 500’te kalıyor.
Giderek azalıyor üstelik.
Hani bir dönem Kıbrıslı Rumlar delice kuzeye koşuyordu, alışverişe, yemeğe, içmeye, gezmeye…
Bezdirdik!
Kuzeyde artık sadece Türkiyeli turist görüyorsunuz.
Bir de güneye geçemeyenler...
Güneyde marketlerde, restoranlarda, kasaplarda, alışveriş merkezlerinde, plajlarda, cafelerde, butiklerde hep Kıbrıslı Türkler var yine...
***
Bu pahalılık daha da artacak, hem Türk Lirası’ndan kaynaklanan sebebi var hem de arsızlıktan…
Su fiyatları ikiye katlandı örneğin…
Elektrik faturaları iyice kabaracak şimdi…
Asgari ücret böyle kalamaz; o da demek oluyor ki yakında personel giderleri yeniden artacak.
Toprak satışı durdu.
İnşaat sektöründe yaprak kımıldamıyor.
Turizmse tümüyle kumara teslim oldu.
Ne kadar kötü yönetildi bu ülke…
Ne kadar sevgisiz, akılsız, sorumsuz...
Bununla da böbürleniyorlar.