Türkiye’de yeni orta vadeli program açıklandı. Biz hangi aşamadayız?
Türkiye’ de, 2026-2028 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programı (OVP) açıklandı.Darısı, bizim OVP’ nin başına..
Ülkeler,3 yıllık dönemlerde izlenecek ekonomik politikalar ve öngörülen makro ekonomik hedefleri içeren bir belge olan Orta Vadeli Program (OVP) hazırlıyor.
3 yıllık olarak kurgulanan OVP’ler,ikinci ve üçüncü yıllara ilişkin hedef ve politikalar, yıllık uygulamaların sonuçları ve ülke ekonomisindeki değişmeler dikkate alınarak, her yıl revize ediliyor.
OVP'de, büyüme, işsizlik, enflasyon, kişi başına milli gelir, ihracat ve ithalata dair 3 yıllık hedef ve tahminler de yer aldı .
Bu yılki Türkiye OVP'de, 2025 yılı enflasyon hedefinde önceki tahmine göre %11'lik bir artış görülüyor.
Geçen yıl yayımlanan son OVP'de %17,5 olarak belirlenen 2025 enflasyon hedefi %28,5'e yükseltildi.
Önceki OVP'de 2026 için %9,7 olarak belirlenmiş olan enflasyon tahmini, yeni OVP'deyse %16'ya çıkarıldı.
Enflasyonun ancak 2027 yılında tek haneli sayılara düşmesi bekleniyor. Tahminler 2027 için %9, 2028 için %8 oldu.
Büyüme hedeflerinde de önceki tahminlere göre düşüş dikkat çekiyor. 2025 yılı için büyüme oranı hedefi önceki programa göre 0,7 puan aşağı çekilerek %3,3 oldu.
İşsizlik oranınınsa önceki OVP'ye göre daha düşük seviyede gerçekleşeceği öngörüldü.İşsizlik oranı hedefi ise 2025 için %8,5'e, 2028 için %7,8'e indirildi. Bu tahminler önceki OVP'de 2025 için 9,6 idi.
İhracatın 2025 sonunda 273,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilirken, program sonunda 308,5 milyar dolar olması hedefleniyor.
Son OVP'ye göre ithalatın bu yıl sonunda 367 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi, 2028'de de 410,5 milyar dolar olması öngörülüyor.
Kişi başı gelirin, 2026’ da 18 bin 621 dolar, program sonunda da yaklaşık 20,987 dolar olması bekleniyor. Ekonomik büyüme’ nin de, 2026' da yüzde 3.8, 2028'de yüzde 5 olması öngörülüyor.
2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programın temel amaçları ise, enflasyonla mücadelede elde edilen kazanımların korunarak enflasyonun kademeli şekilde tek haneli seviyelere düşürülmesi, ekonomik dayanıklılığı koruyacak şekilde dengeli, sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik büyümenin sağlanması, kalıcı refah artışına ve adil gelir dağılımına katkı sunacak şekilde fiyat istikrarının sağlanması, finansal istikrarın korunması ve ekonominin üretkenliğinin artırılması yoluyla rekabetçi konumunun güçlendirilmesidir.
OVP, yapısal reformları ortaya koymalı, belirsizlikleri azaltmalıdır.Türkiye’ deki yapısal reformların başında, Merkez Bankasının bağımsız olması, Kamu İhale Yasası’ nın saydam ve rekabete açık olması ile yargı bağımsızlığı gelmektedir.Bunlar sağlandığı taktirde, ülkeye daha fazla yabancı sermaye ve yatırımcı gelebilir.
KKTC’ de ise, Hükümetler 2019 yılından sonra OVP hazırlamamıştı.Bu durum, ülkemiz için büyük bir eksiklikti.Nihayetinde bu yıl, 6 yıl sonra OVP hazırlandı. En son, 2019 yılında dörtlü koalisyon hükümeti döneminde hazırlanmıştı.
Hükümet’in yapması gereken en önemli icraatlarından biri de, kendisine yol haritası olacak, ekonomik plan veya program yapmak olmalıdır.Maalesef, bu seneye kadar, son 6 yıldır KKTC’ yi yöneten Hükümet’lerin hiçbiri, ülkenin ekonomik ve sosyal hayatına yön verecek orta vadeli program yapmamıştı.
Ülkemizde yaşanan birçok sorunun, plan ve programı olmayan bir Hükümet tarafından çözülmesi pek mümkün görülmemektedir.
Yeni yapılacak OVP, ülke ekonomisinin gelecek yıllarda istikrarlı bir şekilde büyümesi ve halkın refahının artırılması hedeflerine ulaşmak için, gerekli atılımları yapmak üzere tasarlanmalıdır.
OVP’nin temel amacı,fiyat istikrarı, üretim ve verimlilik odaklı, döviz kazandırıcı gelirleri geliştirmek, bütçe disiplini ve dengesini sağlamak, işsizliği azaltmak, enflasyonu düşürmek olmalıdır.
Orta Vadeli Program’ın beklentileri karşılaması önemlidir. Gerçekçi olup, her kesime güven vermelidir.Raflarda kalmamalı, uygulamaya geçmelidir. Önemli olan, OVP’ de gösterilen hedeflerin gerçekleşmesidir. Konulan hedeflerin gerçekleşmemesi, Hükümet’ lerin başarısızlığı olarak kabul edilmektedir.
OVP sayesinde piyasalar önlerindeki 3 yılı görmekte, Hükümetler de disiplin içinde hedef ve politikalarını uygulamaktadırlar. OVP olmazsa, bunların hiç biri gerçekleşmez.
KKTC Hükümeti, pahalılık ve enflasyonla mücadele, bütçe disiplini, sürdürülebilir ekonomik büyüme, işsizlik ve yoksullukla mücadele, eğitim, sağlık ve elektrik sorunlarını çözecek politikaları öncelik olarak görmeli ve bunları hazırlayacağı Orta Vadeli Program’ da açıklamalıdır. Suni gündemlerle uğraşmamalıdır.







