Yasal prosedüre göre YSK önce yarın mesai bitimine kadar kabul edeceği itirazlarla ilgili EN GEÇ 15 GÜN içerisinde kararını verecek, bunu ardından Milletvekillerini Resmi GAZETE’de duyuracak…

Milletvekillerine ilişkin duyurunun Resmi Gazete’de yayınlanmasından sonraki 10. gün Meclis toplanacak, milletvekilleri ant içerek göreve başlayacak. Cumhurbaşkanı, bu yemininin ardından hükümeti kurma görevini, güvenoyu alabilecek bir grup başkanına veya milletvekiline verecek…

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

• Seçim sonuçlarına itirazlar, 12 Ocak Cuma günü saat 17.00’ye kadar yapılabilecek.
• Yüksek Seçim Kurulu itirazlarla ilgili kararını en geç 15 gün içerisinde verecek.
• Kurul kararı sonrasında Resmi Gazete ile milletvekilleri duyurulacak
• Bu duyurunun yayınlanmasından sonraki 10. gün Meclis toplanacak, milletvekilleri ant içerek göreve başlayacak.
• Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, hükümeti kurma görevini, güvenoyu alabilecek bir grup başkanına veya milletvekiline verecek.
• Hükümetin en geç on beş gün içinde kurulması, aksi halde  görevin iade edilmesi gerekiyor
• 15 gün içerisinde yeni Bakanlar Kurulu oluşturulursa, gerekli atama Cumhurbaşkanı tarafından yapılacak.
• Akabinde, Bakanlar Kurulu listesi, Meclis’e sunulacak. Hükümet Programı, atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde Meclis’te okunacak.
• Programın Cumhuriyet Meclisi’nde okunmasından sonra güvenoyuna başvurulacak.
• Güvenoyu için görüşmeler, programın okunmasından iki tam gün geçtikten sonra başlayacak ve görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra oylama yapılacak.
• Anayasa’nın 106. maddesi kapsamında altmış günlük süre içinde Meclis çoğunluğuna dayalı bir Bakanlar Kurulu atanamazsa, Cumhurbaşkanı Akıncı,  seçimlerinin yenilenmesine karar verebilecek.

Ayşe GÜLER

Yüksek Seçim Kurulu’nun 7 Ocak Milletvekilliği seçimine yönelik resmi sonuçları açıklaması ile gözler yeni sürece çevrildi.

Kamuoyunda bir yanda olası koalisyon modellerine yönelik tartışmalar sürerken, bir yandan da yasal prosedürün nasıl işleyeceği merak uyandırıyor.

Seçim ve Halk Oylaması Yasası’ndaki düzenleme sonrası resmi sonuçlar 2 günün ardından açıklanırken, seçim sonuçlarına itirazlar 12 Ocak Cuma günü saat 17.00’de sona erecek.

Yüksek Seçim Kurulu itirazları değerlendirerek, en geç 15 gün içerisinde karara bağlayacak.

Kurul kararı sonrasında Resmi Gazete ile ikinci bir bildiri yayınlayarak, ilçeler itibariyle, seçilenlerin isim ve soy isimlerini duyuracak.

Resmi Gazete'deki duyurunun yayınlanmasından sonraki 10. gün Meclis toplanacak, milletvekilleri and içerek göreve başlayacak.

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı Anayasa’ya göre hükümeti kurma görevini, güvenoyu alabilecek bir grup başkanına veya milletvekiline verecek.

Yasaya göre Akıncı’nın bu görevi ‘en çok oy alan’, ya da seçimlerde ‘birinci gelen’ partiye verme zorunluluğu bulunmuyor.

Bakanlar Kurulunu kurma görevi alan her milletvekili, bu görevini en geç on beş gün içinde tamamlamak, aksi halde  görevi geri vermekle yükümlü…

15 gün içerisinde yeni Bakanlar Kurulu oluşturulması halinde, gerekli atama Cumhurbaşkanı Akıncı tarafından yapılacak.

Akabinde, Bakanlar Kurulu listesi, Meclis’e sunulacak. Hükümet Programı atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde Meclis’te okunacak.

Programın Cumhuriyet Meclisi’nde okunmasından sonra güvenoyuna başvurulacak.

Güvenoyu için görüşmeler, programın okunmasından iki tam gün geçtikten sonra başlayacak ve görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra oylama yapılacak.

Güvenoyu alan Bakanlar Kurulu’na karşı, güven oylamasından sonra üç ay geçmedikçe güvensizlik önergesi verilemeyecek.

