Forest Park Oteli’nin tarihçesi… (1)
Çok değerli arkadaşımız, Avustralya’dan araştırmacı-yazar, grafik sanatçısı ve Tales of Cyprus (“Kıbrıs’tan Hikayeler) internet sayfası kurucusu Konstantinos Emmanuelle, Kıbrıslıtürkler’in de çok gittiği Forest Park Oteli’nin tarihçesini kaleme aldı… Konstantinos Emmanuelle’in yazısını okurlarımız için özetle derleyip Türkçeleştirdik. TALES OF CYPRUS’ta (“Kıbrıs’tan Hikayeler”) yer alan Konstantinos Emmanuelle arkadaşımızın yazısı özetle şöyle:
*** 2016 yılının Ekim ayında, ailemle birlikte Platres’teki Forest Park Otel’de kalma ayrıcalığım olmuştu… Otelde kaldığım günlerde, otelin sahibi Bay İraklis Skirianidis’le tanıştım. Ve keşfettim ki gerek Bay İraklis’in babası Yorgos Skirianidis, gerekse dedesi İraklis Skirianidis, Kıbrıs’ta turizm ve otel yöneticiliğinde derin izler bırakmışlardı… Onların en kayda değer miraslarından birisi de Leymosun kazasında, Trodos dağlarının güney eteklerindeki çok güzel Platres köyünde bulunan Forest Park Otel’di.
*** Islak bir sonbahar ikindi vakti, Bay İraklis, kendisiyle “Tales of Cyprus” (“Kıbrıs’tan Hikayeler”) sayfam için röportaj yapmamı kabul edecekti… Ona, alışılmışın dışında olan soyadının köklerini bilip bilmediğini sorarak başladım röportaja… “Büyük dedem Yorgos Skirianidis, Yunanistan’ın Skiros adasından 1837 yılında Kıbrıs’a gelmişti” diyor. “Yunanistan’daki orijinal aile isminin ne olduğunundan tam emin değilim çünkü herkes ona “Skiroslu Yorgos” yani Yorgos Skirianidis diye seslenmekteydi. Oğlu İraklis – ki adımı ondan alıyorum – 1867 senesinde dünyaya gelmişti. Dedem 43 yaşındayken yani 1901 senesinde Kıbrıs’taki ilk lüks oteli inşa etti ve adını da Pafsilipon koydu…” Pafsilipon aslında Skiros adasındaki bir bölgeydi ve tercümesi de “Hüznün bittiği yer” idi…
*** Bay İraklis, Pafsilipon Oteli’nin İngiltere, Mısır, Suriye, Sudan ve Filistin’den insanların deniz yolu aracılığıyla Kıbrıs’ı her zamankinden çok daha fazla sayılarda ziyaret ettikleri dönemde inşa edilmiş olduğunu hatırlatıyor. “Dedemin hem parası, hem de vizyonu vardı” diyor Bay İraklis, gururla… “Adanın yirminci yüzyıla doğru ilerlemeye hazır olup olgunlaştığı bir dönemde, Kıbrıs’a ziyaretçileri çekmek maksadıyla bir fırsat yakalamıştı… Onun vizyonu, ziyaretçilerin gerek Avrupa, gerekse İngiliz İmparatorluğu’ndaki oteller düzeyinde lüks otellerde konaklayabilecekleri yeni ufuklar açacaktı Kıbrıs’a…”
*** Bay İraklis’e göre, Pafsilipon Oteli’nde kalmaya gelen pek çok ziyaretçi Kıbrıs’a Mısır’dan “Fuadiye” adlı bir gemiyle gelmekteydiler – bu geminin Kıbrıs’taki acentası ise Orfanidis ve Mirat Şirketi idi… “Ziyaretçiler zengin Mısırlılar’dan oluşmaktaydı, Paşalar, Beyler geliyordu… Ayrıca yazın kızgın sıcağından kaçarak Platres’in serin dağ havasında rahatlamaya gelen Yunanlılar da vardı. Ayrıca Leymosun ve Lefkoşa’nın zengin aileleri de, yaz tatillerinin çoğunu dağlarda geçirmekteydiler…”
*** Skirianidis ailesinin yürttüğü bu iş Kıbrıs adasında henüz elektrik ya da klimaların olmadığı bir dönemde gelişmekteydi. Yaz aylarında dağlardaki sıcaklık, vücudun rahat edebileceği 28 derece Santigrat civarındaydı ki bu Lefkoşa ve çevredeki bölgelerden neredeyse on derece daha serindi…
*** Bay İraklis’in babası Yorgos (Kokos/Gogos) İ. Skirianidis, 1907 senesinde Leymosun’da dünyaya gelmişti. 21 yaşındayken İsviçre’ye meşhur Lozan Otelcilik Okulu’nda otel yönetimi okumaya gönderilmişti… Lozan’daki bu otel, 1893 yılında kurulmuştu ve tüm dünyada en iyi otelcilik okulu olarak bilinmekteydi.
