YENİDÜZEN-ÖZEL HABER

İş dünyasının yıllardır kanayan yarası olan ‘kalifiye eleman’ sıkıntısı neredeyse önlenemez bir hal aldı.  Ülkede ağırlıklı olarak Pakistan ve Bangladeş’ten gelen işçilerin bulunduğunu ifade eden iş çevreleri, uzun süredir gündeme getirilen ama devlet tarafından hiçbir zaman uygulamada desteklenmeyen ‘yerli eleman yetiştirelim’ şeklindeki çözüm önerisinin de artık bu duruma olumlu etki yapmayacağı görüşünde hemfikir.

Türkiye’den ülkeye gelen işgücünün pandemi ve akabinde Türkiye’de yaşanan depremin ardından neredeyse durduğunu anlatan iş çevreleri, üçüncü ülke vatandaşlarına yönelmek zorunda kaldıklarını anlattı.

Ülkedeki kazancın Türk Lirası üzerinden olması ve hayat pahalılığı nedeniyle üçüncü ülke vatandaşlarının da Kıbrıs’ın kuzeyini tercih etmediğini kaydeden iş çevreleri, buraya gelenlerin de çoğunlukla ‘vasıfsız işçi’ olduğunu işaret etti.

Bu durumun hem zaman hem de maddi kayıp olduğunu da anlatan sektör temsilcileri, ‘dil sorunu ve kültürel farklılıkların’ da büyük sıkıntı yarattığını ifade etti.

Tüm bu sorunların çözümü için devlet politikası olması gerektiğinin altını çizen sektör temsilcileri, yurt dışından işçi transferlerinin tek çatı altında, kayıtlı, denetimli, teste tabi tutularak, sözleşmeli ve güvence altında olması gerektiğinin altını çizdi.

Ülkedeki meslek okullarının da arttırılması gerektiğini bir kez daha dile getiren bazı sektör temsilcileri, “Herkes devlet kapısında medet ummaktan vazgeçmeli. Bunun için de insanlar mesleklere yönlendirilmeli, teşvik edilmeli, meslekler, işgücü, emek de kendi değerini görmeli ki herkes eğitim aldığı, tecrübe kazandığı alanda kalmayı istemeli” görüşünü paylaştı.

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği (KTİMB) Başkanı Cafer Gürcafer:

“Üçüncü dünya ülkelerinden gelen işçiler arasında bile vasıflı çalışan bulmakta zorlanıyoruz”

Ağırlıklı olarak ülkede çalışanların Pakistan’dan gelen işçiler olduğunu belirten Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği (KTİMB) Başkanı Cafer Gürcafer, “Türkiye’den iş gücü artık ülkemize gelmiyor, üçüncü dünya ülkelerinden gelen işçiler arasında bile vasıflı çalışan bulmakta zorlanıyoruz” dedi.

Ülkede kayıt dışı çok fazla işçi çalıştığını anlatan Gürcafer, TC’deki depremin ardından işgücünün Türkiye’de kaldığını, buraya gelmediğini, asgari ücret ve yaşam koşullarından dolayı Kıbrıs’ın kuzeyini tercih etmediğini anlattı.

Gürcafer, “Elimizde üçüncü dünya ülkesinden işgücü getirmek kaldı. Burada bize gelen aslında nitelikli elemanlar da değil” şeklinde konuştu.

Konuyla ilgili önemli tespitlerde bulunan Gürcafer şöyle devam etti:

“Bu kalifiye elemanı yerli işgücü ile çözmemiz mümkün değil. Kendimiz ara eleman yetiştirip kullanalım gibi bir durum için artık çok geç... Sektörde büyük bir işçilik sıkıntısı var, ciddi bir çalışma yapılmalı ama sistemimiz düzgün değil.  Yurt dışından işçi transferleri tek çatı altında, kayıtlı, denetimli, teste tabi tutularak, sözleşmeli, güvence altında olmalı.  Bu insanların barındıkları, beslendikleri yerler, gıda ihtiyaçlarının karşılanması yeterli değil, bu bir insanlık suçudur. Onlara hayvan muamelesi yapan işyerleri de var ve bu çok üzücü... Asgari ücretin çok altına çalıştırılan işçiler olduğunu duyuyoruz.”

Restorancılar Birliği (RES-BİR) eski Başkanı Salih Kayım:

“Yurt dışından iyi eleman getirmek artık çok zor”

Ülkece kalifiye eleman sıkıntısı çektiklerini ifade eden Restorancılar Birliği (RES-BİR) eski başkanlarından Salih Kayım, “İnşaatta işçi, restoranda garson, barmen derken hemen hemen her alanda kalifiye eleman sıkıntısı yaşıyoruz” dedi.

Pandemiden sonra bu sıkıntının daha da çok arttığını belirten Salih Kayım, “Bu sorun tüm dünyada pandemiden sonra arttı. fakat bizde öncesinde de vardı. Çünkü hiçbir zaman planlı yönetilmedik” ifadelerini kullandı.

“Hepimizin doktor, mühendis olmasına gerek yoktur, herkes yeteneğine ve ilgi alanına göre yetiştirilmeli ve gelişmeli, devlet de buna katkı koymalı” diyen Salih Kayım, “Şu anda zanaatkârlar okumuş insanlardan, mektepliler alaylılardan çok daha fazla para kazanıyor” dedi.

Dış ülkelerden işçi getirmek için yeterli ödeme seviyesinde olunmadığının altını çizen Salih Kayım, özetle şunları dile getirdi: “Artık herkes döviz kazancı peşinde, TL değil. Yurt dışından iyi eleman getirmek artık çok zor… Ülkemiz şartlarında yaşayabilmek için, burada yetişen insanlar, kendini işine adasa çok iyi para kazanabilir. Ülkeye çalışmak için gelecek insanların biraz denetlenmesi güzel olur ama ülkedeki ekonomik şartlar ‘iyi çalışan, yüksek seviyeli eleman aramaya’ müsait değil”

KTEZO Başkanı Mehmet Ali Ardıç:

“Her şeyin başı denetimsizlik”

Sektörde çok fazla eleman açığı olduğunu belirten KTEZO Başkanı Mehmet Ali Ardıç, “Bunun başlıca sebebi denetimsizlik. Denetim olmadığı için herkes kaçak iş yapıyor, bu da işçilerin ezilmesine ve bu ülkeyi tercih etmemesine neden oluyor” dedi.

TC’den işçi getirmenin zorlaştığını belirten Mehmet Ali Ardıç, “TC’den artık işçi getiremiyoruz, gelmiyorlar. Üçüncü ülkelerden geliyorlar, dilimizi bilmiyor, kültürümüze uymuyorlar böyle olunca da çok zor günler yaşıyoruz” şeklinde konuştu.

İş bilmeyen ve tecrübesiz işçilerin geldiğini ve onların da; eğitimi, iş dünyasına kazandırılmasının birkaç yılı aldığını söyleyen Mehmet Ali Ardıç, “Bu da hem emek, hem de maddi kayıptır” dedi.

Mehmet Ali Ardıç, “Bu bir devlet politikası olmalı, meslek okulları arttırılmalı. Herkes devlet kapısında, klimacı olsa da elektrikçi olsa da devletten medet umuyor. İnsanlar mesleklere yönlendirilmeli, teşvik edilmeli. Her emek kendi değerini görmeli ki, herkes eğitim aldığı ve tecrübe kazandığı alanda kalmayı istemelidir” görüşünü paylaştı.