01 Ocak 2008 öncesi Sosyal Sigortalı olup Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasası kapsamında çalışanların emekli yaşı kademeli olarak aşağıdaki gibi yükseltilmiştir.

(A) 25 yıldan beri sigortalı bulunmak

(B) 15 yıldan beri sigortalı olmak ve yaşlılık aylığı bağlanması isteğinde bulunduğu tarihten önceki son 5 takvim yılında en az altı yüz gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak

01 Ocak 2012 tarihinde;

• 44 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 51 yaşında, (B) bendindeki koşulları 56 yaşında,

• 43 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 52 yaşında, (B) bendindeki koşulları 57 yaşında,

• 42 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 53 yaşında, (B) bendindeki koşulları 58 yaşında,

• 41 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 54 yaşında, (B) bendindeki koşulları 59 yaşında,

• 40 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 55 yaşında, (B) bendindeki koşulları 60 yaşında,

• 39 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 56 yaşında, (B) bendindeki koşulları 60 yaşında,

• 38 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 57 yaşında, (B) bendindeki koşulları 60 yaşında,

• 37 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 58 yaşında, (B) bendindeki koşulları 60 yaşında,
• 36 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) bendindeki koşulları 59 yaşında, (B) bendindeki koşulları 60 yaşında,

• 35 yaşını doldurmuş olanlar, yukarıdaki (A) ve (B) bentlerindeki koşullardan herhangi birisini 60 yaşında,

yerine getirmeleri koşuluyla yaşlılık aylığı alamaya yani emekli maaşı almaya hak sahibi olurlar.

• 01 Şubat 2012 tarihinde toplam 25 yıl malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar ile 45 yaşını doldurmuş olup 25 yıl sigorta yatırımı yapanlar 50 yaşında, 15 yıldan beri sigortalı olup ve yaşlılık aylığı bağlanması isteğinde bulunduğu tarihten önceki son 5 takvim yılında en az altı yüz gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar 55 yaşında emekli maaşı almaya hak sahibi olurlar.

• 01 Şubat 2012 tarihinde 35 yaşını doldurmamış herkes 25 yıl sigorta yatırımı ile 60 yaşında, 15 yıl sigorta yatırımı ile (son 5 takvim yılında en az altı yüz gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödeme koşulu olmaksızın) 63 yaşında emekli maaşı almaya hak sahibi olurlar.

Özel sektörde yıllık ücretli izin hakkı ne kadardır?

İş Yasası kapsamındaki işyerlerinde veya işlerde çalışan işçilere, deneme süresi de dahil olmak üzere işe girdiği tarihten başlayarak, en az altı ay çalışmış olmak koşuluyla, aşağıda öngörülen süreler kadar yıllık ücretli izin verilir:

• Hizmet süresi altı aydan beş yıla kadar olanlara yılda on dört iş günü;

• Hizmet süresi beş yıldan fazla, on yıldan az olanlara yılda on sekiz iş günü;

• Hizmet süresi on yıl ve daha fazla, on beş yıldan az olanlara yılda yirmi iki iş günü;

• Hizmet süresi on beş yıl ve daha fazla olanlara yılda yirmi beş iş günü ödenekli izin verilir.

Ancak, on sekiz yaşında ve daha küçük yaşta olan işçilere verilecek yıllık ücretli izin on sekiz iş gününden az olmaz.

On iki aydan kısa süreli hizmetler karşılığında işçilere söz konusu hizmet süresine orantılı olarak ücretli izin verilir. Hak edilen izin günlerinin kesirli çıkması halinde, kesir değerleri bir sonraki izin hesaplamasına aktarılır.

Hizmet akdinin feshinde süre ne kadardır?

Süresi belirli olmayan hizmet akitlerinin feshinden önce durumun diğer tarafa yazılı olarak bildirilmesi zorunludur.

Her iki taraf için de geçerli olmak koşuluyla, deneme süresini tamamlamış bir işçi için hizmet akdi aşağıda öngörülen koşullara bağlı olarak feshedilebilir:

• Hizmet süresi en çok altı ay sürmüş olan bir işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak bir hafta sonra,

• Hizmet süresi altı aydan bir yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak üç hafta sonra,

• Hizmet süresi bir yıldan iki yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,

• Hizmet süresi iki yıldan beş yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak beş hafta sonra,

• Hizmet süresi beş yıldan fazla sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra.

Yukarıdaki bildirim zorunluluğu ile ilgili sürelere uymayan taraf yukarıda belirtilen sürelere ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.

İşveren, işçinin yukarıda öngörülen ihbar sürelerine ait ücretini peşin vermek suretiyle hizmet akdini feshedebilir.

Ancak, böyle bir ücretin peşin olarak ödenmiş olması, işverene gerekçesiz olarak hizmet akdini feshetme hakkı vermez.

Yeni iş arama izni ne kadardır?

• İşveren, bildirim süreleri içinde işçiye yeni bir iş bulması için gerekli olan iş arama süresini iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan vermekle yükümlüdür.

• İş arama izninin süresi, günde iki saatten az olamaz ve işçi isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek topluca kullanabilir.

Ancak, iş arama iznini topluca kullanmak isteyen işçi, bunu işten ayrılacağı günden hemen önceki günlere rastlatmak ve bu durumu işverene bildirmek zorundadır.

Bize yazınız!

Sosyal sigortalar, emeklilik, iş yasası, kamu ve tüm çalışma yaşamı hakkında yasal haklarınız, sorunlarınız, tüm merak ettikleriniz için yazınız, yanıtlayalım.

Sorularınızı

devrimbarcin@hotmail.com

adresine ya da

WhatsApp’tan 0548 851 19 56 numarasına gönderebilir,

ayrıca, Yenidüzen’in sosyal medya mecralarından paylaşımlara ekleyebilirsiniz.

Her pazartesi saat 19.00’da Kanal Sim’e de sizleri bekliyoruz.