*** Yorgos (Gogos) Skirianidis, otel yönetimi okumak üzere yurtdışına giden ilk Kıbrıslılar’dan biriydi… Bay İraklis, “Babam otelcilik okulundan mezun olduğunda 24 yaşındaydı” diye anlatıyor. “1931 yılında Kıbrıs’a döndüğü zaman babası İraklis’i, Platres’te ikinci bir otel inşa etmesi için ikna edecekti. Dedem de Pafsilipon Oteli’ni büyütemeyeceğini bildiğinden, ikinci bir otel inşa etmeyi kabul edecekti…”
*** İraklis Skirianidis, yeni otelini Yukarı Platres’te ailesine ait bir üzüm bağında inşa etmeye karar vermişti. Tanınmış Yahudi mimar Samuel Barkai’yi (Berkowitz) otelini dizayn etmek üzere tutacak ve Benzian (Venyamin/Benjamin) Ginzburg adlı inşaat mühendisiyle de projeyi yürütmek üzere anlaşacaktı. Ginzburg, Leymosun’daki Rialto Tiyatrosu ile Lefkoşa’daki Ledra Palas Oteli’nin de inşaat mühendisi idi…
*** Forest Park Oteli’nin inşaatına 1932 senesinde başlandı. Mimar Barkai, otelin ön kısmındaki yuvarlık şekli, Trodos dağlarında ağaçların üstünden bakan büyük bir okyanus gemisi izlenimi vermek üzere seçmişti… Barkai ayrıca, betonarme gibi yeni inşaat malzemelerine de alışkındı. Aslına bakılacak olursa, Kıbrıs’ta betonun kullanıldığı ilk bina da Forest Park Oteli olacaktı…
*** Bay İraklis, “Otelin orijinal bir bölümü, el yapımı tuğlalarla yapılmıştı” diye anlatıyor. “Dedem, bölge sakinlerini yardım etmek üzere tutmuştu. Gündoğumundan günbatımına çalışıyorlar ve günde 60 para kazanıyorlardı. O günlerde 100 para, bir kuruş demekti ve dokuz kuruş da bir şilin ederdi. Babam ve dedem ayrıca oteli çevreleyen çam ormanlarının arasında yüzlerce sekoya ağacı (kozalaklı ağaçlar) ekeceklerdi…”
*** Forest Park Oteli, Temmuz 1936’da hizmete açılacaktı. Kıbrıs’ta uluslararası standartlara göre yani bar, dinlenme alanları ve lokanta bölümleriyle inşa edilmiş olan ilk otel, Forest Park Otel olacaktı. Kıbrıs’ın İngiliz Valisi Sir Hebert Richmond Palmer, otel açılışına katılan pek çok önde gelen kişi arasında bulunuyordu. Hüümet kayıtlarına göre, 1934 senesinde Kıbrıs’ı 8.820 kişi ziyaret etmişti ancak 1936 senesinde Forest Park Otel açılıncaya kadar ziyaretçi sayısı 10 binin üstüne çıkmıştı. Skirianidis ailesi için bundan daha iyi bir zamanlama olamazdı… Forest Park Oteli’nin inşaatı tamamlanır tamamlanmaz, İraklis Skirianidis hemen Pafsilipon Oteli’ni satacaktı…
*** Bay İraklis’in babası Yorgos, 1941 senesinde Kıbrıs Otelciler Birliği’ni kurdu, böylece tüm Kıbrıslı otel sahiplerini birleştirdi ve 1970 yılına kadar Kıbrıs Otelciler Birliği Başkanlığı’nı yürüttü. 