Bugünkü yazımda, Rusya-Ukrayna savaşının sona erdirilmesi için, ABD başkanı Trump’ ın öncülüğünde gerçekleştirilen, önce Alaska sonrada Washington’ daki toplantıların sonuçları ile ilgili, basına da yansıyan  önemli gördüğüm bazı bilgileri paylaşacağım.

Geçtiğimiz hafta, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 7 yıl sonra ilk kez görüştü. Bu buluşma, Ukrayna savaşında barışa doğru atılmış önemli  bir adım olarak sunulmuştu.

Çok verimli bir toplantı olduğunu olduğunu vurgulayan Trump, Ukrayna’da  haftada 5-6 bin kişinin öldüğünü belirterek ateşkes için, çalışacaklarını söyledi.

Başta sadece ateşkes konuşulacağı söylenmişti. Ancak Putin, açıklamalarında teknoloji, yüksek teknoloji ürünleri, uzay araştırmaları ve özellikle Arktik bölgesinde(Kuzey Kutup dairesinin üstünde kalan bölge) ABD ile işbirliği imkanlarına dikkat çekti.

Uzmanlara göre bu adım, Rusya’nın daha önce de gündeme getirdiği nadir toprak elementleri ve enerji kaynakları kartını yeniden masaya sürdüğünü gösteriyor.

Tüm dünyanın yakınen takip ettiği süreçte, ABD Başkanı Trump, Rusya Devlet Başkanı Putin ile görüşmesinden sonra, hafta başında Ukrayna Devlet Başkanı Zelensky’nin yanı sıra Fransa, İngiltere, Almanya, İtalya, Finlandiya, NATO ve AB liderlerinin katılımıyla Beyaz Saray’da görüşmeler gerçekleştirdi.

Trump, Avrupalı liderlerle görüşmesinin ardından Rusya Devlet Başkanı Putin ile de telefonla görüşerek, gelişmelerle ilgili bir durum değerlendirmesi yaptı.

Yaşanan bu görüşmelerin muhtemel sonuçları şekillenmeye başladı. Trump, görüşmeler sonunda yaptığı açıklamada kendisinin de katılımıyla ABD-Rusya-Ukrayna  üçlü zirvesinin yakında gerçekleşeceğini duyurdu.

Zirvenin 15 gün içerisinde gerçekleşmesi bekleniyor. Zirvenin henüz yeri belli değil ama İstanbul da olabileceği de konuşuluyor.Trump, savaşı bitirmek için üçlü zirvenin önemli bir fırsat olduğunu vurgularken, Putin ve Zelensky’ ye anlaşma için yapıcı olmaları gerektiğini ve  belirli tavizlerin verilmesinin şart olduğunu  ifade etti.

Yapılacak üçlü zirvede, toprak değişiminin yanı sıra, esirlerin takası, Rusya tarafında kaçırıldığı iddia edilen Ukraynalı çocukların iadesi gibi konuların görüşülmesi bekleniyor.Uzlaşma olursa, 3 yıldır süren savaş bitebilir.

Avrupa’lı liderlerle yapılan toplantıda varılan uzlaşı ile, savaşın bitmesinden sonra, Ukrayna’ya sağlanacak güvenlik garantilerinin somut bir şekilde ele alınması ve ABD’nin de bu sürecin önemli bir parçası olacağı bilirtildi.

Trump, daha önceki açıklamalarında ise, Ukrayna’nın ve Avrupa’nın güvenliği için ABD’nin daha fazla asker, para ve enerji harcamayacağını söylüyordu.

Avrupalı liderlerin zirve sırasında üzerinde durdukları  en önemli konu, barışın sağlanmasıyla oluşacak güvenlik mekanizmasının Rusya’nın bir daha Ukrayna veya Avrupa’ya saldırmasını önleyecek şekilde şekillendirilmesi gerektiğidir. Zira, Ukrayna’nın NATO’ya katılması olasılığı artık gündemde yok.

Uzmanlar, Avrupa ülkelerinin, Ukrayna’da barış gücü misyonunda askeri varlık bulundurulması olasılığından bahsediyor. Ancak, Rusya, Ukrayna’da, NATO ülkelerine ait askerlerin bulunmasına karşı çıkıyor.

Zirveden çıkan önemli bir başlık da, savaşın sona ermesi sürecinin en kritik noktasını oluşturan toprak konusunun, Rusya ve Ukrayna tarafından kabul edilmiş olmasıdır.
 

Bu zirveye kadar işgal edilen toprakların Rusya’ya verilmesine karşı çıkacağını ifade eden Zelensky, zirveden sonra, bu konuda istişare edebileceği mesajını verdi.Zelenski’ yi zorlayacak konuların başında toprak konusu geliyor.

Rusya ise, eline geçirdiği Donbass bölgesini istiyor.Ayrıca, 2014’te ilhak ettiği Kırım’ında artık Rusya toprağı olarak kabul edilmesini talep ediyor.

Trump’ın söylediği en önemli konulardan biri de,Ukrayna için bir güvenlik şemsiyesi sağlanacağı ama bunun NATO olamayacağıdır.

Netice itibarı ile, Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi, hem bölge hemde dünya için çok önemlidir.Umarım, yakın zamanda gerçekleşir.

Son dönemlerde,Trump’ ın dünyadaki birçok sorunun çözümü için çok aktif çalıştığını görüyoruz.Azerbaycan- Ermenistan anlaşması, Pakistan-Hindistan çatışmalarının durdurulması, Tayland-Kamboçya çatışmalarının durdurulması, İran –İsrail savaşında ateşkes sağlanması bunların başlıcalarıdır.Şimdi de Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için yoğun mesai harcamaktadır.

Kimbilir, belki de, önümüzdeki dönemde, savaşların sona ermesinden sonra, Kıbrıs sorunun çözümü için de girişimler yapabilir.Zaman ve konjunktür bir çok gelişmeyi tetikleyebilir.Bekleyip, göreceğiz...