TAPU TİPİ
Kıbrıslı “koçan” der…
Ya da “koçani”.
Ortak bir sözcük bu…
Tapu anlamında…
Bilmeyen de kalmadı şimdiki zamanda…
Adanın kuzeyinde “tipi” de vardır tapunun.
Her coğrafyada olmaz…
Bu bize özgüdür, bize mahsus!
İşte şimdi o “tip” gizleniyor.
Daha doğrusu, gizlemeye mecbur kalıyorlar.
Devekuşu misali… Başını kuma gömünce kıçı görünmüyor sanıyor bazıları!
***
Bir malı piyasa değerinin çok altında alıyorsanız, risk de dâhilidir fiyata.
Ya kullanılmıştır, ikinci eldir…
Ya kusurludur…
Ya da daha beteri: Yasal değildir, ihtilaflıdır, çalıntıdır.
Kıbrıs’ın kuzeyinde özellikle yabancı yatırımcılar neden emlağa koşar, durur?
Çünkü “hesaplı”dır.
Ortak sırrımız: Rum malıdır!
İhtilaflıdır mülkiyet, sorunludur, yasal sahibinin bilgisi ve onayı dışında alınır, satılır.
Tapu değil, sadece bir kâğıttır bazen…
İşte bu yüzden “Türk malı” ile “Rum malı” arasında bu kadar derin bir fark vardır.
Bu fark etik bir sorumluluktur aynı zamanda.
Eğer siz, yönetenler olarak, bu farkı saklıyorsanız, alıcıya bu riski söylemiyorsanız…
Açıkça ahlaki bir suç işliyorsunuz demektir.
***
Emlak platformları önceleri “Tapu Tipi” diye bir kriter yayınlardı.
Şimdi kaldırdı.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin yasal kovuşturmaları sonrası herkes kendini korumaya aldı.
Tapu tipi önceleri basitti:
Türk Malı, Rum Malı.
Sonrasında "Türk Malı" seçeneği korundu, “Rum Malı” yerine daha “şirin” tanımlar yapıldı.
“Eşdeğer…"
“Tahsis…”
“Şehit çocuğu…”
“Mücahit puanı...”
Bunların tümü de aslında ilgili mülkiyetin “Rum Malı” olduğu anlamına geliyordu.
Herkes de biliyordu.
Tümü “74 düzeni” tarafından yaratılan tanımlardı.
Şimdi “Tapu Tipi” yazmıyor.
Hiç yazmıyor!
***
Ülkenin önemli emlak platformlarının yöneticileriyle konuştum.
Dedikleri şu:
“Tapu tipi yazmak, ileride aleyhimize kanıt olarak kullanılabilir. Üstelik yazılanların çoğu da doğru tanım değildi.”
Ne oldu şimdi?
En çok bu soruluyor:
“Ne malı?”
Ödeme planı, inşaat kalitesi, şirket güvenirliği, bunlar ikinci planda artık.
Alıcının ilk sorusu değişmiyor:
“Türk malı mı, Rum malı mı?”
Ya satışlar?
Ciddi bir duraksama var.
Özellikle Rum malı projelerde sert bir düşüş yaşanıyor.
Bazı acenteler bu ilanları tamamen kaldırdı ya da pasife aldı.
Piyasa neredeyse durdu.
Ama anlamıyorlar hâlâ…
Ya da anlamak işlerine gelmiyor.
Böyle sürdürülemez!
Gerçekler gömülse de, tapular kadar ağırdır.