İyi günler.

1974 doğumlu bir bayanım. 1995 yılında sadece 1 aylık bir yatırımım oldu.

Toplu ödeme yapıp emekli olabilir miyim?

Maalesef mevzuatımız, çalışılmayan ve/veya iş kaydı olmayan kişilere toplu yatırım hakkı vermemektedir.

Ancak 1995 yılında 1 aylık yatırımınız olduğu için 16/1976 sayılı Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası’na tabiisiniz.

Bu yasaya göre de daha önce sigorta yatırımı olmasına rağmen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için ödenmiş prim günleri bin sekiz yüz günden az olan ev kadınlarına bin sekiz yüz güne kadar olan süreyi ev kadını olarak sigortaya girmek için yapmış oldukları başvurularında belirttikleri gelir basamağı üzerinden malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ait tüm primleri kendilerine ait olmak üzere borçlanmak ve borçlarını en geç üç yıl içinde ve en çok on iki taksitte ödemiş olmak koşuluyla, başvurularını izleyen devre başından itibaren ev kadını olarak sigortaya girebilirler.

Sizin öznelinizde 1 aylık yatırımı çıkardığımız zaman 4 yıl 11 ayı yukarıda izah ettiğim kurallar çerçevesinde toplu olarak yatırabilirsiniz.

Bunun dışındaki süreler için bilfiil süreyi geçirerek yatırımlarınızı tamamlayıp yaş koşulunu da yerine getirerek emekli olabilirsiniz.

2009’da Elektrik Kurumuna girdim? Emekli yaşım ne olur?

Merhaba.

6 Haziran 1980 doğumluyum.

2009 yılında Elektrik Kurumunda kadrolu memur olarak çalışmaya başladım.

2009 öncesi özel bir şirkette yaklaşık 7 yıl yatırımım var.

Ben ne zaman emekli olabilirim?

73/2007 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası’na göre daha önce dahil olduğu sosyal güvenlik sistemine bakılmaksızın, 01 Ocak 2008 sonrası ilk kez Kamu Kurum ve Kuruluşlarında asıl ve sürekli kadroya atananlar Sosyal Güvenlik Yasası’na tabii olurlar.

Bu yasaya göre de 25 yıl prim yatırımı ile 60 yaş, 15 yıl prim yatırımı ile 63 yaşında emekli olma hakkı verilmektedir. Ayrıca 25 yıl prim yatırımı olması koşulu ile her yıla %6 daha az emekli maaşı alarak yani %30 daha az emekli maaşı alarak 55 yaşında da emekli olma hakkı verilmektedir ki bunu kesinlikle tavsiye etmediğim için yazılarımda belirtmiyorum.

Tüm bu bilgilere karşın 30/1996 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabii Hizmetlerin Hesaplanması Yasası’nda, 01 Ocak 2008 öncesi 16/1976 sayılı Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası kapsamında yatırımı olan ve 01 Ocak 2008 sonrası 73/2007 Sosyal Güvenlik Yasası kapsamında çalışmaya başlayanlara her iki yasa kapsamındaki prim yatırımlarının toplamı 25 yıl ise 55 yaşında, hangi yasa kapsamında ne kadar prim yatırmış ise o prim yatırımlarına binaen emekli maaşı alabilecek şekilde emeklilik hakkı verilmiştir.

Sizin öznelinizde de bu durum geçerli olduğu için 60 yaşını beklemeden 55 yaşına geldiğinizde toplam prim yatırımlarınız 25 yıl olacağı için 55 yaşında emekli olma hakkını elde edebileceksiniz.    

15 ile 25 yıl arasında maaş farkı var mı?

İlk sigorta yatırımım 2011 yılında oldu.

15 yıl ile 25 yıl prim yatırımına göre emekli maaşı fark eder mi?

Bu sürelerde ne zaman emekli olabilirim?

İlk sigorta yatırımınız 01 Ocak 2008 sonrası olduğu için 73/2007 sayılı sosyal Güvenlik Yasası’na tabiisiniz.

Bu yasaya göre 25 yıl prim yatırımı ile 60 yaşında, 15 yıl ve üstü ama 25 yıldan da daha az prim yatırımı ile 63 yaşında emekli olabilirsiniz.

