Recep DAL

UBP-DP-YDP Hükümeti’nin hazırladığı 2026 yılı bütçe yasa tasarısı, hükümetin harcama önceliklerini açık biçimde ortaya koydu. Başta Başbakanlık olmak üzere birçok kurumda izaz ikram kalemleri yüzde 100’ü aşan oranlarda artırılırken, sağlıkta ilaç alımı bütçesi enflasyonun altında kaldı.

Tasarıya göre 2026 bütçesi, geçen yıla kıyasla yüzde 39,57 büyütülerek 191 milyar 131 milyon TL olarak Meclis’e sevk edildi. 2025’te 18 milyar 279 milyon TL olan bütçe açığı ise yüzde 40,58 artışla 25 milyar 697 milyon TL’ye yükseldi.

Sağlık harcamaları içinde ilaç alımı için ayrılan 2 milyar TL’lik ödenek, 2026 tasarısında yüzde 20 artışla 2 milyar 400 milyon TL’ye çıkarıldı. Ancak bu artış, yüzde 41’lik enflasyonun oldukça gerisinde kaldı. Buna karşılık, 2025 yılında 2,5 milyon TL olan Başbakanlık izaz ikram ödeneğinin yıl sonunda 5 milyon 73 bin TL’ye ulaşması, harcama tercihlerindeki dengesizliği gözler önüne serdi.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 2025 yılında cari giderler için sağladığı 4 milyar TL’lik kaynağın, 2026 bütçesinde yüzde 42,5 oranında azaltılarak 2 milyar 300 milyon TL’ye indirilmesi de dikkat çekti. Buna rağmen hükümet, bazı harcama kalemlerinde tasarruf yerine artışa gitti.

Yeni Meclis binasının işletme giderleri bütçeye ek yük getirdi. Su alımı için ayrılan ödenek 5 milyon TL’den 14 milyon TL’ye, temizlik malzemesi gideri 590 bin TL’den 2,5 milyon TL’ye, elektrik gideri ise 5 milyon TL’den 30 milyon TL’ye çıkarıldı.

Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde yapılan partizanca istihdamlar da bütçe taslağına yansıdı. 2026 yılı bütçe taslağında geçici işçiler için ayrılan ödenek yüzde 125 artışla 6 milyon 467 bin TL’ye, geçici öğretmen maaşları için ayrılan bütçe ise 360 milyon TL’den 760 milyon TL’nin üzerine çıktı.

Konuyla ilgili YENİDÜZEN’e konuşan Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili ve Ekonomist Devrim Barçın, ilaç için ayrılan bütçeye yapılan artışın enflasyonun altında kalmasına ve yurt içi sevkiyatlara geçen yıla kıyasla daha fazla bütçe ayrılmasına işaret etti; “Son iki yılda kamusal sağlık hizmetleri bilinçli şekilde geri plana itiliyor.” dedi.

Barçın, 2026 yılı bütçesi için bakanlıkların izaz ikram kalemlerine ayrılan bütçenin artmasının yanı sıra 2025 yılında da Başbakanlık’ın bütçe disiplinine uymadığına dikkat çekerek, “Yıl içesinde yurt dışı yolluklar için ayrılan 5 milyon TL de yıl içinde tadil edilerek 7 milyona çıkarıldı. Açık olan bir bütçede bu kalemlerin artırılması, disiplinsizliktir.” ifadelerini kullandı.

Hükümetin ‘seçim yatırımları’ kapsamında yaptığı geçici istihdamlara da değinen Barçın, “Partizanca istihdamların bedeli 2026 yılı bütçe yasa tasarısına yansıdı.” diye konuştu. 

Barçın, UBP Girne Kadın Kolları Başkanı Fatoş Ünal’ın, seçim öncesi yaptırdığı torpil istihdamlarının devlete büyük zarar vereceğine vurgu yaptı; “Bu istihdamların bedeli vatandaşa vergilerle ödetilecek.” açıklamasında bulundu.

Bütçe maratonu gecikmeli başlayacak

KKTC’nin 191 milyar 131 milyon TL olarak öngörülen 2026 yılı bütçesiyle ilgili komite görüşmeleri önümüzdeki günlerde başlayacak.

