Yeni Yurttaşlık Yasa Tasarısı,  gelişigüzel ‘yurttaşlık dağıtma’nın önüne geçecek düzenlemeler içeriyor. ‘Bakanlık onayı ile’ açık ve geniş ‘yurttaşlık verme’ yetkisi ortadan kalkıyor… ‘Yurttaşlığa başvurma’ ve ‘yurttaşlık hakkı’ açık ve kesin kurallarla düzenleniyor… Bakanlar Kurulu artık sadece 'yatırımcılara' yurttaşlık verebilecek.

Meltem SONAY

Her dönem tartışılan konuların başında gelen ‘Yurttaşlık’la ilgili yeni yasa tasarısı hazır.
İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanlığı, Yurttaşlık’la ilgili yeni ve kesin düzenlemeler içeren Yurttaşlık Yasa Tasarısı çalışmalarını tamamladı, tasarıyı hükümet ortaklarıyla paylaştı. Tasarı, önce Bakanlar Kurulu’na, onaylanmasının ardındansa Cumhuriyet Meclisi’ne gidecek.
“İnsanların artık siyasetçilerin kapısına gitmeyeceği bir sistem yaratmak amacındayız” diyen İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanı Teberrüken Uluçay, tasarının yasallaşmasıyla, var olan birçok sorunun ortadan kalkacağını da ifade etti.

Bakanların ‘İki dudak arasından’ değil, ‘Koşullardan’ YURTTAŞ!

Yeni Yasa Tasarısı, ‘yurttaşlık dağıtma’ya imkan tanımayacak düzenlemeler içeriyor.
Tasarı’ya göre, ‘Bakanlık onayı ile’, ‘Bakanlar Kurulu Kararı’ ile açık ve geniş ‘Yurttaşlık verme’ yetkisi ortadan kalkıyor.
‘Yurttaşlığa başvurma’ ve ‘yurttaşlık hakkı’ açık ve kesin kurallarla düzenleniyor.

“Seçimlik istismar edilmesin diye bekledik”

6 aylık bir çalışmanın ürünü olan Yasa Tasarısı’nın, birçok unsura açıklık getirdiğine işaret eden İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanı Teberrüken Uluçay, tasarının seçim yasakları öncesinde hazır olduğunu ancak yerel seçim döneminde, ‘seçimlik istismar edilmesin’ düşüncesiyle gün ışığına çıkarmadıklarını belirtti.
Tasarıyı öncelikli olarak hükümet ortakları Demokrat Parti Ulusal Güçler ile paylaştıklarını ifade eden Bakan Uluçay, daha sonra da Meclis’te temsil edilen diğer partilerle paylaşıp Bakanlar Kurulu’na götürmeyi hedeflediklerini kaydetti.

“İnsanların artık siyasetçilerin kapısına gitmeyeceği bir sistem…”

Yurttaşlık Yasa Tasarısı’nın, DP-UG ile istişare edilip hazırlıkların tamamlanmasının ardından Bakanlar Kurulu’na götürüleceğini belirten Bakan Teberrüken Uluçay, “Elbette bu bir süreç alacaktır” şeklinde konuştu.
Yurttaşlık Yasası’nda yapılması öngörülen değişiklikte en temel amacın, insanların artık siyasetçilerin kapısına gitmeyeceği bir sistem yaratmak olduğuna vurgu yapan Bakan Uluçay, yaratılacak yeni sistemle insanların ne zaman, nasıl yurttaş olabileceğinin düzenleneceği, bu süreçte de beyaz kimlik kullanma hakkının olacağı bir düzen yaratma hedefini belirtti.
Yasa Tasarısı’nın getireceği düzenlemenin insanların birçok ihtiyacına cevap vereceğini belirten Uluçay, bugün yaşanan sorunların birçoğunun da ortadan kalkacağını vurguladı.

