İş dünyası ve yurttaşlar arasında ciddi paniğe neden olan dövizdeki yükseliş, rekora koşuyor.

Türkiye’deki siyasi gelişmeler nedeniyle Türk Lirası günden güne değer kaybediyor, yurttaşın alım gücü eriyor

Ayşe GÜLER

Türkiye’deki siyasi gelişmelerle patlak veren dövizdeki yükselişin önüne geçilemiyor, Türk Lirası günden güne değer kaybediyor.
Döviz kurlarında yaşanan hareketlilik, iş dünyası ve piyasalarda ciddi paniğe neden olurken, yurttaşın da alım gücünün erimesine neden oluyor.
Yılbaşından itibaren döviz kurlarında yaşanan hareketlilik nedeniyle Türk Lirası 10 ayda  %5.94 ila %18 arasında değer kaybetti,  Ekim başından itibaren de kurlarda 26 günlük sürede 17 kuruş ile 20 kuruş arasında fark yaşandı.
Merkez Bankası'nın (TCMB) Para Politikası Kurulu, dün faiz kararını açıkladı. Merkez Bankası beklentiler doğrultusunda faizlerde değişikliğe gitmediklerini duyurdu.
KKTC Merkez Bankası resmi verilere göre; 1 Ekim’de 4.77 TL’den işlem gören Sterlin, dün neredeyse 5 TL’ye ulaştı, günü 4.94 TL’den kapattı.
Dolar da da durum değişmedi. Ekim başında 3.56 TL olan dolar, dün 3.74 TL’den işlem gördü.
En fazla artış Euro’da görüldü. 1 Ekim’de kayıtlara 4.20 TL olan Euro, dün günü 4.40 TL’den kapattı.

26 GÜNDE CİDDİ FARK!...Dövizin önlenemez yükselişi nedeniyle Türk Lirası 10 ayda  %5.94 ila %18 arasında değer kaybetti,  Ekim başından itibaren de kurlarda 26 günlük sürede 17 kuruş ile 20 kuruş arasında fark yaşandı.

Uzmanlar ne düşünüyor?

Maliye Bakanlığı, Eski Bakanlık Müdürü Erkan Okandan, döviz kurlarında yaşanan artışın ‘sürpriz’ olmadığını söyledi, yaşanan hareketliliği Türkiye’nin içerisinde bulunduğu siyasi ortama bağladı.
Hükümet’in belli dönem limanlar üzerinden alınan vergilerde kur sabitlemesine gidebileceğini, bu uygulamanın geçmiş dönemlerde yapıldığını hatırlatarak, bu adım sonrasında esnaf ve tüccara da ‘fiyatları artırmama’ konusunda çağrı yapılabileceğine değindi.
KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi Prof Dr Mustafa Besim, dövizdeki artışın Kıbrıs’ın kuzeyine yansımasının çok yüksek olduğunu vurgulayarak,  TL’nin değer kaybetmesinin Türkiye’ye de olumsuz yansıdığını ancak orada derin ve geniş bir piyasanın bulunduğunu ifade etti.
Öte yandan KTTO Genel Sekreteri Aysun Önet İleri, döviz kurlarında zaman zaman yaşanan artışın özellikle son günlerde ciddi anlamda tedirginlik yarattığını dile getirdi.
İleri, ülkede nakit akım darlığı olduğunu, bu durumun ‘kronik’ hal aldığını ifade etti.

STERLİN 5 TL’YE DAYANDI!... KKTC Merkez Bankası resmi verilere göre; Sterlin, dün neredeyse 5 TL’ye ulaştı, günü 4.94 TL’den kapattı. Dolar 3.74 TL,  Euro ise 4.40 TL’den işlem gördü

DÖVİZ KURLARI NEYDİ, NE OLDU?

26 günde 17-20 KURUŞ ARTIŞ!...

KKTC Merkez Bankası resmi verileri, dövizdeki YÜKSELİŞİ de ortaya koydu.
Yılbaşından itibaren dalgalı seyreden dövizde Ekim’den itibaren ortalama 17 İLA 20 KURUŞLUK artış yaşanması dikkat çekti.
1 Ekim’de 4.77 TL’den işlem gören Sterlin, neredeyse 5 TL’ye ulaştı dün günü 4.94 TL’den kapattı, 26 günde 0.17’lik kuruş yaşandı.
Dolar da da durum değişmedi. Ekim başında 3.56 TL olan dolar, dün 3.74 TL’den işlem gördü. Bir ay bile tamamlanmadan 0.18 TL’lik yükseliş dikkat çekti.
En fazla artış Euro’da görüldü. 1 Ekim’de kayıtlara 4.20 TL olan Euro, dün günü 4.40 TL’den kapattı. 26 günde 0.20 TL’lik artış ürküttü.