Anayasa’nın 106. maddesi kapsamında altmış günlük süre içinde Cumhuriyet Meclisi çoğunluğuna dayalı bir Bakanlar Kurulu atanmasına olanak bulunmazsa, Cumhurbaşkanı Akıncı,  seçimlerinin yenilenmesine karar verebilecek.

Öte yandan YENİDÜZEN’e konuşan Eski Ombudsman, CTP eski milletvekili Feridun Önsav, Cumhurbaşkanı tarafından hükümet kurma görevini  ‘birinci gelen’ veya ‘en çok oy alan’ siyasi partiye verme zorunluluğu bulunmadığını kaydetti.

Önsav, yasaya göre bu görevin güvenoyu alabilecek bir grup başkanı veya milletvekiline verebileceğini ifade etti.

YASAL SÜREÇ NEYE İŞARET EDİYOR?

İtirazlar değerlendirilecek, kesin karar en geç 15 günde açıklanacak

Seçim sonuçlarına itirazlar, 12 Ocak Cuma günü saat 17.00’ye kadar yapılabilecek.

Yüksek Seçim Kurulu yapılan itiraz ve ihbarları, kendisine verildiği tarihten başlayarak en geç on beş gün içinde karara bağlayacak.

Kurulun kararı ile ilgili aleyhine hiç bir merciye ve yasa yola başvurulamayacak.

Milletvekillerinin göreve başlaması:

Resmi Gazete’de yayınlanmasından sonraki 10. gün…

Seçim ve Halk Oylaması Yasası’nın 146. maddesi ‘milletvekillerinin göreve başlamasını’ düzenliyor.

Bu madde kapsamında; Cumhuriyeti  Meclisi’nin milletvekilliği genel seçimlerinden sonra, seçimi kazanan milletvekillerinin Resmi Gazete'de yayınlanmasından sonraki onuncu gün toplanması gerekiyor.

Milletvekilleri bu toplantıda and içerek göreve başlayacak.

İlk toplantıya katılmayan milletvekilleri, katıldıkları ilk Meclis birleşiminde and içmesi gerekiyor.

Aynı kural, ara seçimlerde kazanan milletvekilleri için de uygulanıyor.

Görev, güvenoyu alabilecek bir grup başkanı veya milletvekiline…

15 gün süre ya da görevi iade!...

Anayasa’ya göre; Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın, Bakanlar Kurulunu kurma görevini, güvenoyu alabilecek bir grup başkanına veya milletvekiline vermesi gerekiyor.

Bakanlar Kurulunu kurma görevi alan her milletvekili, bu görevini en geç on beş gün içinde tamamlamak, aksi halde  görevi geri vermekle yükümlü…

 Milletvekili olmayan kişiler arasından da atama yapılabilir…

4. ve 5. fıkra, Bakanlar Kurulu’nda yer alacak bakanlar ile ilgili ayrıntılı bilgi veriyor.

Buna göre; Bakanlar Kurulu’nda görev alacak bakanlar, milletvekili olmayan kişiler arasından da atanabiliyor.

Milletvekili olmamasına rağmen Bakanlar Kurulu’na atanan kişilerin de yasaya göre;  milletvekili seçilme niteliklerine sahip olması gerekiyor.

Bununla birlikte Bakanlar Kurulu’na Cumhuriyet Meclisi dışından girmiş olan bakanların yasama dokunulmazlığından aynen yararlanırken, Meclis’te oy kullanamıyor.

Cumhurbaşkanı atamasına kadar eski Bakanlar Kurulu görevde…

Yasa’nın ilgili maddesinin 6. fıkrasına göre, gerekli prosedür tamamlanıp, Cumhurbaşkanı Akıncı tarafından yeni Bakanlar Kurulu ataması yapılana kadar mevcut Bakanlar Kurulu görevine devam edecek.

Atanma sonrası en geç 1 hafta içinde program okunacak

Anayasa’nın 109. Maddesi ‘Bakanlar Kurulunun Göreve Başlaması ve Sorumluluğu’nun çerçevesini çiziyor.

Yasaya göre; Cumhurbaşkanı tarafından atanan Bakanlar Kurulunun listesi, tam olarak,  Cumhuriyet Meclisi’ne sunulması,  Bakanlar Kurulu’nun programının da atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde, Başbakan veya bir bakan tarafından, Cumhuriyet Meclisi’nde okunması gerekiyor.               

Önce program, sonra güvenoyu…

Programın Cumhuriyet Meclisi’nde okunmasından sonra güvenoyuna başvurulur.

 Güvenoyu için görüşmeler programın okunmasından iki tam gün geçtikten sonra başlar ve görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra oylama yapılır. 

