İş Güvenliği Paketi hazır… İş kazalarında ‘hata, kusur ve ihmali’ bulunan işverenlere ağır yaptırımlar

PAKETTEN:

• İş kazalarında hata, kusur ve ihmali bulunanlara verilecek cezaların artırılmasına ilişkin Yasal düzenleme yapılacak
• Tehlikeli işyerlerinin Çalışma Dairesi tarafından kapatılmasına ilişkin prosedür  yazılı kurallara bağlanacak
• Ölümle sonuçlanan iş kazalarının veya 5 günden fazla iş göremezliğe yol açan iş kazalarının meydana geldiği işyerlerinde, takip eden yılda ödenecek iş kazası sigorta primleri arttırılacak
• 2 yıl hiç iş kazası olmayan işyerlerinde üçüncü yıl uygulanacak iş kazası sigorta primleri azaltılacak
• Devlet İhale Sistemine İş Sağlığı ve Güvenliği ile İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlığı dahil edilecek
• İhale Şartnamelerinde firma yeterliliği için “İş Sağlığı ve Güvenliği Sicili değerlendirme kriterlerine eklenecek, kurallara uymayanlara gerekli hak ediş ödenmeyecek
• İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda farkındalık artırılacak
• Sosyal Sigortalar sisteminde, iş kazası primlerini, gerçekleşen iş kazaları ile ilişkilendiren bir sistem oluşturulacak

Ayşe GÜLER

İş kazalarında ‘hata, kusur ve ihmali’ bulunan işverenlere ağır cezalar geliyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, cezaların artırılmasına yönelik yasal düzenleme yapılması ve 
tehlikeli işyerlerinin Çalışma Dairesi tarafından kapatılmasına ilişkin prosedürün yazılı kurallara bağlanmasına yönelik çalışmalara başladı.
İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda 6 maddelik ‘önlemler paketi’ hazırlayan Bakanlık, ceza ve sigorta sistemi ile ilgili çalışmaları tamamlayarak yeni yılda Meclis Genel Kurulu’na sunmayı hedefliyor.

“Cezalar yetersiz”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aziz Gürpınar, şu anda İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası’nda belirlenen kurallara uymayan kişiler hakkında verilecek cezaların yetersiz olduğunu vurguladı.
Özellikle ölümle sonuçlanan iş kazalarının meydana gelmesinde hata, kusur ve ihmali bulunan iş verenler hakkında daha ağır cezaların getirilmesi gerektiğini ifade eden Gürpınar, şu an asgari ücretin 10 katı veya 6 ay hapislik ya da her ikisini birden mahkum edilebildiğini kaydetti.
YENİDÜZEN’e konuşarak, önemli açıklamalarda bulunan Gürpınar, bu yeterli değildir. Ölümle sonuçlanan kaza halinde bunların daha ağır cezaların yasaya girmesi gerekiyor” diye konuşarak, “bunun kararını mahkemeler verecek. Fakat cezaların üst limitlerinin artırılması gerekiyor ki mahkemelerimiz daha ağır cezalar verilsin” dedi.

---------------------------------------------------------------------

“Tehlikeli işyerlerinin kapatılmasına ilişkin prosedür yazılı kurallara bağlanacak”

İlgili Yasa’nın Çalışma Dairesi’ne ‘faaliyeti durdurma ve iş yerini kapatma’ yetkisini vermesine rağmen bu yetkinin uygulanmasına yönelik yazılı prosedürün olmadığını ifade eden Gürpınar, yapılacak çalışmalarla prosedürün yazılı kurallara bağlanacağını açıkladı. 
Gürpınar, şu anda denetlemelerin başladığını, kurallara uymayan işyerlerinin kapatılmasına devam edildiğini belirtti.

“Yeni yılda Meclis’e sunulacak”
Gürpınar, ceza ve sigorta sistemi ile ilgili çalışmaların tamamlanarak yeni yılda Meclis Genel Kurulu’na sunulacağını açıkladı.
İş kazalarının azaltılarak, çalışanlar için daha sağlıklı ve güvenli ortamının yaratılmasının amaçlandığını kaydeden Gürpınar, “iş sağlığı ve güvenliği ek külfet ya da ek iş değildir. Ekonomik faaliyet içerisinde yer alması gereken ayrılmaz bir kusurdur” şeklinde konuştu.

-------------------------------------------------------------------------

“Daha etkin denetim sistemi oluşturulacak”

Gürpınar, 6 maddelik İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemler Paketi’nde daha etkin bir denetim sisteminin oluşturulmasının hedeflendiğini açıkladı.
İş kazalarının ve ölümlü iş kazalarının sıklıkla yaşandığını inşaat sektörüne ‘özel ilgi’ gösterileceğini belirten Gürpınar, sektörün diğer paydaşlarıyla ortak hareket edileceğini kaydetti.
Gürpınar, bu bağlamda belediyelerin yanı sıra Kıbrıs Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği, İnşaat Müteahhitleri Birliği ve İnşaat Taşeronları Birliği ile toplantılar düzenlediklerini söyledi.
Öte yandan yapı denetimlerinin de ilgili belediyelerin elemanları ve İnşaat Mühendisleri Odası ile işbirliği halinde hayata geçirilmesinin önemine değinen Gürpınar, bu konuda daha önce Lefkoşa Türk Belediyesi’nde başlatılan uygulamaların içerisine Çalışma Dairesi müfettişlerinin de dahil edilerek, sürdürüleceğini kaydetti.
Gürpınar, söz konusu çalışmanın diğer belediyelerde de hayata geçeceğini kaydetti.

