DETAYLARA GEÇMEDEN YAZAYIM HAYIR GERÇEKLEŞMEYECEK...

Maliye Bakanlığı tarafından her ay gecikmeli de olsa düzenli olarak yayınlanan gelir/gider tablolarındaki kamu maliyesinin toplam vergi gelirleri ve bunun alt kırılımları olan bütçenin gelir tarafındaki en yüksek gelir kalemlerinin geride kalan Kasım ve Aralık gelirlerinin de eklenmesiyle 2025 Bütçe yasasında öngörülen gelir rakamlarına ulaşılıp ulaşılamayacağını inceledik.

GRAFİĞİMİZDEKİ YIL SONU İTİBARİYLE ULAŞILACAK MUHTEMEL 2025 YILI YILLIK GELİR RAKAMLARINI

HAZIRLARKEN METODOLOJİK OLARAK DİKKATE ALDIĞIM NOKTALAR:

1-Açıklanan son ay olan Ekim ayı gelir kalemlerindeki veriler.

2-Gelir kalemlerinde Ocak-Ekim dönemi toplam gelir miktarı.

3-Henüz ödemesi yapılmadığı ancak mükellefiyet gerçekleştiği için geriye dönük ödenmeyen kaç aylık ek mesai vardır. Çünkü Gelir vergisi rakamlarına eklenecek ek gelir vergisi olacaktır.

4-Aralık ayı gelirlerinde yılbaşı münasebetiyle gümrüklerden, antrepolardan mal çekimi artar ve kampanyalar nedeniyle de satışlar arttığı için ithalattan ve dahilide elde edilen KDV gelirleri artar bu nedenden dolayı bu gelir kalemlerinde elde edilen gelirler diğer ayların gelir rakamlarına göre çok daha yüksek olur.

5-Aralık ayı içerisinde gerek kamuda gerekse özel sektörde 13. maaş ve benzeri ikramiyeler ödeneceği için Aralı ayı gelir vergisi tahsilatı diğer aylara göre daha yüksek olur.

6-Yukarıda 5 madde şeklinde sıraladığım noktalar sonrasında yaptığım hesaplamalar sonucunda çıkan rakamları yukarıya doğru yuvarlayıp grafiğin veri tablosunda muhtemel 2025 yıllık ve grafikte BEYAZ SÜTUN OLARAK BELİRTTİM. (Sarı sütun 2025 Bütçe yasası, Mavi sütun ise 10 aylık gerçekleşme rakamlarıdır.)

Bütçeler bir öngörü olmakla birlikte bütçe hedeflerine özellikle GELİR KISMINDA ulaşmak çok önemlidir. Çünkü ilgili yılda yapmayı öngördüklerinizi FİNANSE edebilmek için olmazsa olmazdır.

GRAFİK ÜZERİNDEN GELİR KALEMLERİNE GÖRE DETAY ANALİZ:

*** TOPLAM VERGİ GELİRLERİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen toplam vergi gelirleri rakamına ulaşılamayacak. Rakam olarak yaklaşık 8.8 MİLYAR TL oransal olarak hedef gelir rakamının %10,50 eksik vergi geliri tahsilatı olması olasıdır.

*** GELİR VERGİSİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen toplam gelir vergisi rakamına da ulaşılamayacak. Rakam olarak yaklaşık 3.676 MİLYAR TL oransal olarak hedef gelir rakamının %12,39 daha düşük bir gelir vergisi tahsilatı olması olasıdır.

*** KURUMLAR VERGİSİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere gelir vergisi gibi DOLAYSIZ bir vergi olan bu gelir kalemimizde de hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen toplam kurumlar vergisi rakamına da ulaşılamayacak. Rakam olarak hedefin yaklaşık 2.188 MİLYAR TL oransal olarak ise hedef gelir rakamının %21,48 gibi çok yüksek bir oranda daha az kurumlar vergisi tahsilatı olması olasıdır.

Bu noktada bir kez daha Kurumlar Vergisinin geçmiş yılın cirolarına yani işletmelerin gelirlerine göre cari yılda 2 taksitte ödendiğini ve yüksek enflasyon nedeniyle kamu maliyesinin çok ciddi REEL KAYBA UĞRADIĞINI belirtirim. Hal böyle iken hedef öngörünün bile çok ciddi oranda gerisinde kalınma olasılığı üzücüdür.