1941 ile 1945 seneleri arasında yani İkinci Dünya Savaşı esnasında, Forest Park Oteli’ni Britanya Hükümeti idare edecek ve oteli askeri bir hastane olarak kullanacaktı. 1956 yılında otel, “Saha Kayıtları”nın Merkezi olacaktı… 1956’da EOKA döneminde Platres’te pek çok otel İngilizler tarafından işgal edilecek ve Forest Park da, Süveyş’e İngiliz-Fransız müdahaleleri nedeniyle İngiliz Ordusu’nun kullanacağı bir hastane olarak işgal edilecekti…
*** Yorgos Skirianidis, pek çok bakımdan zamanının çok ilerisinde bir insandı… İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda, deniz yoluyla seyahata alternatif olarak hava yoluyla seyahat gündeme gelecekti. Yorgos, turizmin başlıbaşına bir endüstri haline geleceğini hesaplamıştı. Savaştan sonra pek çok Avrupa kenti hala yıkıntılar içindeyken, Lefkoşa ve Kıbrıs’ın belli başlı diğer büyük şehirleri yerli yerindeydi, savaştan etkilenmemişti. Yorgos, dünyanın çeşitli yerlerinden turistlerin bir uçağa, bir gemiye ya da feribota atlayıp Kıbrıs’a gelerek özgün ve ekzotik bir ortamda, kozmopolit bir tatil yapacaklarını öngörmekteydi…
*** Ancak 1960’lı yıllara kadar ana akım turizm gerçek anlamda yaygınlaşmayacaktı… O günlerin popüler otel destinasyonları arasında Yukarı Platres’teki Forest Park Oteli, Girne’de Dome Otel, Mağusa’da Savoy Otel ve Lefkoşa’da Ledra Palas Oteli vardı… Aslına bakılacak olursa Kıbrıs’taki Ledra Palas Oteli’ni oluşturan da yine Yorgos Skirianidis olacaktı. Yorgos Skirianidis ayrıca şimdilerde Kıbrıs Turizm Örgütü olarak bilinen Kıbrıs Otelciler Derneği’ni de kuracaktı ve bu dernekte 50 sene boyunca başkanlık edecekti.
*** 1962 yılında Forest Park Oteli’ndeki tüm odalara özel banyo odaları yapılacaktı. Bundan önce otel misafirleri, holün ilerisindeki ortak bir banyo odasını paylaşmak durumundaydı. 1963 yılında otele Kıbrıs’ta ilk kez olmak üzere bir yüzme havuzu ve küçük çocuklar için de bir yüzme havuzu inşa edilecekti, otel arazisi üzerinde…
*** 1972 senesinde otel bir limited şirkete dönüştürülecek ve adı da Skirianidis Hotels Ltd. olacaktı. Şirket sahipliği de Yorgos Skirianidis’in evlatları olan İraklis, Andonis ve Dafne’ye şirket hissedarları olarak devredilecekti. Andonis, 1974 senesinde otelin Müdür Yardımcısı olacaktı.
*** Sayfadaki tüm fotoğraflar, “Tales of Cyprus” (“Kıbrıs’tan Hikayeler”) sayfasından alınmıştır…
(TALES OF CYPRUS’ta (“Kıbrıs’tan Hikayeler”) Konstantinos Emmanuelle’in yazısını özetle derleyip Türkçeleştiren: Sevgül Uludağ/YENİDÜZEN).

Forest Park Otel inşaatının bittiği 1936 yılında çalışanlar, otel önünde böyle poz vermiş...

1930'lu yıllardan Forest Otel'in Atina'da bastırılmış bir posteri...
(Devam edecek)