“Devlet ihale sisteminde risk değerlendirme raporu aranacak”
Bunun yanı sıra devlet ihale sistemine iş sağlığı ve güvenliği unsurlarının dahil edileceğini kaydeden Gürpınar, bu konudaki yazılı prosedürle ilgili İhale Komisyonu ve Maliye Bakanlığı ile teknik görüşmelerin devam ettiğini dile getirdi.
Gürpınar, ihale şartnamelerindeki iş sağlığı ve güvenliğine yönelik kurallara açıklık getirilmesinin hedeflendiğini söyledi.
Yapılacak çalışmalarla ihale şartnamelerine iş sağlığı ve güvenliği uzmanlığının dahil edilmesinin öngörüldüğünden bahseden Gürpınar, bunun yanı sıra devlet ihale sisteminde de risk değerlendirme raporlarının aranması, ilgili inşaatta iş sağlığı ve güvenliği konusunda görevli olacak uzmanların belirtilmesi gerektiğine işaret etti.

“Değerlendirme kriterlerine şirketlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Sicili eklenecek”
Gürpınar, ihalenin sonuçlanıncaya kadar risk değerlendirme raporlarına uyulup uyulmadığının kontrol edileceğini aktardı. 
Öte yandan bu hususları yerine getirmeyen şirketlere gerekli hak edişlerinin verilmeyeceğini dile getiren Gürpınar, kurallara uyulduğu zaman ödemelerin yapılacağını belirtti.
Gürpınar, ihale sistemindeki ‘değerlendirme kriterleri’ içerisine teklif veren şirketlerin “İş Sağlığı ve Güvenliği Sicili”nin ekleneceğini kaydederek sözlerini şöyle tamamladı: “Geçmişte bu alanda iyi bir performans sergileyen şirketler artı puan alacak. Tam tersi olan, iş kazalarının sıklıkla meydana geldiği işletmelerin puanlaması (–) olacak. İhalenin sonuçlandırılmasında işyerinin sicili önemli bir kriter olacak. İşletmeler, iş sağlığı ve güvenliği konusunda daha ileriye taşımak için motivasyon sağlamış olacak. İhale Tüzüğü’nde değişiklik yapılacak”

“İş kazası yaşanan iş yerlerinin ödeyeceği iş kazası sigorta primleri arttırılacak”
Gürpınar, hazırlanan paket sayesinde sosyal sigorta sistemine iş sağlığı ve güvenliği hususlarının ekleneceğini açıklayarak, iş kazası primlerinin, gerçekleşen iş kazaları ile ilişkilendiren bir sistemin oluşturulacağını söyledi.
Bununla birlikte Gürpınar, tehlikeli olarak görülen işletme veya iş kollarında 1 yıl içerisinde ölümle sonuçlanan iş kazalarının meydana gelmesi veya 5 günden fazla iş göremezliğe yol açan en az 3 iş kazasının yaşandığı işyerlerinde takip eden yılda ödenecek ‘iş kazası sigorta primlerinin’ arttırılacağını kaydetti.
Öte yandan 2 yıl üst üste hiç iş kazası olmayan işyerlerinde üçüncü yıl uygulanacak iş kazası sigorta  primlerinin azaltılacağını dile getiren Gürpınar, böylelikle işletmeleri iş sağlığı ve güvenliği yönünde daha tedbirli ve daha iyi performans göstermeye özendirileceğini söyledi.
Gürpınar, şu anda Yasa Tasarısı’nın hazırlandığını, bu kapsamda sigorta prim oranlarını 2 puan artırmayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.

“Farkındalık artırılacak”
Gürpınar, paket kapsamında farkındalığı artırmak adına meslek örgütleri, sendika ve odaların kendi üyelerine yönelik eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılacağını, bu çalışmalara bakanlık tarafından teknik destek verileceğini söyledi.
Okullara yönelik eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının da yapılacağından söz eden Gürpınar,
ilkokullarda iş sağlığı ve güvenliği konulu animasyon gösterilerinin sunulacağını belirtti.
Gürpınar, kamuoyuna yönelik bilinçlendirme çalışmaları yapılacağını dile getirdi.
Bu konuda ilk adımın atıldığını, iş sağlığı ve güvenliği konulu spot yarışması düzenlendiğini hatırlatan Gürpınar, yarışmada başarılı olacak eserlerin televizyon kanallarında gösterileceğini ifade etti.
Bilgilendirici el ilanı, broşür dağıtılarak, afiş hazırlanması adına da çalışmaların devam ettiğini aktaran Gürpınar, bakanlık tarafından İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda her türlü bilgi ve rehberin bulunduğu bir web sayfası hazırlandığını belirtti.

“İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığı yaygınlaştırılacak”
İş sağlığı ve güvenliği uzmanlığının yaygınlaştırılmasının hedeflendiğini dile getiren Gürpınar, şu anda bu konudaki uzman sayısının 76 olduğunu ancak özel sektörüne dönük faaliyet gösteren kişilerin 30 ile 35 arasında değiştiğini dile getirdi.
Gürpınar, bu bağlamda 2015 yılının başında 3 aylık kurs programının hazırlanacağını belirtti.

Fotoğraflar:  Meltem Sonay