Ulus IRKAD

(Değerli arkadaşımız Ulus Irkad, Baflılar’ın “Musa Doktor” diye andığı sağlık emekçisi Musa Bey’in Baf’ın zor günlerinde sağlık sorunlarının çözümüne nasıl yardım ettiğini yazdı… Bu değerli yazıyı teşekkürlerimizle paylaşıyoruz. S.U.)

Baflıların çoğu onu “Musa Doktor” diye anardı. 1963 yılındaki olaylarda onu sadece doktor olarak tanıdım ama daha sonraları tecrübeli, kıdemli bir sağlık emekçisi olduğunu öğrenecektim. Ama diyebilirim ki bir doktor kadar bilgi sahibiydi. O zamanlar, yani Baf Türk Hastahanesi, olaylardan dolayı oluştuğunda, Mutallo’da ilk olarak “Gebe Hasan Dayı”nın evi hastahane olarak seçilmişti. Bu evden sonra hastahane Ülkü Yurdu Mahallesi’ne taşındı. 1963-64 olayları sırasında bilhassa 9 Mart 1964 saldırısında Lefkoşa’dan gelen Kaya Bekiroğlu Bey ve Mustafa Erbilen’le birlikte çok ağır el-kol kesilmesi gereken ameliyatlara da katılmıştı. Baf’ın Nasreddin Hocası olarak tanınan Mulla Hasan Osman Dayı’nın bir gözünü ve bir kolunu kaybetmesine sebep olan Bazuka darbesindeki (9 Mart 1964) kolunu kesip onun kangren olmasını önüne geçerken, Dr. Erbilen Ve Kaya Bekiroğlu’nun yanında o da vardı ve tüm maharetini göstererek Hasan Dayı’yı hayata kavuşturmuştu.

1963-64 YILLARINDA DOKTORLARIMIZ AZDI

1960’lı yıllarda doktorlar azdı. Dr. İhsan Ali, Evdimli Doktor, Dr. Kaya Bekiroğlu, Dr. Ali Atun Bey ve Yüksel Doktor (Yüksel abimiz- Yüksel Dana) gibi insanlar biliniyordu genelde. Şimdiki gibi çok tıp mezunumuz yoktu. O zamanlar da ağır ve şifa bulunamayacak operasyonlar için Türkiye’ye giden insanımız çoktu. Genelde Çapa ve Hacettepe biliniyordu Kıbrıslıların şifa bulduğu yerlerden. 24 yaşında kaybettiğimiz Matematik öğretmeni rahmetli halam, Sultan Şifa Arıkan da Çapa’ya gönderilmiş ve onu orada kaybetmiştik 1966 yılında.

BAF’IN MUSA DOKTORU SIKINTILI DÖNEMLERDE DOKTORLUK YAPTI

Musa Dayı veya Baf’ın Musa Doktoru böyle sıkıntılı dönemlerde nörslük yaptı ve doktorsuz Baf’ta birçok yaralının, birçok hastanın da iyileşmesinde önemli bir rol oynadı. Musa Doktoru veya Musa Dayı’yı şimdilere kadar pek anan olmadı. Hatta geçenlerde Baf’tan okul arkadaşım sevgili kızı Safiye İnce bu konuda bana üzüntüsünü bayağı belli etti ve babasının çok önemli bir misyonu olmasına rağmen pek anılmadığını söyledi. İnanın Musa Dayı da aklımdaydı. Yazacaktım ama araya bazı şeyler girdi ve yazamadım ama “Musa Doktor”un Baf için, o zor dönemlerde Baf Hastahane’sinde bulunması ve hastalara şifa vermesi, hatta bilhassa 1974 çarpışmaları sırasında o doktoru da olmayan Baf’ta hastahanede bulunması, Baf için bulunmaz bir şanstı çünkü 1974 yılındaki savaş en büyük ve en genel savaştı. Baf’ta bulunması gereken bir doktorun da Baf’ta bulunamaması oldukça büyük bir eksiklikti. Musa Dayımızın orada bulunması, tıptan anlamayan ama onlara kısa dönemde verdiği kurslarla Baf kızlarını gönüllü hemşire yaparak onları hastahanede görevlendirmesi önemli ve unutulamayacak olaylardı. (Hatırladığım kadarıyla Dip Baflı Bökeyhan kızkardeşler onun öncülüğünde hemşireliğe başlamışlardı o günlerde Baf Türk Hastahanesi’nde.) Bu arada Baf’ta tıp öğrencisi durumundayken savaş sırasında gene hastahaneye yardıma koşan, Dr. Mehmet Albayrak abi ve hanımı, Dr. Savaş Özyiğit abi ve hanımının da aynen Musa Dayımız gibi Baf halkının yardımlarına koşmalarını da buradan anmam gerekir. Gene bu arada eğer Baf’ta  o günlerde Üniversite’de tıp öğrencisi olup da o sırada Musa Dayımızın yardımına koşanları da anmamışsam özür dilerim ve buradan onları da saygıyla anıyorum. Baf’ta erkek hemşirelerden Semih abi ve kadın hemşire olan hanımı İlkay abla ile erkek hemşire rahmetlik Davud abi ve hemşire olan hanımı Nazlı ablamın da hakkını yememek istiyorum, onların da büyük katkıları oldu.