*** İTHALATTAN ALINAN KDV VERGİSİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere bu gelir kalemimizde de hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen hedef rakamlarına ulaşılamayacak. Rakam olarak hedefin yaklaşık 3.404 MİLYAR TL oransal olarak ise hedef gelir rakamının %18,00 oranında daha az ithalattan KDV vergisi tahsilatı olması olasıdır.

*** DAHİLİDE ALINAN KDV VERGİSİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere bu gelir kalemimizde diğer tüm gelir kalemlerimizin aksine neredeyse 2025 bütçe yasasında öngörülen gelir rakamına ulaşılabileceğini öngörmekteyim. Hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 174,8 MİLYON TL gibi bütçe büyüklüğü içerisinde önemsenmeyecek miktarda düşük olabileceğini öngörmekteyim. Oransal olarak ise hedef gelir rakamının %1'in çok altında bir orana tekabül etmektedir.

Dahili KDV gelirlerinde öngörülen hedef rakama ulaşılabileceği görülmekle beraber bir kez daha ülkemizdeki toplam KDV GELİRİ rakamları içindeki DAHİLİ KDV'nin payının çok düşük olduğunu ve bunun ülkedeki,

KAYIT DIŞI EKONOMİNİN EN BÜYÜK GÖSTERGESİ OLDUĞUNU BELİRTMEK DURUMUNDAYIM. Ocak-Ekim dönemindeki oran %37,56'dır. Geriye kalan %62,44 ise İthalattan alınan KDV gelirleridir.

Oysa sağlıklı bir ekonomide olması gereken oranlar yukarıdaki oranların tam tersidir. Ne yazık ki hükümetimizin hali hazırda Meclis bütçe komitesinde görüşülen 2026 Bütçe yasa tasarısında öngördüğü oranlar Dahili KDV %35,97 İthalattan elde edilen KDV gelirinde ise %64,03 olmuştur.

Yani 2026 yılı BÜTÇE YASA TASARIYLA bırakın ilk etapta eşitlemeyi öngörüde bulunmayı, hedef koymayı 2026 yılında oranların 2025 yılı oranlarının bile gerisine gideceğini öngörmektedirler!!!!!

BU ÖNGÖRÜYÜ YAPARKEN HER ZAMAN Kİ GİBİ KAYIT DIŞI EKONOMİYİ DE KAYIT ALTINA ALACAKLARINI SÖYLÜYORLAR!!!!

ARTIK NASIL ALACAKLARSA.....

*** FİF GELİRLERİ (Fiyat İstikrar Fonu): Grafiğimizden görüldüğü üzere bu gelir kalemimizde de hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen hedef rakamlarından çok uzağında kalınacaktır. Rakam olarak hedefin yaklaşık 2.952 MİLYAR TL oransal olarak ise hedef gelir rakamının %31,24 gibi neredeyse öngörülenin üçte bir gerisinde bir gelire ulaşılabilecektir.

*** HARÇ GELİRLERİ: Grafiğimizden görüldüğü üzere bu gelir kalemimizde de hesaplamalarıma göre yıl sonu itibariyle 2025 bütçe yasasında öngörülen hedef rakamlarından, rakam olarak hedefin yaklaşık 691,47 MİLYON TL oransal olarak ise hedef gelir rakamının %14,74 gerisinde bir gelire ulaşılabilecektir.

SON SÖZ: Bu yazı hükümetin 2025 Bütçe yasasında öngördüğü hedef gelirlere yıl sonu itibariyle ulaşamayacağı için öngörülerindeki yetersizlik nedeniyle ELEŞTİREL bir yazı olmakla birlikte ki evet eleştirel bir yazıdır.

Ancak bir noktada önemli gördüğümüz ve her yazımızda vurguladığımız ülke olarak kullandığımız İSTİKRARSIZ PARA biriminin de bu sonuçlarda etken olduğunu belirtmek durumundayım. TL'nin istikrarsızlığı nedeniyle değil orta uzun vadeli kısa vadeli öngörülerde bile gelir/gider kalemlerinde sağlıklı öngörülerde bulunmak neredeyse imkansıza yakındır.

Bu konuda son zamanlarda hükümet kanadından utangaç bir üslupla yüksek enflasyon üzerinden atıf yapılmakla birlikte çözüm üretmeyi bırakın, muhataplarıyla verilere dayalı bu durumu konuşmadıkları/konuşamadıkları için suçludurlar. Yani mazeret üretme hakları yoktur.