TL’de 10 ayda %5.94 - %18 DEĞER KAYBI!

10 aylık resmi verilere göre, Türk Lirası %5.94 ila %18 arasında DEĞER kaybetti.
Döviz kurları arasındaki REKOR artış ise Euro’da görüldü. Ocak ile Ekim arasındaki dönemde Euro %18 oranında arttı.
1 Ocak’ta 3.53 TL olarak belirlenen Dolar, dün 3.74 TL’den işlem gördü, 10 aylık dönemde dolarda %5.94’lük artış yaşandı.
Euro ve Sterlin’deki sırasıyla %18 ila %13 oranında artış yaşandı.
Ocak başında 3.72 TL’den işlem gören Euro, dün günü 4.40 TL’den kapattı.
Sterlin ise yılın ilk gününde 4.34 TL olmasına rağmen, 10 ayda neredeyse 5 TL’ye ulaştı, 4.94 TL’ye yükseldi.

UZMANLAR NE DÜŞÜNÜYOR?

Maliye Bakanlığı, Eski Bakanlık Müdürü Erkan Okandan:
Vergilerde belli dönem için SABİTLEME yapılabilir

Maliye Bakanlığı, Eski Bakanlık Müdürü Erkan Okandan, döviz kurlarında yaşanan artışın ‘sürpriz’ olmadığını söyledi, yaşanan hareketliliği Türkiye’nin içerisinde bulunduğu siyasi ortama bağladı.

Kıbrıs’ın kuzeyinin ithalat ağırlıklı ülke olması nedeniyle limanlarda kamu maliyesinin ciddi geliri olduğunu ifade eden Okandan, dövizin her arttığı ortamda bu rakamın arttığını belirtti.

Okandan, Hükümet’in belli dönem limanlar üzerinden alınan vergilerde kur sabitlemesine gidebileceğini, bu uygulamanın geçmiş dönemlerde yapıldığını hatırlatarak, bu adım sonrasında esnaf ve tüccara da ‘fiyatları artırmama’ konusunda çağrı yapılabileceğine değindi.

“Yabancılar tedirgin…”

Alman bankalarının Türkiye menşeli bankalara kredi vermeme durumu olduğunu anımsatan Okandan, diğer AB ülkelerine göre Türkiye’nin devlet borcunun az olmakla birlikte iç piyasadaki kredileri karşılamak için yabancı ülkelerden kredi aldıklarını söyledi.

Okandan, bankaların bu kredileri sürekli yenilemek zorunda olduklarını, her yenilediklerinde de Türkiye’nin siyasi ve ekonomik bulunduğu coğrafyadaki gelişmeler, Suriye, Irak, Amerika ve Almanya ile yaşadıklarının yabancıları tedirgin ettiklerini ifade etti. 

“Türkiye neredeyse savaş halinde”

Borsada ciddi miktarda yabancı hisse bulunduğunu da söyleyen Okandan, “Borsaya yatırım yapan yabancılar, döviz belli miktara geldiğinde yatırım yapıp, belli miktara geldiğinde hisselerini satıp, TL almıyor, dövize yöneliyor. Böylelikle de döviz yükseliyor” şeklinde konuştu.

Okandan, Türkiye’nin ciddi bir süreçten geçtiğini, neredeyse savaş halinde olduğunu dile getirerek,  ülkedeki bütçe açığının ilk kez yüzde 1’den yüzde 2’lere yükseldiğini, bu durumun finanse edilmesi için de birçok kaleme ek vergilerin konulduğunu dile getirdi.                                                                                                                                                              

“Birçok ürüne zam gelecek”

Okandan, dövizdeki artışın Kıbrıs’ın kuzeyine de yansımasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi.
İthalat ağırlıklı ekonomi nedeniyle dövizdeki artışın her türlü mal ve hizmete çarpan etkisi yapacağını ifade eden Okandan, birçok ürüne de zam geleceğini kaydetti.
Okandan, “Vatandaşın aldığı ücret TL, dövizdeki artış ciddi anlamda olumsuz etkileyecek” şeklinde konuşarak, TL’deki kredi faizlerinin yüksek olması nedeniyle vatandaşların dövizle borçlanmayı tercih ettiğini söyledi.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası(KTTO) Genel Sekreteri Aysun Önet İleri
Yabancı para priminde borçlananların borcu fazlalaşıyor

KTTO Genel Sekreteri Aysun Önet İleri, döviz kurlarında zaman zaman yaşanan artışın özellikle son günlerde ciddi anlamda tedirginlik yarattığını dile getirdi.
İleri, ülkede nakit akım darlığı olduğunu, bu durumun ‘kronik’ hal aldığını ifade etti.
TC Merkez Bankası’nın dünkü toplantısında faiz oranlarında değişikliğe gitmediğini aktaran İleri, söz konusu karar ile döviz kurlarının bir müddet daha bu seyirde gideceğinin görüldüğünü söyledi.
İleri, dövizdeki artış nedeniyle elinde yabancı para priminde TL karşılığı bulunanların karlı durumunda göründüğünü, diğer taraftan da yabancı para biriminden borçlanan kişilerin ise borçlarının daha da fazlalaştığını belirtti.