Normal şartlarda bugün başlaması ve 28 Kasım’a kadar sürmesi beklenen 2026 Mali Yılı Merkez Devlet Yönetim Bütçe Yasa Tasarısı ile ilgili görüşmeler, Ulusal Birlik Partisi (UBP) – Demokrat Parti (DP) – Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Hükümeti ortaklarının Ankara’ya çağrılmasından dolayı ertelendi.

Öte yandan Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’ne gönderilen bütçe tasarısında, 191 milyar 131 milyon TL gider, 165 milyar 434 milyon TL gelir ve 25 milyar 697 milyon TL açık öngörülüyor. Bu rakamlardaki olası değişiklikler ise hükümetin Ankara dönüşü sonrası netlik kazanacak.

CTP Milletvekili ve ekonomist Devrim Barçın:

“Öngörülen bütçe açığı geçen yıla kıyasla yüzde 40 arttı”

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili ve ekonomist Devrim Barçın, bütçe taslağıyla ilgili YENİDÜZEN’e özel açıklamalarda bulundu.

CTP Milletvekili Barçın, 2026 bütçesini “büyüyen açık, azalan katkı ve partizanca istihdamlarla dolu” olarak nitelendirdi.

Barçın, “2026 yılı bütçe yasa tasarısı, 2025 bütçesinin yüzde 39,57 büyütülerek 191 milyar 131 milyon TL olacak şekilde Meclis’in komitesine sevk edildi. 2025 bütçesinde bütçe açığı 18 milyar 279 milyon TL öngörülürken, 2026 yılı bütçe yasa tasarısında bütçe açığı yüzde 40,58 artış ile 25 milyar 697 milyon TL öngörüldü.” dedi.

“Türkiye’den cari giderlere aktarılacak para yüzde 42 azaldı”

Türkiye Cumhuriyeti’nin kamu maliyesine desteğinin büyük oranda azaltıldığını da vurgulayan Barçın, “Türkiye Cumhuriyeti’nin 2025 yılında KKTC’nin kamu maliyesine cari giderlere aktarmak için ayırdığı rakam 4 milyar TL iken, 2026 yılı bütçe yasa tasarısında bu rakam yüzde 42,50 azaltılarak 2 milyar 300 milyon TL’ye düşürüldü. Yani Türkiye Cumhuriyeti tarafından KKTC’nin kamu maliyesine maaşları ve cari giderleri ödemek için para aktarılmayacağı açıkça ortaya çıktı.” ifadelerini kullandı.

“İlaç bütçesi reel olarak azaldı”

İlaç alımları için ayrılan ödeneğin enflasyonun altında kaldığına dikkat çeken Barçın, bu durumun sağlık sisteminde yeni krizlere yol açabileceğini söyledi.

Barçın, “Geçen yıl ilaç alımı için 2 milyar TL’lik bir bütçe oluşturulmuştu. Bu yıl yaklaşık yüzde 41 oranında enflasyon öngörülüyor. Dolayısıyla aynı miktarda ilaç alınabilmesi için bu rakamın en az 2 milyar 800 milyon TL olması gerekiyordu. Ancak 2026 yılı bütçe yasa tasarısında ilaç alımı için ayrılan rakam yüzde 20 artışla 2 milyar 400 milyon TL olarak öngörüldü.” dedi.

Barçın, bu durumu, “ilaç sıkıntısının sürdüğü bir dönemde, reel anlamda daha az ilaç parası ayrılması” olarak değerlendirdi.

“Kamusal sağlık hizmetleri bilinçli şekilde geri plana itiliyor”

Sağlık Bakanlığı bütçesindeki dağılıma da değinen Barçın, yurt içi sevklere ayrılan ödeneğin ciddi oranda artırılmasını “kamusal sağlık hizmetlerinin özele devrinin göstergesi” olarak yorumladı.

