Avrupa Komisyonu, geçtiğimiz hafta, 2023 Yardım Programı kapsamında Kıbrıs Türk toplumuna 31.7 milyon Euro yardım yapılacağını açıkladı. Bu yardım rakamları, uzun zamandır, yaklaşık bu düzeylerde yapılmaktadır.

Bu yılki  Eylem Programında, Kıbrıslı Türklerin, 2024 yılı sonundan önce Hellim konusundaki standartlara ulaşmalarına yardımcı olacak özel önlemlerin  de dâhil olduğu geniş kapsamlı destekler bulunuyor. AB, PDO uyumlu Hellim üretimi konusunda, Kıbrıs Türk toplumunu desteklemeye devam edecek.

Hatırlanacağı üzere, AB Komisyonu, Kıbrıslı Türk üreticilerin, AB'nin gıda güvenliği ve hayvan sağlığıyla ilgili standartlarına ulaştıklarında, Hellim'i Yeşil Hat Ticareti üzerinden, AB pazarına sürebilmelerine imkan tanıyan bir karar üretmişti.

Yardım Programı ayrıca, Yeşil Hat ticaretini, AB ürün ve üretim standartlarına uyumu ve ürün güvenliğini de desteklemeye devam edecek.

Öte yandan,  Program, 2 toplum arasındaki güveni artırmak amacıyla, Kayıp Şahıslar Komitesi'ne ve iki toplumlu Kültürel Miras Teknik Komitesi'ne finansman sağlamaya devam edecek.

Bu yılki programla, 2 toplumun lise öğrencilerinin, iki toplumlu burs programına birlikte katılmalarına yönelik destek sağlanacaktır. Ayrıca, sivil toplum örgütlerine, insan hakları, aktif yurttaşlık ve uzlaşmayı teşvik etmeye yönelik hibe desteği sağlanacaktır.

Yardım programı kapsamında, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji girişimleri daha fazla teşvik edilecek.

2023 Yardım Paketi ile ilgili olarak açıklama yapan AB yetkilisi, Programın, Kıbrıs'ta ekonomik kalkınmaya ve toplumsal uyuma katkıda bulunmaya devam edeceğini, kapsamlı çözümü kolaylaştırmada önemli bir rol oynayacağını ve güven yaratıcı önlemleri finanse etmeye devam edeceğini vurguladı.

Sivil topluma yönelik devam eden desteklerle, sivil toplum örgütleri arasında ada genelinde iş birliğini geliştirmeye yardımcı olmak ve iki toplumlu faaliyetlerin daha fazla düzenlenmesi desteklenmelidir.Ayrıca, iki toplumlu  burs programları, her iki toplumdan gençler arasında etkileşimin artması için önemli katkılar yapmaktadır.

Bu tür yardım Programlarında, ülke altyapısının iyileştirilmesi, ekonomik kalkınmanın desteklenmesi projelerine de öncelik verilmelidir.

AB yardım paketlerinde, özellikle, Ülkemizin elektrik şebekesinin geliştirilmesi, eğitim, sağlık, kanalizasyon, çöp ve atıklar  gibi temel altyapı yatırımları mutlaka yer almalıdır.

Avrupa Birliği nin yaptığı bu destekler elbette önemlidir.Ancak, ayrılan bu kaynaklar, içinde bulunduğumuz  enerji, gıda ve ekonomi de yaşanan  krizler  döneminde çok yetersiz kalmaktadır. Pandemi ve yaşanan deprem, Kuzey Kıbrıs’ ‘ı çok fazla olumsuz etkilemiştir.Yansımaları halen devam etmektedir.

Bu çerçevede, ülkemize yapılan A.B yardımlarının, içinde bulunduğumuz global ve yerel sorunları düşündüğümüz zaman, yeterli olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.  Bu bağlamda, ülkemize özellikle ekonomik kalkınma ve altyapı yatırımları için  yapılacak destek paketinin miktarının mutlaka artırılması gerekmektedir.

Avrupa Birliği, Kıbrıs Türk halkının ihtiyaçlarına destek olup, yardım yapmak istiyorsa, destek paketlerinin miktarını, içinde bulunduğumuz ekonomik koşulları da dikkate alarak, yeniden gözden geçirmelidir.

Güney Kıbrıs’ a yaptıkları yardımlarla kıyaslandığı zaman, Kuzey Kıbrıs’ a çok az miktarda yardım yapmaktadırlar.Mademki, Kıbrıs’ ın coğrafi, toprak  olarak tümünü AB’ ne aldıklarını, fakat Muktesebat’ın Kuzey’ de uygulanmadığını söylüyorlar ve  bireysel olarak Kıbrıslı Türkleri AB vatandaşı olarak görüyorlar, yapılacak destek miktarını mutlaka adaletli bir şekilde iyileştirmeliler ve söz verdikleri doğrudan ticaret tüzüğünü hayata geçirmelidirler.

Öte yandan, AB ‘nin, Kuzey Kıbrıs’ a bu yıl yapacağını açıkladığı  yardım miktarının, Türkiye’ nin 2023 yılındaki ekonomik protokolle, KKTC’ ye yapacağı 9 milyar 500 milyon TL kredi ve hibe yardım miktarının yaklaşık yüzde 10’ na denk geldiğini de, AB yetkililerine hatırlatmak istiyorum.

Netice itibarıyla, Cumhurbaşkanlığı, konu ile ilgili  diğer yetkililer ve sivil toplum örgütleri, Avrupa Birliği yetkilileri ile konuyu görüşüp, yapılacak destek paketinin artırılması için  girişim, kulis ve lobicilik yapmalıdır.