“15,14 ve 13 yıl ardışık çalışma izni olanlar işlem için çağrılıyor”

Evlilikten dolayı yurttaşlık işlemlerinin devam ettiğini belirten Bakan Uluçay, bunun yanı sıra, 19,18, 17, 16 yıl ardışık olarak çalışma iznine sahip olanların da yurttaşlık işlemlerini yapmak üzere çağrıldığını kaydetti.
Şimdi de, 15,14 ve 13 yıl çalışma izni olanların da yurttaşlık işlemleri için çağrılacağını belirten Bakan Uluçay, tasarının da 11 yıl üstünü açmayı öngördüğüne işaret etti, “Tasarıya paralel adımlarımızı atmaya başladık” dedi.

Evlilikten yurttaşlık 1 yıldan 3 yıla!

Yurttaşlık Yasa Tasarısı, KKTC Yurttaşı ile evlenen yabancıların ‘EN AZ 3 YIL’ birlikte yaşamaları halinde, KKTC yurttaşlığına alınmalarını öngörüyor.
Mevcut Yurttaşlık Yasası’na göre, KKTC yurttaşı ile evlenen bir kadın veya erkek 1 yılda yurttaşlık hakkını kazanıyor.

Bakanlar Kurulu değil ‘Cumhuriyet Meclisi Kararı’ ile…

Yeni Yurttaşlık Yasa Tasarısı, KKTC’ye spor, bilim, teknik, siyaset, kültür alanlarında olağanüstü hizmeti geçmiş veya hizmet verebilecek kişilerle, 1974 Harekâtı’na katılanlar ile eş ve çocukları, şehit düşenlerin dul eş ve çocukları ile anne ve babalarının, ‘Cumhuriyet Meclisi Kararı ile’ KKTC yurttaşlığına alınmalarını öngörüyor.

Yatırımcılar ‘Bakanlar Kurulu onayı’ ile…

İçişleri ve Yerel Yönetimler Bakanı Teberrüken Uluçay, tasarının ilgili ve mevcut yasada olmayan maddesi ile büyük yatırımların ve yatırımcıların da önünün açılmasının hedeflendiğini kaydetti.
Kuzey Kıbrıs’ta en az 3 milyon EURO değerinde yatırım yapan veya 3 milyon EURO değerinde bir işletmeyi satın alan ve eğitim veya sağlık alanlarından ilgili bakanlıkların görüşü ve onayı alınarak, en az 100 bin EURO değerinde bir yatırım başlayan yabancılarla, en az 1 milyon EURO değerinde bir işletmeyi satın alan ve 3 yıl boyunca yılda 100 bin EURO vergi veren yabancılar Bakanlar Kurulu Kararı ile yurttaşlığa alınabilecek.

KKTC'de doğup, reşit olana kadar burada yaşayan YURTTAŞ…

Yeni Yurttaşlık Yasa Tasarısı’nda, her yıl Yükse Seçim Kurulu tarafından ülke geneli ile ilgili en son açıklanan seçmen sayısının binde üçü oranında KKTC Yurttaşlığı’na alınması öngörülüyor.
Buna göre; KKTC’de doğan yabancılar, reşit olana kadar burada yaşamaları halinde, yurttaşlığa alınacak. Yasa Tasarısı’na göre bu kategoride olanlar, her yıl yurttaşlığa alınacak kişiler arasında öncelik hakkına da sahip olacak.

5 yıl çalışma veya iş kurma izni ile çalışana BEYAZ KİMLİK

KKTC’de çalışma ve/veya iş kurma izni ile çalışan kişiler, 5 yılın sonunda ‘BEYAZ KİMLİK’ almaları ve 5 yıl da Beyaz Kimlik’le yaşamalarının ardından, yurttaşlığa başvurmaları öngörülüyor.

Ev satın alan, belirli geliri olan yabancılara 5 yıl sonra BEYAZ KİMLİK

KKTC’de ev satın alan ve belirli bir miktarda garantilenmiş geliri olan yabancılar, 5 yıl ikamet izni ile yaşamalarının ardından, BEYAZ KİMLİK alabilecek, 5 yıl da Beyaz Kimlik’le yaşamalarının ardından yurttaşlığa başvurabilecek.