Yasaya göre Aylık bağlama oranı, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olarak geçen toplam prim ödeme gün sayısının, ilk beş bin dört yüz günün her üç yüz altmış günü için %2,5 ve ondan sonraki her üç yüz altmış günü için de %2 olup, bu oranların toplanması suretiyle tespit edilir.

Yani 25 yıl prim yatırımında aylık bağlama oranı %57,5 iken 15 yıl prim yatırımında aylık bağlama oranı %37,5’dir.  

Bu sebeple 15 yıl ve 25 yıl arasında ciddi bir emekli maaşı farkı oluşmaktadır.

50 yaşında emeklilik beni kapsıyor mu?

İyi günler Devrim Bey.

1979 doğumluyum ve 1997 yılında sigorta yatırımlarım başladı, aralıksız da devam ediyor.

İşe başladığım zaman 50 yaşında emekli olacağım söylendi.

Bu hala daha geçerli mi?

01 Şubat 2012 yılında dönemin UBP hükümeti tarafından meclisten geçirilen yasa değişikliğiyle, 25 yıl prim yatırımı ile 50 olan emekli yaşı, 25 yıl altında prim yatırımı olanların toplam yatırım sürelerine bakılmaksızın sadece 01 Şubat 2012 yılında kaç yaşında olduğunuz dikkate alınarak kademeli olarak yükseltilmiştir.

Bu çerçevede 01 Şubat 1977 sonrası doğumlu olup 16/1976 sayılı Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası kapsamında çalışan herkesin emekli yaşı 25 yıl prim yatırımı ile 60 yaşa, 15 yıl prim yatırımı ile 63 yaşa çıkarılmıştır.

Sizin yatırımlarınıza baktığımızda şu an yaklaşık 24 yılınız bulunmaktadır.

Bu sebeple bunu 25 yıla tamamlamanız sizin lehinize olacağından 25 yıl ve üzeri prim yatırımı ile 60 yaşında emekli maaşı almaya hak sahibi olacaksınız.

Yukarıdaki soruda da ifade ettiğim gibi 55 yaşında %30 daha az emekli maaşı da alıp emekli olma hakkınız bulunmaktadır ama bunu kesinlikle tavsiye etmiyorum.

Bunu biliyor musunuz?

Düzensiz Mesai Nedir?

Normal mesai dışında kalan hafta içi vardiya çalışmaları, gece çalışmaları ile hafta sonu çalışmalarını anlatır.

Düzensiz Mesai Ödeneği Nedir?

Fazla çalışma ücret hakkı saklı kalmak koşuluyla, düzensiz mesai yapan işçilere bu sürelerle ilgili ücretleri %15 düzensiz mesai ödeneği eklenmek suretiyle ödenir.

Bu oran, toplu iş sözleşmesi ve hizmet akdiyle artırılabilir.

Saklı Haklar Nelerdir?

• Toplu iş sözleşmelerine veya hizmet akitlerine, işçilerin hafta sonu tatiline, resmî tatillerine, ücretli izinlerine ve bu Yasa ile tanınan diğer tüm haklarına aykırı kurallar konulamaz.

Ancak, işçilere daha elverişli hak ve çıkarlar sağlayan Yasa, toplu iş sözleşmesi, hizmet akdi veya gelenekten doğan kazanılmış haklar saklıdır.

• Toplu iş sözleşmesinin sona ermesi veya hizmet akdinin süresinin dolması halinde, yenisi imzalanıncaya kadar mevcut toplu iş sözleşmeleri veya hizmet akitleri devam eder.

Bize yazınız!

Sosyal sigortalar, emeklilik, iş yasası, kamu ve tüm çalışma yaşamı hakkında yasal haklarınız, sorunlarınız, tüm merak ettikleriniz için yazınız, yanıtlayalım.

Sorularınızı

devrimbarcin@hotmail.com

adresine ya da

WhatsApp’tan 0548 851 19 56 numarasına gönderebilir,

ayrıca, Yenidüzen’in sosyal medya mecralarından paylaşımlara ekleyebilirsiniz.

Her pazartesi saat 19.00’da Kanal Sim’e de sizleri bekliyoruz.