Gezi notlarım…

Serkan SOYALAN

Akdeniz’in en büyük adasıdır Sicilya.  25 bin 708 km2  yüzölçümüyle İtalya’da çizmenin altında, zengin kültürüyle göze çarpıyor.
Yarı özerk olan Sicilya, İtalya’nın 1948 Anayasası ile 20 bölgesinden biri olur ama bölge özel yetkilerle donatılır. Bu anayasa Sicilya Adası’na geniş kültürel ve idari özerklik sağlayarak Ada’nın ülkede eşi bulunmayan etnik ve dil özellikleri olan antik uygarlığını korumayı hedeflemektedir. Böylece Sicilya Özerk Bölgesi yörel idaresi İtalya'nın idari özerklik verilmiş diğer bölgelerinden daha değişiktir.

ADA 9 İL’E AYRILMIŞTIR

Sicilya Özerk Bölgesi 9 il’e ayrılmıştır. Bunlar, Agrigento, Caltanissetta, Catania, Enna, Messina, Palermo, Regusa, Siracusa ve Trapani’dir. Bölgenin merkezi de Palermo’dur.
2010 nüfus sayımında Sicilya Adası’nın nüfusu 5 milyon 44 bin 900 olarak açıklanırken, en kalabalık şehri de 1 milyon 247 bin ile Palermo olarak karşımıza çıkıyor.

SİCİLYA’NIN SEMBOLÜ TRİNACRİA

Sicilya’nın sembolü ‘Trinacria’dır.  Sicilyalılara sembolün anlamını sorduğumuzda farklı yorumlar karşımıza çıktı. Semboldeki 3 bacaklı kadının, aslında Ada’nın 3 noktasını temsil ettiği, bunların da batı, güneydoğu ve kuzeydoğu olduğu, en yaygın görüş. Bir diğeri de semboldeki ayakların geçen zaman ve hayatın akışını temsil ettiği yönünde.
Trinacria’nın sözlük anlamı ise 3 noktalı yıldız veya üçgendir. Sembolün ortasındaki yüz de Medusa’ya aittir. 
Bu sembol M.Ö. 3’üncü yüzyıldan bu yana adanın sembolü olmakla beraber 2000 yılından bu yana bayrağın da sembolüdür. Sicilya’da gezinirken her köşede, her sokakta bu sembolle karşılaşmanız mümkün.

TARİH KOKAN SOKAKLAR

Adanın kıyı şeridi büyüleyici bir güzellik sunmaktadır. Doğa, tarih, zeytin ağaçları ve zaman yavaş akar Sicilya’da. Genel olarak gürültülü olan Ada sokakları, siesta saatlerinde uyku moduna geçiyor. Bir anda sessizleşiyor.
Ada insanı sıcakkanlı, yardımsever olarak yüze gülümserken, İtalyanca’nın Sicilyaca lehçesinin konuşulduğu adada, İngilizce’nin de yaygın olarak konuşulduğunu söyleyemeyiz.

SİCİLYA’NIN ‘ANA’SI ETNA

Sicilya’da bulunan ve 3 bin 323 metre ile Avrupa’nın en yüksek aktif yanardağı da her yıl yüz binlerce turisti Ada’ya çekmektedir. Yanardağın yükseltisi patlamalarla ve püskürtmelerle değişkenlik gösterebiliyor. Dağın yükseltisi 1865'deki verilere bakıldığında, günümüzdeki verilere göre 21,6 metre daha alçaktır. Etna Yanardağı’ndan püsküren lavlar, Ada’nın topraklarını verimli hale getirmektedir. Adalılar Etna’ya bereketinden ötürü “ana” diyor ve Etna’nın iyi huylu bir yanardağ olduğunu vurguluyorlar.

THE GODFATHER’A İLHAM OLDU

Gitmeden önce Sicilya dediğimizde aklımıza ilk yerleşen isminin mafya ile özdeşleşmesiydi. Bu algının yerleşmesinin en önemli etkenlerinden biri de ilk mafya ailesinin Sicilya’da kurulmuş olması ve Mafia ismini koyanın da burası olmasıdır. Adada mafyanın en meşhur olduğu bölge Corleone kasabası olarak aktarılsa da, adada kaldığımız süre içerisinde insanların sıcakkanlı ve güleç yüzlü tavırları aklımızdaki bu algıyı bir anda değiştirdi. Tabii “Baba” (The Godfather) filmini de unutmamak lazım.
Mario Puzo’nun ‘The Godfather’ romanından 1972 yılında sinemaya uyarlanan film ismi mafya ile özdeşleşen Sicilya adasında çekilir.  Francis Ford Coppola’nın yönettiği filmin çekiminden günümüze onlarca yıl geçse de hâlâ filmin etkileri devam ediyor.
Sicilya’da alışveriş merkezlerinde ve caddelerde, filmin başrollerini paylaşan Marlon Brando ve Al Pacino’nun resimlerinin bulunduğu ürünleri görmek ve filmin afişlerine rastlamak mümkün. Hatta adadaki tur operatörleri filmin çekildiği bölgelere turlar da düzenliyor. Zaten sokaklarında gezerken kendinizi film stüdyolarında hissediyorsunuz.
Meraklısına belirtelim, film otoriteler tarafından dünyanın en iyi filmleri arasında gösterilmektedir. Film ayrıca ‘En İyi Film’, Marlon Brando’ya ‘En İyi Erkek Oyuncu’ ve ‘En İyi Uyarlama Senaryo’ dallarında Oscar kazanmıştır.
Brando, kendisine verilen ödülünü, Amerika Birleşik Devletleri’nin, özellikle Hollywood’un Kızılderililere karşı uyguladığı ayrımcılığı gerekçe göstererek reddetmişti.
‘Baba’, 8 ayrı dalda daha Oscar adayı oldu. Bunların dışında 5 Altın Küre, 1 Grammy ve birçok festivalden ödülle ayrıldı.

SİCİLYA DERBİSİ CATANİA-PALERMO

Sicilya’da futbol da günlük hayatın içerisinde yer etmiş durumda. Herkes evini, dükkanını ve arabasını desteklediği takımının bayrakları ve posterleriyle donatmış durumda. Adalılar takımlarına çok bağlılar. Hele Sicilya derbisi olarak anılan Catania-Palermo karşılaşmalarının olduğu günlerde, adada hayat neredeyse duruyor.

SİCİLYALI ARCHİMEDES

Sicilya’da doğan çok sayıda önemli isim de tarih boyunca isimlerini duyurmuştur. Bunların başında Archimedes gelir.
M.Ö. 287 yılında Sicilya’da dünyaya gelen matematikçi filozof Archimedes, M.Ö. 212 yılında Siracusa şehri Romalılar’ın eline geçtikten sonra öldürülmüştür.  Mezarı da Siracusa’dadır.
Son olarak yolu Sicilya’ya düşenler, mutlaka lezzetli kılıçbalığı yemeklerinden yemeli, geleneksel tatları olan cassata ve cannoliden tatmalı ve limon likörü limoncello içmeli.