‘En çok ikamet edenden başlayarak’

Yeni Yurttaşlık Yasa Tasarısı’na göre, KKTC’de 5 yıl çalışma izinli veya iş kurma izinli olarak çalışıp veya ev satın alıp 5 yıl burada ikamet izni ile yaşadıktan sonra Beyaz Kimlik Kartı sahibi olanların yurttaşlığa alınmaları, burada ‘en çok ikamet edenden başlayarak’, tamamen adaletli bir şekilde yapılacak, hiç kimsenin ‘takdir yetkisine bırakılmayacak’.

---------------------------------------

‘BEYAZ KİMLİK’ ne sağlayacak?
Ön izin, çalışma izni ve iş kurma izninden muaf…

Yasa Tasarısı’na göre, Beyaz Kimlik sahibi kişiler, ülkeye giriş ve çıkışlarında ‘KKTC Yurttaşı gibi’ işlem görecekler, vize süresi verilmeyecek.
Beyaz Kimlik Kartı sahipleri ön izin, çalışma izni ve iş kurma izni almaktan muaf olacaklar. Sosyal Güvenlik Fonları’na yatırım yapabilecekler, işgücü piyasasında serbest olarak dolaşabilecekler. Çalışma Dairesi’nden işsizlik kaydı yaptırabilecekler.

Çocuklarını okula kaydettirebilecekler, sağlık kurullarından yararlanabilecekler…

Beyaz Kimlik Kartı sahiplerinin eşleri ve 18 yaşından büyük bekar çocukları, ikamet izni alabilecek, isterlerse bu izni ön izinden muaf olarak çalışma iznine çevirebilecekler.

Beyaz Kimlik Kartı sahipleri çocuklarını okula kaydettirebilecekler, dıştan bitirme sınavlarına katılabilecekler. Sağlık kurullarından yararlanabilecekler, araç sürüş ehliyeti alabilecekler.

Geçici Maddeler…

Yeni Yurttaşlık Yasa Tasarısı, geçmişe dönük işlemlere yönelik bazı düzenlemeler içeren ‘Geçici Maddeler’ de içeriyor.

Yasa Tasarısı’ndaki Geçici Madde’ye göre, yasa yürürlüğe girmeden önce Bakanlık Kararı veya Bakanlar Kurulu Kararı ile yurttaşlığa alınan ve işlemleri tamamlanıp ‘Yurttaşlığa Kabul Belgesi’ alanların, yurttaşlığa alınma tarihinde 18 yaşını doldurmamış olan ve ihmal sonucunda 18 yaşını doldurması nedeniyle yurttaşlık kazanamayan çocukları, yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde başvurmaları ve gerekli koşullara haiz olmaları halinde yurttaşlığa alınacaklar.

Bir diğer geçici maddeye göre ise, yasa yürürlüğe girdiği tarihte reşit olan, KKTC’de doğan ve halen burada ikamet eden kişiler, belirlenen koşullara haiz olmaları ve bu yasa yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak 1 yıl içinde Muhaceret Dairesi’ne başvurmaları halinde, yasanın ilgili madde kurallarınca tespit edilecek oran çerçevesinde yurttaşlığa alınabilecek.

--------------------------------------------

KESİNTİSİZ 11 YIL çalışma ve/veya iş kurma iznini dolduranlara YURTTAŞLIK…

Bu yasa yürürlüğe girmeden önce KESİNTİSİZ 11 YIL çalışma ve/veya iş kurma iznini dolduranlar, gerekli koşullara haiz olmaları ve yasa yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde başvurmaları halinde KKTC Yurttaşlığı’na alınabilecekler.

Yasa Tasarısı’na göre, yasa yürürlüğe girmeden önce KKTC’ye en az 10 MİLYON EURO değerinde yatırım yaptığı veya 10 milyon EURO değerinde bir işletmeyi satın aldığı Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı tarafından onaylanan kişiler, gerekli koşulları haiz olmaları halinde Bakanlar Kurulu Kararı ile yurttaş alınabilecekler.