“Bir süre tüketim anlamında olumsuzluğa neden olacak”

TL’nin değer kaybetmesinin kişi ve kurumlar arasında olduğu gibi makro etkilerinin de olduğunu ifade eden İleri, bu durumun enflasyon oranları, hayat pahalılığı ve fiyatlar üzerine de yansıdığını kaydetti.
İleri, enflasyondaki artışın hem üretim hem de tüketime olan etkilerinin ekonomik canlanma ve durgunluğu da belirlediğini dile getirdi.
Kıbrıs’ın kuzeyindeki ekonominin ithalata bağımlı olduğunu belirten İleri, dövizdeki yükselişin bir süre daha bu şekilde devam etmesinin tüketim anlamında da, kişilerin harcaması, piyasaya düşen para miktarında da olumsuzluğa neden olabileceğini ifade etti.

KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi Prof Dr Mustafa Besim:
“Kıbrıs’ın kuzeyine yansıması çok yüksek”

KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulu Üyesi, DAÜ Öğretim Üyesi Prof Dr Mustafa Besim, dövizdeki artışın Kıbrıs’ın kuzeyine yansımasının çok yüksek olduğunu vurgulayarak,  TL’nin değer kaybetmesinin Türkiye’ye de olumsuz yansıdığını ancak orada derin ve geniş bir piyasanın bulunduğunu ifade etti.
“İthalata bağımlı bir ekonomiyiz, yerli üretimimiz sınırlı. Bu durum dövize ihtiyacımız olduğunu gösteriyor” diyen Besim, “Enflasyon yüzde 15-16’ya dayandı. Dövize doğru kayış artıyor. TL’deki istikrarsızlık olumsuz etkiliyor” şeklinde konuştu.

“TC’de hükümet ve Merkez Bankası arasında ikilem yaşanıyor”

Besim, faizlerin nasıl belirleneceğine yönelik TC Hükümeti ile TC Merkez Bankası arasında ‘ikilem’ yaşandığını ifade ederek, Türkiye ekonomisinin gerek enflasyon, gerek bütçe göstergeleri anlamında iyiye gitmediğini belirtti.
Amerika Merkez Bankası’nın faizleri yükseltme kararı olduğunu, buna karşılık gelişmekte olan ülkelerin faiz artırımı beklendiğini dile getiren Besim, Türkiye’deki hükümetin bu yönde duruşu, olmadığını, Merkez Bankası’nın da bu adımı farklı yöntemlerle yapmaya çalıştığını söyledi.

“Amerika-TC arasındaki siyasi gelişmeler kötü, kurlar hep yukarıya çıkıyor”

Besim, Türkiye’de bir haftadır olumsuz gelişmeler yaşandığını, Amerika’nın yasaya aykırı olmasına rağmen İran’a para transferi ve işlemler yaptıkları iddiasıyla 6 bankaya ceza kesme durumu olduğunu dile getiren Besim, bu konuyla ilgili tartışmalar yaşandığını belirtti.
Amerika ile Türkiye arasındaki siyasi gelişmelerin de iyi boyutta olmadığına dikkat çeken Besim, söz konusu durum nedeniyle de kurların hep yukarıya çıktığını kaydetti.

TC Merkez Bankası ‘faize’ dokunmadı

Merkez Bankası'nın (TCMB) Para Politikası Kurulu, dün faiz kararını açıkladı. Merkez Bankası beklentiler doğrultusunda faizlerde değişikliğe gitmediklerini duyurdu.

TCMB kararı sonrası Dolar/TL 3.77'den 3.7824'e yükseldi.

Dolar 3,77 seviyesinde sabitledi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ekim ayı toplantısında beklendiği gibi faizlerde değişikliğe gitmedi.

Politika faizi yüzde 8, faiz koridorunun alt bandı olan gecelik borç alma faizi yüzde 7.25, koridorun üst bandı olan gecelik borç verme faizi yüzde 9.25 ve geç likidite penceresi (GLP) faizi de yüzde 12.25 seviyesinde kaldı.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası,  (TCMB) Ekim ayı PPK toplantısında, politika faizi yüzde 8, faiz koridorunun alt bandı olan gecelik borç alma faizi yüzde 7.25, koridorun üst bandı olan gecelik borç verme faizi yüzde 9.25 ve geç likidite penceresi (GLP) faizi de yüzde 12.25 seviyesinde kaldı.