Ertuğrul SENOVA

Kıbrıs’ın kuzeyindeki sigorta şirketi sayısı, son bir buçuk yılda 45’e yükseldi. Özdemir Berova’nın Maliye Bakanı olarak atandığı Ağustos 2023’e kadar 31 olan sigorta sayısı, Berova’nın göreve gelmesinin arından geçen 1 buçuk yılın sonuna 45’e yükseldi, 14 yeni sigorta şirketi kuruldu.

Estonya, Malta ve Kıbrıs Cumhuriyeti gibi benzer nüfusa sahip ülkelerde 20’li rakamlarda olan sigorta acentesi sayısındaki dikkat çeken artış, beraberinde bazı soru işaretleri ve iddiaları da gündeme taşıdı.

Yeni açılan şirketlerin, özellikle Kıbrıs’ın güneyinden kuzeyine geçişlerin gözle görülür şekilde azaldığı bir dönemde, araçlı geçişlerde Kıbrıslı Rumlara ait araçlara sigorta hizmeti vermek adına açıldığı gözlemlendi.

Sektör temsilcileri, bu şirketlerin büyük bir kısmının paravan olduğunu ve siyasi bağlantılarla kurulduğunu iddia ediyor.

YENİDÜZEN’in kurumsal yapılarını incelediği söz konusu şirketlerin genellikle Girne’de faaliyete gösterdiği, bazılarının aynı şahıslara ait olduğu, bu şahısların UBP Genel Başkanı, Başbakan Ünal Üstel ile yakın olduğu, hatta adreslerinin, aynı apartmanın farklı daireleri olduğu gözlemlendi.

İddiaya göre, yeni sigorta şirketleri açılmasının ardındaki asıl neden, geçiş noktalarındaki sigorta gelirleri. Yıllık cirosu 13 milyon Euro’yu aşan bu pazarda, Kıbrıs’ın güneyinden kuzeye araçla geçen Kıbrıslı Rumların yaptırmak zorunda olduğu sigortalar büyük bir gelir kapısı oluşturuyor.

Öte yandan konuyla ilgili geçtiğimiz günlerde yazılı bir açıklama yapan Kuzey Kıbrıs Sigorta Reasürans ve Şirketler Birliği, sigorta şirketi sayısının hızla arttığını ancak bu artışın sektöre kalite kazandırmadığını vurgulayarak, ciddi bir denetim sorunu yaşandığı uyarısında bulundu.

Birlikten yapılan açıklamada, şu anda 40 sigorta şirketi, 3 hayat sigortası şirketi ve 2 reasürans şirketinin faaliyet gösterdiği belirtilirken, bu sayının neredeyse her ay arttığına dikkat çekildi.

Birlik, sigorta sektörünü denetlemekle sorumlu olan Maliye Bakanlığı Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nin artan şirket sayısına rağmen personelini artırmadığını belirterek, denetim yetersizliğine dikkat çekti.

Sigorta sektörünün siyasetten bağımsız bir yapıya kavuşturulması gerektiğini vurgulayan Birlik, “Bizlerin talebi açık ve nettir: Niceliğe değil, niteliğe odaklanılmasıdır. Sigorta sektörümüzün siyasetten arınmış, özerk bir yönetime ihtiyacı olduğu gün gibi ortadadır” açıklamasında bulundu.

Nüfusa oranla dikkat çeken artış

Kıbrıs’ın kuzeyindeki sigorta acentesi sayısı, birçok Avrupa ülkesini geride bırakmış durumda.

Estonya, Malta ve Kıbrıs Cumhuriyeti gibi benzer nüfusa sahip ülkelerde 20’li rakamlarda olan sigorta acentesi sayısı, Kıbrıs’ın kuzeyinde 45’e yükselmiş durumda.

YENİDÜZEN, benzer nüfuslara sahip ülkeler ve sigorta acentesi sayısını araştırdı. Buna göre;

• Estonya (1.3 milyon nüfus) – 17 sigorta acentesi
• Bulgaristan (6.8 milyon nüfus) – 29 sigorta acentesi
• Macaristan (9.6 milyon nüfus) – 24 sigorta acentesi
• Malta (500 bin nüfus) – 18 sigorta acentesi
• Kıbrıs Cumhuriyeti (900 bin nüfus) – 29 sigorta acentesi
• Türkiye (86 milyon nüfus) – 56 sigorta acentesi

Kıbrıs’ın kuzeyinde ise yaklaşık 400 bin nüfusa rağmen 45 sigorta şirketi faaliyet gösteriyor. Bu sayı, Kıbrıs’ın güneyinden kuzeye araçla geçişlerin giderek azaldığı bir dönemde hızla arttı.

