YENIDUZEN ADVERTORIAL

Bilgisayarın başına oturup “biraz haber bakıp çıkarım” diye düşünmek, ama kısa sürede sekme çubuğunu doldurmak çoğumuz için çok tanıdık bir durum. Haber siteleri, sosyal medya, e-posta, banka sayfası, YouTube derken tarayıcı bir bakmışsın 20 sekmeye dayanmış oluyor ve sistem zorlanmaya başlıyor. Fare imlecinin takılması, yazdığın harfin ekranda geç belirmesi ya da videoların takılarak oynaması da genellikle bu noktadan sonra kendini göstermeye başlıyor.

Mesela sabah işe başladığını düşün. Bir sekmede Kastamonu haberleri açık, diğer sekmelerde ulusal haber siteleri duruyor, bir yanda canlı yayın, başka bir sekmede web tabanlı e-posta penceresi. Arka planda müzik çalıyor, aynı zamanda ofis sohbet uygulaması çalışıyor. Kağıt üzerinde bu kadar basit işler için bilgisayarın hiç zorlanmaması gerekirken, pratikte sık sık donmalar ve yavaşlamalar yaşanabiliyor.

Bu tabloyu sadece “bilgisayar eskidi” diyerek tamamen donanıma yüklemek çok adil değil. Performansı belirleyen üç temel ayağın dengede olması önemli: Yeterli RAM ve hızlı SSD gibi donanım bileşenleri, Windows 11 ayarlarının performans odaklı yapılandırılması ve tarayıcıyla sekme alışkanlıklarının bu dengeyi desteklemesi gerekiyor.

Sekmeler Neden Bilgisayarı Zorluyor

Güncel tarayıcılar güvenlik ve kararlılık için her sekmeyi ve çoğu uzantıyı ayrı bir süreç gibi çalıştırıyor. Her bir süreç bellek tüketiyor, işlemciden pay istiyor ve arka planda komutlar yürütüyor. Ağır bir haber sitesi ya da sürekli yenilenen bir sosyal medya akışı tek başına yüzlerce megabayt RAM yiyebiliyor. Buna birkaç video sekmesi ve bir de çevrim içi toplantı penceresi eklendiğinde, 20 sekmede tarayıcının tek başına 1,5 ile 2 GB civarında belleği kullanması hiç şaşırtıcı olmuyor.

RAM dolmaya yaklaştığında Windows, daha az kullanılan verileri sayfa dosyası üzerinden diske taşımaya başlıyor. Sistem mekanik disk kullanıyorsa bu işlem gözle görülür takılmalara yol açıyor. SSD’li sistemlerde bu etki daha hafif ama yine de hissedilir durumda. Faredeki ufak takılmalar, sekmeler arası geçişlerin gecikmesi ya da sayfaların bir süre “beyaz ekranda” beklemesi çoğu zaman bu arka plandaki okuma-yazma trafiğinin sonucu.

Buna ek olarak tarayıcı uzantıları, antivirüs yazılımları, bulut depolama istemcileri ve sohbet programları da RAM’den pay alıyor. Özellikle modern sohbet ve toplantı uygulamaları tek başına 1 ila 2 GB bellek tüketebildiği için tarayıcı sekmeleriyle aynı kaynağı paylaşıyor ve sistemi çok daha erken boğmaya başlıyor.

Donmayan Sistem İçin Temel Donanım

Sekme sayısının düzenli olarak 15 ile 20 seviyesine çıktığı bir kullanımda 8 GB RAM artık alt sınır olarak görülüyor. Hafif ofis işleri yaparken sık sık çoklu sekmeli gezinti de varsa 16 GB RAM çok daha rahat bir çalışma alanı sunuyor. Hem tarayıcıya hem de arka plandaki ofis, sohbet ve medya uygulamalarına nefes aldırmak için yeni alınacak bir sistemde bu seviyenin altına inmemek oldukça mantıklı.

Daha ağır senaryolarda, yani çok sayıda sekmeye ek olarak tasarım programları, sanal makineler ya da büyük Excel dosyaları kullanılıyorsa 32 GB RAM uzun vadede ciddi konfor sağlıyor.

Depolama tarafında ise işletim sistemi ve sık kullanılan programların mutlaka SSD üzerine kurulması, mümkünse de NVMe arayüzlü bir SSD tercih edilmesi önemli hale geliyor. NVMe SSD’ler hem bilgisayarın açılış süresini hem de program ve sekme geçişlerini klasik HDD’lere göre çok daha hızlı tamamlıyor. RAM dolmaya yaklaştığında sayfa dosyasına yapılan yazma-okuma işlemleri de daha seri gerçekleştiği için, aynı yük altında hissedilen donma seviyesi kayda değer biçimde azalıyor.

Gerçek Hayattan Bir 20 Sekme Senaryosu

Günün ortasında yoğun bir çalışma anını hayal et. Birkaç sekmede iş e-postaları açık, birinde muhasebe paneli, iki sekmede çevrim içi dokümanlar üzerinde çalışıyorsun. Buna ek olarak yerel ve ulusal haberleri takip etmek için birkaç haber sekmesi, bir müzik platformu, web WhatsApp ve bir toplantı uygulaması açıldığında 20 sekmeyi geçmek hiç zor olmuyor.

Eğer sistemde 8 GB RAM varsa Windows bu tabloyu taşımak için kısa sürede diske yük atmaya başlıyor. Bir sekmeden diğerine geçtiğinde sayfanın yeniden yüklenmesi, videoların ilk saniyelerde bulanık başlaması ya da pdf dosyalarının ağır açılması çoğu zaman bu yüzden oluyor. Aynı kullanım 16 GB RAM ve NVMe SSD’li bir sistemde denendiğinde ise sekme geçişlerinin ve program açılışlarının ne kadar rahatladığı gözle görülür şekilde fark ediliyor.