Barçın, konuya ilişkin açıklamasını şu şekilde sürdürdü:

“2025 bütçesinde yurt içi sevkler için 1 milyar 250 milyon TL olarak öngörülürken, 2026 bütçe yasa tasarısında bu kalem yüzde 78 artırılarak 2 milyar 100 milyon TL’ye çıkarıldı. 2024’te toplam sağlık bütçesinin yüzde 3,31’i, 2025’te yüzde 9,72’si yurt içi sevklere ayrılmıştı. 2026’da ise bu oran yüzde 11,40’a yükseldi. Son iki yılda kamusal sağlık hizmetleri bilinçli şekilde geri plana itiliyor.”

“Tüm bakanlıklarda izaz ikram kalemleri ikiye katlandı”

Bütçedeki diğer gider kalemlerine ilişkin de çarpıcı örnekler veren Barçın, “Bütçe açığı yaşanan ve enflasyonun yüzde 40 olarak öngörüldüğü bir yapıda, tüm bakanlıkların izaz ikram kalemlerinde yüzde yüz artış yapıldığı görülmektedir.” diyerek eleştirisini dile getirdi.

Barçın, Başbakanlık harcamalarındaki artışın bütçe disiplininin bozulduğunu açıkça gösterdiğini de vurguladı.

Başbakanlık’ın izaz ikramı için öngörülen rakamın 2025 yılında 2,5 milyon TL olduğunu hatırlatan Barçın, “Fakat bu alanda 5 milyon 73 bin TL harcandı, yani bütçe disiplini tamamen ortadan kalktı. Yurt dışı yolluklar için ayrılan 5 milyon TL de yıl içinde tadil edilerek 7 milyona çıkarıldı. Açık olan bir bütçede bu kalemlerin artırılması, disiplinsizliktir.” ifadelerini kullandı.

“Yeni Meclis binası giderleri katlanarak artıyor”

Yeni Meclis binasının da bütçeye ciddi yük getirdiğini ifade eden Barçın, 2026 bütçesinde Meclis giderlerinin “orantısız biçimde arttığını” belirtti.

Barçın, “2025 yılında Meclis’e su alımı için 5 milyon TL öngörülürken, 2026’da bu rakam 14 milyona çıktı. Temizlik malzemesi alımları için 590 bin TL ayrılmışken, 2026’da yüzde 323 artışla 2,5 milyon TL’ye yükseldi. Elektrik için ayrılan kaynak da 5 milyondan yüzde 500 artışla 30 milyon TL’ye çıktı.” diye konuştu.

“Partizanca istihdamların bedeli 2026 yılı bütçe yasa tasarısına yansıdı”

Bütçe açığının bir diğer nedeninin de “seçim yatırımları” kapsamında yapılan partizanca istihdamlar olduğunu ifade eden Barçın, hükümeti sert sözlerle eleştirdi.

Barçın, UBP-DP-YDP Hükümeti’nin seçim yatırımları kapsamında yaptığı partizanca istihdamların bedelinin 2026 yılı bütçe yasa tasarısına yansıdığına vurgu yaptı; “Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği’nde geçici işçiler için ayrılan para geçen bütçede 2 milyon 863 bin TL iken, bu rakam yüzde 125 artışla 6 milyon 467 bin TL’ye çıktı.” açıklamasında bulundu.

“Fatoş Ünal’ın torpil istihdamlarının bedeli vatandaşa ödetilecek”

CTP Milletvekili Devrim Barçın, Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesinde yapılan geçici öğretmen istihdamlarını da gündeme taşıdı.

“UBP Girne Kadın Kolları Başkanı Fatoş Ünal’ın, Cumhurbaşkanlığı seçimi öncesi yaptırdığı torpil istihdamları maalesef bu devlete büyük zarar verecek.” ifadelerini kullanan Barçın, sözlerini şöyle sürdürdü:

“2025 yılında geçici öğretmenlere ödenecek maaş miktarı 360 milyon 608 bin TL iken, yüzde 40 enflasyon öngörülen bir ortamda bu ödenek 2026 yılı bütçe yasa tasarısında yüzde 110 artırılarak 760 milyonu aştı. Fatoş Ünal’ın seçime yönelik yaptırdığı istihdamların bedeli bu vatandaşa vergilerle ödetilecek.”