Güvenoyu alan Bakanlar Kurulu’na karşı, güven oylamasından sonra üç ay geçmedikçe güvensizlik önergesi verilemez.

Cumhuriyet Meclisi’nin yenilenmesi:

Altmış günlük süre içinde

Anayasa’nın 88. maddesi, Cumhuriyet Meclisi Seçimlerinin Yenilenmesi ile ilgili çerçeveyi de çiziyor.

Bu konuyla ilgili 2 seçenek bulunuyor.

İlgili maddenin birinci fıkrası, Cumhuriyet Meclisi’nin kendi seçiminin yenilenmesine, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile yani 26 vekilin onayı ile karar verebileceğine işaret ediyor.

Öte yandan Cumhurbaşkanı Akıncı, Anayasa’nın 106. maddesinin (2). fıkrası kurallarına uygun olarak, altmış günlük süre içinde Cumhuriyet Meclisi çoğunluğuna dayalı bir Bakanlar Kurulunun atanmasına olanak bulunmaması halinde, Cumhuriyet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar verebilir.

Cumhurbaşkanı Akıncı,  Cumhuriyet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermeden önce, gerekli gördüğü takdirde, halkoylamasına da başvurabilir.

Yasada, “Cumhurbaşkanı, seçimlerin yenilenmesini veya halkoylamasına başvurulmasını kararlaştırırken, Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Meclisinde grubu bulunan siyasal parti başkanlarının görüşlerini alır” deniliyor.

Eski Ombudsman, CTP eski milletvekili Feridun Önsav:

Hükümet kurma görevini ‘en çok oy alan’ partiye verme zorunluluğu yok

Eski Ombudsman, CTP eski milletvekili Feridun Önsav, Cumhurbaşkanı tarafından hükümet kurma görevini  ‘birinci gelen’ veya ‘en çok oy alan’ siyasi partiye verme zorunluluğu bulunmadığını kaydetti.

Önsav, yasaya göre bu görevin güvenoyu alabilecek bir grup başkanı veya milletvekiline verebileceğini ifade etti.

Görevi alan kişinin Bakanlar Kurulu listesini 15 gün içerisinde Cumhurbaşkanı’na sunması gerektiğini söyleyen Önsav,  aksi halde görevi iade etmesi gerektiğini dile getirdi.

Önsav, hükümet kuruluna kadar bu durumun devam ettiğini,

“Başbakan dışında diğerlerinin vekil olma zorunluluğu yok”

Yasal prosedüre göre hükümet kurma görevini alan kişinin Bakanlar Kurulu listesini 15 gün içerisinde Cumhurbaşkanı’na  sunması halinde, söz konusu bakanların atandığını  ifade eden Önsav, Başbakanın kendisi dışında diğer Bakanlar Kurulu üyelerinin milletvekili olma zorunluluğunun da bulunmadığını belirtti.

Önsav, ancak bu kişilerde aranan tek şartın ‘milletvekili seçilebilme niteliğine’ sahip olması olduğunu da söyledi.

“Tekrar düşürmek için 26 ve üzerine ihtiyaç var”

Bu doğrultuda Cumhurbaşkanı tarafından atanan Bakanlar Kurulu listesinin, Meclis’e sunulduğunu belirten Önsav, yasal süreçle ilgili şöyle konuştu: Bakanlar Kurulu programı, atanma tarihinden bir hafta sonra Meclis’e sunulur. İki gün sonra Meclis’te görüşme başlar. Görüşmenin tamamlanmasının 1 tam gün sonrasında güvenoyuna başvurulur. Güven oyu oylaması içerde olanların yarısının bir fazlasıdır, yani 26’dır…

Tekrar düşürmek için 26 ve üzerine ihtiyaç vardır.

Seçim ve Halk Oylaması’nın 12. maddesine göre Cumhurbaşkanı’nın ‘yenilenme’ kararı vermesi halinde, bu kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı gün seçimin başlangıç günü sayılır ve 60 gün sonra seçime gidilir.  

“Meclis ve Cumhurbaşkanı da ‘Meclisin yenilenmesine’ karar verebilir…”

Anayasa’nın 88. maddesine göre; Cumhuriyet Meclisi’nin salt çoğunluk ile Meclis’in yenilenmesine karar verebileceğine işaret eden Önsav, bunun dışında Cumhurbaşkanı’nın da 60 günlük süre içinde Bakanlar Kurulu’nun atanmasına olanak bulunmaması halinde Meclis’in yenilenmesine karar verme yetkisi olduğunu da kaydetti.