MUSA DOKTOR YANINDA BURADAN ANMAM GEREKENLER

Bu arada gene gerek Limasol Hastahanesi’nde görevli bulunan Dr. Halim Hoca, Dr. Ayten Berkalp, rahmetlik Dr. Cemaliye Hoca ablalarımız, Garibe ve Kıymet ablalarımızla, o zamanlar nörs olarak Limasol Hastahanesi’nde görevli olan teyzem Mukaddes Akyulaf’a da, daha savaşın ilk günlerinde veya düşmemizin ikinci gününde onca tehlikeyi göze alarak yanımıza gelmeleri ve yaralılarımıza bakmalarını, gastahanede olaylara anında müdahale etmeye çalışmalarını da buradan yazmam gerekir.

Rahmetlik Dr. Halim Hoca abimiz ve Dr. Ayten Berkalp ablamızın gösterdiği cesaret ve ta sonuna kadar Baf’ta yanımızda bulunmaları da unutulamaz ve her zaman anılmaktadır. Gene Baf Türk Hastahanesi’nde, İngiliz döneminden itibaren ebe olarak bulunan Ayşe Bakıye Ebe ablamızın da yardımları ve Musa Dayımızla birlikte acil birçok olaya müdahalelerini, yardımlarını da buradan saygıyla anmam gerekmektedir.

MUSA DOKTOR NÖRSLÜĞE İNGİLİZ DÖNEMİNDE BAŞLADI

Musa Doktor nörslüğe İngiliz Dönemi’nde Baf Hastahanesi’nde başlamış ve 1950’li yılların içinde bu görevini ifa ederken, 1963-64 ve de 1974 yıllarında Baf halkı doktor kıtlığı yaşarken, birçok doktorun boşluğunu doldurmuş, Baf halkının mevzilerde yaralanan gençlerinin ve de hasta olanlarının muayenelerini yapmıştı. Musa Dayımızın bu vesile ile anılmasının ve de misyonunun çok büyük olduğunu, halka sağlık konusunda büyük yardımlarının olduğunu, onu anarak buradan ona değerini vermek istedim. Baf halkının tıbbi sorunlarını bir bakıma çözen ve en zor şartlarda halkın yanında bulunan bu büyüğümüzün anısı önünde saygı ile eğilirken;

Bir bakıma onu anarak bu boşluğu da doldurmak istedim.

