Son 1 yılda Türk Lirası %68 değer kaybederken;

• Damacana su fiyatında %140 artış
• Et fiyatlarında %100 artış
• Ekmek fiyatlarında %87 artış
• Yumurta fiyatlarında %81 artış
• Tüp gaz fiyatlarında %56 artış

Serap ŞAHİN

“Ekonomi, olması gerektiğinden çok daha iyi yönetiliyor” diyen Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu’nu, rakamlar yalanladı; Türk Lirası, 1 yılda yüzde 68 oranında değer kaybetmesine karşın, temel tüketim maddelerindeki zamlar yüzde 140’a dayandı, kontrolsüz piyasa “çok iyi yönetim” ifadesinin altını boşalttı…

Ekonomideki daralma, KTAMS’ın ortaya koyduğu ‘açlık sınırı’ verilerinde de görüldü. Nisan 2022’de 7 bin 939 TL olan açlık sınırı, 2023’de 13 bin 247 TL, günümüzde ise yüzde 78,48 oranında yükselerek 23 bin 644 TL’ye ulaştı.

Verilere göre 1 yılda en fazla artış, damacana su fiyatlarında yaşandı.

Nisan 2022’de18 TL’den satışa sunulan damacana suyun fiyatı, 2023’de 25 TL, 2024’de ise yüzde 140 artışla 60 TL’ye çıktı.

Bunun yanında et fiyatlarında da ciddi artışlar meydana geldi, 2022 yılında 150 TL olan dana etinin kilosu 2023’de 300 TL günümüzde ise yüzde 100 artışla 600 TL’ye yükseldi.

Ekmek, süt, yumurta gibi bir mutfağın vazgeçilmez ürünlerinde yüzde 37 ile yüzde 87 arasında artış görüldü.

Akaryakıt fiyatları da yerinde durmadı 1 yılda yüzde 88,20 oranında artış gerçekleşti.

Pahalılık, tüp gaz fiyatlarına da yansıdı.

10 kiloluk ev tipi tüp gazın fiyatı 2022 yılında 230 TL, 2023’de 285 TL iken 2024 yılına gelindiğinde yüzde 56,14 oranında artışla 445 TL’ye yükseldi.

Damacana su fiyatında yüzde 140 artış

Pahalılık, yaşamın devamlılığı için gerekli, ‘su’ fiyatlarına da yansıdı. Verilere göre en yüksek artış damacana suda görüldü, 1 yılda yüzde 140 artış gerçekleşti.

19 lt damacana su fiyatları 2022 yılında 18 TL, 2023 yılında 25 TL iken 2024 yılında 60 TL’ye çıktı. Damacana su fiyatında yüzde 140 artış görüldü.

Et fiyatlarında yüzde 100 artış

Kayıtlara göre 1 yılda et fiyatlarına yüzde 100 zam geldi.

Nisan 2022’de kilosu 150 TL’den satışa sunulan dana etinin fiyatı, 2023 yılında 300 TL, 2024 yılında ise 600 TL’ye yükseldi, dana etinin kilo fiyatında yüzde 100 artış gerçekleşti.

Öte yandan tavuk fiyatları da yerinde durmadı. 2022 yılında 43,48 TL olan tavuğun kilosu 2023’de 60 TL,  günümüzde ise yüzde 77 artışla 106,26 TL’ye yükseldi.

Ekmek yüzde 87,50, yumurta yüzde 81,36 arttı

Fiyat artışlarında özellikle temel tüketim maddelerindeki yükseliş dikkat çekti.

Et fiyatlarının yanı sıra ekmek, süt, yumurta gibi temek tüketim ürünlerinde yüzde 37,73 ile yüzde 87,50 arasında artış görüldü.

2022 Nisan ayında 6 TL’den raflarda satılan somun ekmek fiyatı 2023’de 8 TL’ye 2024 yılında ise 15 TL’ye çıktı, bu üründeki artış yüzde 87,50 olarak kayıtlara geçti.

2022 yılında 1 litre süt fiyatı 18.75 TL’den 2023’de 26,5 TL’ye günümüzde ise 36,50 TL’ye çıktı. Süt fiyatları 37,73 oranında tırmandı.

2022 Nisan’da 14 TL’den satışa sunulan 6’lı yumurta fiyatı 2023’de yüzde 57.14 2024’de ise yüzde 81,36 zamlanarak 39,90 TL’ye ulaştı.

Açlık sınırında yüzde 78,48 oranında artış

Fiyatlarda yaşanan artış, alım gücünü günden güne eritti.

Ekonomideki daralma, KTAMS’ın ortaya koyduğu ‘açlık sınırı’ verilerinde de ortaya kondu.

Nisan 2022’de 7 bin 939 TL olan açlık sınırı, 2023’de 13 bin 247 TL iken 2024 yılında yüzde 78,48 oranında artarak 23 bin 644 TL’ye çıktı.

Tüp gaz fiyatı 285 TL’den 445 TL’ye çıktı

10 kg tüp gaz satış fiyatı da yüzde 56,14 oranında yükseldi. Nisan 2022’de 230 TL’den satılan tüp gazın fiyatı Nisan 2023’de 285 TL, Nisan 2024’de ise 445 TL’ye çıktı.

Türk Lirası 1 yılda %68 değer kaybetti

Türk Lirası’nın yaşadığı değer kaybı, tüketim malzemelerine fiyat artışı olarak yansıdı.

1 yılda Türk Lirası, Euro karşısında yüzde 68.04, Dolar yüzde 68.33, Sterlin ise yüzde 62,68 değer kaybetti.

2022 Nisan’da 15.80 TL olan Euro, 2023’de 21.28 TL iken günümüzde 35,76 TL ’ye yükseldi. Sterlin 2022’de 19.08 TL, 2023’de 25,03 TL 2024’de ise 40,72’ye,

Dolar ise 2022 yılında 14.64 TL, 2023’de 19.39 TL, 2024’de ise 32.64 TL’ye ulaştı.

Gram altında da ciddi yükselme görüldü. 2022 yılında 931.40 TL olan gram altın 2023 yılında bin 248 TL, 2024’de ise 2 bin 609 TL’ye çıktı. Gram altında 1 yılda yüzde 108,92 oranında artış gerçekleşti.

Amcaoğlu ne demişti?

Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, “ülkede ekonominin kötü yönetildiği” eleştirilerini yanıtladı ve “Küresel ekonomik sıkıntılara rağmen KKTC’de ekonomi yönetimi, iddia edildiği gibi kötü değildir. KKTC ekonomisi olması gerekenden çok daha iyi yönetilmektedir” dedi.