Windows 11 Ayarlarıyla Sistemi Rahatlatmak

Donanım yeterli olsa bile iyi ayarlanmamış bir Windows 11, 20 sekmeli bir tarayıcıyı zorlayabiliyor. İlk adım, bilgisayar açılır açılmaz kendiliğinden çalışan programları tespit etmek. Görev Yöneticisi’ndeki Başlangıç sekmesine baktığında, aslında açılışta çalışmasına hiç gerek olmayan bir sürü uygulama görebilirsin. Oyun platformları, bulut depolama yazılımları, sohbet istemcileri ve bazı medya oynatıcıların çoğunun otomatik başlaması şart değil.

Başlangıçta gereksiz olanları kapatmak hem açılış süresini kısaltıyor hem de tarayıcı için ayrılabilecek RAM’i artırıyor. Sonrasında Ayarlar menüsünden arka planda çalışmasına izin verilen uygulamaları gözden geçirmek faydalı oluyor. Bildirimlerini gerçekten takip etmek zorunda olmadığın uygulamaların arka plan iznini kapatmak, sistemin gün içinde boş yere yorulmasını engelliyor. Bu tür adımlar pratikte Windows 11 hızlandırma denince akla gelen en somut iyileştirmelerin başında geliyor.

Depolama kısmında ise Depolama Algısı’nı etkinleştirmek işleri daha da kolaylaştırıyor. Bu özellik, geçici dosyaları, geri dönüşüm kutusunu ve artık ihtiyaç duyulmayan sistem dosyalarını belirli aralıklarla otomatik olarak temizleyerek SSD üzerinde boş alan açıyor. Diskin neredeyse tamamen dolu olduğu durumlarda yaşanan ani yavaşlamaları bu sayede azaltmak mümkün hale geliyor.

Tarayıcıyı Sekme Dostu Hale Getirmek

Tarayıcıların kendi sunduğu performans özelliklerinden yararlanmak da en az donanım kadar etkili oluyor. Google Chrome tarafında Ayarlar menüsündeki Performans bölümünden Memory Saver özelliğini açmak, kullanılmayan sekmeleri bir süre sonra otomatik uykuya alarak RAM kullanımını düşürüyor. Sekmeye geri döndüğünde sayfa yeniden canlanıyor ve aktif sekmeler için daha fazla kaynak kalmış oluyor.

Microsoft Edge kullanıcıları için de uyuyan sekmeler ve verimlilik modları benzer bir avantaj sağlıyor. Uzun süre dokunmadığın sekmelerin otomatik olarak uykuya alınması hem bellek hem işlemci kullanımını azaltıyor. Özellikle dizüstü bilgisayar kullananlar için bu durum pil ömrüne de olumlu yansıyor.

Bir diğer kritik nokta uzantılar. Reklam engelleyici ya da şifre yöneticisi gibi birkaç temel uzantı genellikle oldukça faydalı, ancak “nasıl olsa hafif” deyip onlarca eklenti kurmak tarayıcıyı gereksiz yere ağırlaştırıyor. Ayarlar menüsünden kullanmadığın uzantıları kapatmak, arka planda çalışan gereksiz betikleri devre dışı bırakarak sekme sayısı arttığında sistemin daha rahat kalmasına yardım ediyor.

Sekme Yönetimi ve Kullanım Alışkanlıkları

Ne kadar güçlü bir sistem kurarsan kur, tamamen kontrolsüz bir sekme alışkanlığı en iyi bilgisayarı bile yorabilir. Bu yüzden tarayıcıyı açtığında sekmeleri iki gruba ayırmak işini çok kolaylaştırır: Şu anda aktif olarak kullandığın sekmeler ve “sonra bakarım” dediğin sekmeler.

Sonra okunacak içerikler için yer imlerinde özel bir klasör oluşturmak ya da tarayıcının okuma listesi özelliğini kullanmak, sekme çubuğunu ciddi şekilde rahatlatıyor. Böylece ekranda gerçekten ihtiyacın olan 8 ile 10 sekme kalıyor. Geri kalan bağlantılar aklında değil, tarayıcının kayıtlarında güvenli bir şekilde duruyor.

Tüm bu teknik ayarların yanında bilinçli internet kullanımı ile bilgi ve iletişim güvenliği konularını da unutmamak gerekiyor. Özellikle kamu kurumlarının yayımladığı rehberler, dijital ortamda güvenli kalmak için iyi bir referans noktası sunuyor.

20 Sekmede Bile Akıcı Kalan Sistem

Tarayıcıda 20 sekme açıkken donmayan bir sistem kurmanın yolu tek bir mucize ayar bulmaktan değil, küçük ama etkili adımların birleşiminden geçiyor. Yeterli RAM ve hızlı SSD ile sağlam bir donanım temeli kurup, Windows 11’de başlangıç ve arka plan uygulamalarını sadeleştirerek ve tarayıcının bellek tasarrufu özelliklerinden faydalanarak, sekme trafiği yüksek kullanıcılar için bile akıcı bir masaüstü deneyimi sağlanabiliyor. Bu düzen bir kez oturduğunda, yoğun iş günlerinde bile tarayıcıda 20 sekme açıkken donmayan sistem hayal olmaktan çıkıp günlük rutinin doğal bir parçasına dönüşüyor.