Baf’ın Musa Doktoru’na veya Musa Dayımıza saygıyla…

*** KIBRIS’TA BARIŞ İÇİN İKİ TOPLUMLU ETKİNLİLERDEN…

Kadınlar, barış mesajı vermek için Derinya’da biraraya geldi…

Kıbrıs’ta barış için iki toplumlu etkinliklere bir yenisi daha eklendi ve Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınlar, Derinya’da biraraya geldi… Dünya Emekçi Kadınlar Günü nedeniyle Derinya’da “Garage”da ortak bir etkinlik gerçekleştiren Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınlar, örmüş oldukları “Weaving for peace” adlı dev örgüyü birleştirdiler ve toplumlarımıza ve dünyaya barış mesajı verdiler…

ORTAK ETKİNLİK…

Mağusa Kültür Derneği’nden Kıbrıslıtürk kadınlar ve Klotho Örgütü’nden Kıbrıslırum kadınların yanısıra Mağusa Belediye Başkanı Süleyman Uluçay ile Kıbrıs’ın güneyinden de Mağusa ve Derinya bölgesiyle ilgili AKEL yetkilileri etkinliğe katıldılar.

Mağusa Kültür Derneği’nden yapılan açıklamada “Kadın dayanışmasını ve gücünü vurgulamak amacıyla gerçekleştirilen etkinlikte, kadınların el emeğiyle işlediği yün işleri, sembolik bir birleşme hareketiyle Derinya’daki ara bölgede bir araya getirildi.... Etkinlik, 7 Mart Cuma günü saat 15.30’da Derinya’da bulunan “Famagusta Avenue Garage”da yapıldı.  Kadınlar işledikleri yün işlerini birleştirerek dayanışmalarını ve barışa olan inançlarını vurguladılar. Kadınların gücünü, emeğini ve dayanışmasını simgeleyen bu anlamlı buluşmada gereken mesaji verildi.... Emek koyan herkese teşekkür ederiz” denildi.

DAHA ÖNCE DE BAF’TA, LEFKOŞA’DA VE AYSOZOMENO’DA YAPILMIŞTI…

Bölünmüş adamızın iki yarısından kadınların örgüler aracılığıyla barış mesajı vermesi, daha önce de Baf’ta, Lefkoşa’da ve Aysozomeno’da yapılmıştı.

Baf’ta değerli arkadaşımız, rahmetlik Hristiana Muzuris, Kıbrıs’ın güneyinden ve kuzeyinden kadınlarla işbirliği içerisinde Baf’ta çeşitli etkinlikler gerçekleştirmiş ve kadınların kendi evlerinde ördükleri çeşitli yün işi ve tığ işi örgüleri, bir araya getirerek birlikte barış mesajı verdikleri bazı etkinlikler düzenlemişti. Hristiana Muzuris bu etkinlikleri Lefkoşa’da Uzunyol’a ve Büyük Han’a da taşımış ve burada da kadınlar örgütlerini birleştirerek barış mesajı vermişlerdi. Baf’ta, Uzunyol’da kadınlar ağaçları örgüleriyle kaplamışlar, Büyük Han’da da merdiven koruluklarına örgülerini birleştirerek asmışlardı…

Hristiana Muzuris ayrıca Aysozomeno yani Arpalık köyünde de yaşanan trajediyi vurgulamak amacıyla buraya da çeşitli örgülerle katılmış ve bir belgesel filmde yer almıştı.

Bir “kayıp” yakını olan Hristina Muzuris’in ailesinden 1974’te “kayıp” edilmiş akrabaları vardı. Buna karşın Hristiana nefret ve kini değil, barış yolunu seçmiş ve her fırsatta Kıbrıslıtürkler’le işbirliği ve dayanışma içerisinde barış mesajı vermeyi tercih etmişti. Birkaç yıl öce Hristiana Muzuris kansere yenik düşüp aramızdan ayrıldığında, Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum arkadaşları onu anmak üzere çeşitli örgüler yapmışlar ve bunları Baf’ta bir araya getirerek onu anmışlardı.

Hristiana’nın yakın arkadaşı ve barış için Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınların örgülerini birleştirilmesinde Hristiana gibi harekete öncülük eden sanatçı Elena Daniel de bu hareketi sürdürdü ve  kadınların ördüğü rüzgar güllerini Baf’ta İbrahim Han’da bir duvara monte edilmesini, bunların zaman içerisinde de yenilenmesini sağladı.

Hristiana Muzuris arkadaşımızı sevgiyle anarken, Mağusa bölgesinden Kıbrıslıtürk ve Kıbrıslırum kadınları da böylesi bir insiyatif geliştirmiş oldukları için kutluyoruz…