Sigorta sektöründeki bu genişleme, ihtiyaca mı yoksa başka bir amaca mı hizmet ettiği sorularını gündeme getiriyor.

UBP’ye yakın isimler, kurumsallıktan uzak şirketler

Maliye Bakanı Özdemir Berova’nın göreve geldiği Ağustos 2023’te 31 olan sigorta acentesi sayısı, son bir buçuk yılda 45’e çıktı. 14 yeni sigorta şirketinin büyük bir kısmının kurumsal yapıdan uzak olduğu ve Ulusal Birlik Partisi ile Genel Başkan Ünal Üstel’e yakın isimler tarafından kurulduğu iddia ediliyor.

Sigorta camiası, yeni açılan şirketlerin bazılarının aynı sahipler tarafından kurulduğunu, bazılarının genel müdürü bile olmadığını öne sürüyor.

Bazı şirketlerin adresleri apartman daireleri olarak gösterilirken, aynı binada birden fazla şirketin faaliyet göstermesi dikkat çekiyor. Hatta bir sigorta şirketinin telefon numarası bile bulunmuyor.

Örneğin, yeni açılan iki şirketin ofis adresleri aynı apartmanın farklı dairelerinde bulunuyor. Bu durum, sigorta camiasında şirketlerin paravan olduğu yönündeki iddiaları güçlendiriyor.

Asıl hedef: Geçiş noktalarındaki büyük gelir

İddiaya göre, hükümetin sigorta şirketlerine yönelik bu izni vermesinin asıl nedeni geçiş noktalarındaki sigorta gelirleri. Yıllık cirosu 13 milyon Euro’yu aşan bu pazarda, Kıbrıs’ın güneyinden kuzeye araçla geçen Kıbrıslı Rumların yaptırmak zorunda olduğu sigortalar büyük bir gelir kapısı oluşturuyor.

Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği:

“Sigorta sektörü, siyasetten arındırılmalı”

Kuzey Kıbrıs Sigorta ve Reasürans Şirketler Birliği, sigorta şirketi sayısının hızla arttığını ancak bu artışın sektöre kalite kazandırmadığını vurgulayarak, ciddi bir denetim sorunu yaşandığı uyarısında bulundu.

Birlikten yapılan açıklamada, şu anda 40 sigorta şirketi, 3 hayat sigortası şirketi ve 2 reasürans şirketinin faaliyet gösterdiği belirtilirken, bu sayının neredeyse her ay arttığına dikkat çekildi. Sigorta şirketi artışının gerekçesini sorgulayan Birlik, şu soruları yöneltti:

• Ülke nüfusunda ciddi bir artış mı olmuştur?
• Ekonomide çok ciddi bir gelişme mi yaşanmıştır?
• Sektör için yeni bir pazar mı yaratılmıştır?
• Son bir senede ne değişmiştir ki her ay birkaç şirket kurulmaktadır?

Denetim yetersizliği…

Birlik, sigorta sektörünü denetlemekle sorumlu olan Maliye Bakanlığı Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nin artan şirket sayısına rağmen personelini artırmadığını belirterek, denetim yetersizliğine dikkat çekti.

Açıklamada, geçen yıl 31 şirketi denetleyen kurumun, bugün 45 şirketi aynı personelle nasıl denetleyebileceği sorgulanarak, bunun müşteri memnuniyetsizliği ve hizmet kalitesi üzerinde olumsuz etkiler yaratacağı ifade edildi.

Sigorta sektörünün siyasetten bağımsız bir yapıya kavuşturulması gerektiğini vurgulayan Birlik, “Bizlerin talebi açık ve nettir: Niceliğe değil, niteliğe odaklanılmasıdır. Sigorta sektörümüzün siyasetten arınmış, özerk bir yönetime ihtiyacı olduğu gün gibi ortadadır” açıklamasında bulundu.